Klimatyzacja - wady i zalety

W dużej mierze przyczyniła się do tego zmiana w budownictwie. Domy zbudowane tradycyjnie, z grubymi, masywnymi murami z cegły, niewielkimi oknami, o dużej akumulacyjności ciepła i wilgoci, gdzie latem było raczej chłodno, ustąpiły miejsca szkieletowym konstrukcjom o pomieszczeniach z dużymi oknami, widnych i szybko się nagrzewających. W pomieszczeniach takich nie tylko praca w upalne lato kręci się na wolnych obrotach, ale też wysokie temperatury uniemożliwiają wypoczynek. Warto więc choć trochę dowiedzieć się o systemach, jakie są oferowane na rynku, czy warto je zainstalować oraz jakie są ich wady i zalety.

Klimatyzacja - co musimy o niej wiedzieć

Klimatyzacja stosowana w pomieszczeniach mieszkalnych, czyli tak zwana komfortowa, działa na zasadzie podobnej do działania lodówek i chłodziarek, gdzie "czynnik chłodzący", odparowując, schładza powietrze. Jednak dla przeciętnego użytkownika tych urządzeń nie jest to sprawa najważniejsza. Z punktu widzenia użytkowania najważniejsze jest poznanie zasad ich stosowania.

Tak więc po pierwsze zakres stosowania zamyka się w przedziale od 0 do 35 st. C. Z tym że poniżej temperatury 18 st. C cykl chłodzenia można odwrócić na cykl nagrzewania. Jak więc widać, klimatyzator może też służyć do dogrzewania pomieszczenia, a ponieważ jego zużycie energii jest trzykrotnie mniejsze niż piecyka elektrycznego, warto o tym pamiętać.

Stosując go w pomieszczeniu, pamiętajmy, że najzdrowsze dla nas jest powietrze o temperaturze niższej od tego na dworze o 6 st. C, większe różnice powodować mogą przeziębienia i inne dolegliwości zdrowotne, szczególnie wówczas gdy często opuszczamy klimatyzowane pomieszczenie.

Ponadto równie ważnym czynnikiem co obniżanie czy podnoszenie temperatury powietrza jest utrzymywanie optymalnej dla człowieka wilgotności. My sami bowiem też jesteśmy w pewnym sensie klimatyzatorem. Jeśli jest gorąco, pocimy się, a parująca woda obniża temperaturę ciała. Jednak wyobraźmy sobie, że jesteśmy w bardzo wilgotnym i gorącym pomieszczeniu. Tu nasz organizm sobie nie radzi, gdyż w takich warunkach odparowanie wody jest znikome, więc, co za tym idzie, jest nam bardziej gorąco niż wówczas, gdy znajdujemy się w suchym powietrzu. I tu pojawia się drugie ważne zadanie dla klimatyzatora. Obniżenie wilgotności powietrza powoduje, że nasz organizm sam się schładza dość wydajnie dzięki zwiększonemu parowaniu wody, a tym samym komfort termiczny, jaki odczuwamy, jest lepszy. Te dwa czynniki - regulacja temperatury pomieszczenia oraz jego wilgotności - to dwa najważniejsze zadania klimatyzacji.

Niezależnie od rodzaju klimatyzatory muszą one być tak umieszczone w pomieszczeniu, aby nie wiały na nas bezpośrednio zimnym powietrzem oraz aby jak najskuteczniej je chłodziły. Nie chodzi tu o lokalne schłodzenie jakiegoś kąta, lecz o równomierne obniżenie temperatury w całym pomieszczeniu. Warto też wiedzieć, że klimatyzatory dwuczęściowe powinny być instalowane przez wyszkolonych pracowników, gdyż - jak mówią statystyki - dziewięć na dziesięć usterek powstałych w systemach klimatyzacyjnych jest wynikiem niewłaściwej instalacji lub braku czyszczenia i konserwacji.

Klimatyzery i klimatyzatory

Tak właśnie z grubsza podzielono urządzenia do zmiany parametrów powietrza wewnątrz pomieszczeń. Te pierwsze służą wyłącznie do schładzania temperatury, są raczej proste, zwykle przenośne, o kubełkowej konstrukcji i tanie. Jednak nie mają wiele wspólnego z klimatyzatorem. Są to wielkie parowniki dające wilgotną bryzę i stwarzające raczej poczucie chłodu niż rzeczywiste obniżenie temperatury w pomieszczeniu. Zgodnie też z tym, co napisałem powyżej, podnosząc wilgotność powietrza, na dłuższą metę sprawiają, że jest nam bardziej gorąco, gdyż powietrze jest wilgotniejsze niż normalnie.

Klimatyzatory to niezależnie od wykonania prawdziwe fabryki powietrza o stałej temperaturze i wilgotności. Nie tylko pozwalają utrzymać w pomieszczeniu te parametry, ale także wyłapują cząstki kurzu, roztocza, alergeny i mają wbudowane lampy niszczące bakterie unoszące się w powietrzu oraz jonizatory powietrza. Dzielimy je na najmniejsze przenośne oraz klimatyzatory dwuczęściowe zwane też split i multi-split składające się z jednostki zewnętrznej, czyli agregatu, i wewnętrznej - niewielkiego panelu zwanego parownikiem, pochłaniającego i nadmuchującego schłodzone powietrze o odpowiedniej wilgotności. Jednostka zewnętrzna nie pobiera wbrew temu, co wielu z nas uważa, powietrza z zewnątrz, a jedynie służy do schładzania czynnika.

Zależnie od miejsca montowania panelu wewnętrznego dzielimy je na ścienne, przypodłogowe i sufitowe. Klimatyzatory ścienne są najpopularniejszymi jednostkami instalowanymi w mieszkaniach. Charakteryzują się wyjątkową estetyką i bardzo atrakcyjną ceną, a nowoczesne wzornictwo sprawia, że wiele modeli jest ozdobnym dodatkiem, a nie rzucającym się w oczy i niszczącym wystrój wnętrza plastikowym panelem. Są one ciche, a liczba posiadanych przez nie funkcji przyprawia o zawrót głowy. Jeszcze inną odmianą klimatyzatorów są klimatyzatory okienne, które są jednoczęściowe i mocuje się je w otworach okiennych lub w wykonanym otworze w ścianie.

Obecnie najczęściej stosowane są klimatyzatory inwerterowe wykorzystujące technologię zmiennej wydajności sprężarki, co pozwala na duże oszczędności energii i bardziej efektywne schładzanie pomieszczenia. W biurach stosowane są najczęściej klimatyzatory kanałowe lub kasetonowe (sufitowe).

Jaki zastosować ?

Niewątpliwie najprostsze w instalacji są klimatyzery i klimatyzatory przenośne. Wystarczy je wstawić do pomieszczenia i włączyć do gniazdka. Jednak w porównaniu z typowym klimatyzatorem dwuczęściowym więcej z nimi kłopotu niż pożytku, a słabe parametry oraz nieestetyczny wygląd sprawiają, że stosowane są tylko tam, gdzie z różnych względów nie możemy zastosować klasycznej klimatyzacji.

Klimatyzatory dwuczęściowe (split) co prawda wymagają instalacji przez autoryzowaną firmę, a na umieszczenie jednostki chłodzącej na zewnątrz budynku wymagana jest zgoda jego właściciela, jednak mimo tych komplikacji to właśnie one są najczęściej montowane w domach. Decydują o tym bardzo cicha praca i duża wydajność przy jednocześnie niewielkim poborze prądu.

Niezależnie od tego, na jaki model się zdecydujemy, warto, aby miał on następujące parametry:

- cicha praca - to jeden z najważniejszych parametrów i należy na niego zwrócić szczególną uwagę, gdy urządzenie eksploatowane ma być w niewielkim pomieszczeniu;

- automatyczny regulator nawiewu zapewniający równomierny nawiew powietrza i optymalny rozkład temperatury i, co najważniejsze, brak zimnych przeciągów;

- szybkie osuszanie parownika - funkcja ta powoduje, że urządzenie samo się osusza na koniec pracy, co zapobiega zagrzybianiu instalacji;

- funkcja "Powerfull" pozwalająca na szybkie schłodzenie lub ogrzanie pomieszczenia;

- kilka filtrów - przeciwzapachowy, bioenzymatyczny, katechinowy;

- czujnik ruchu, który włącza klimatyzator, gdy znajdujemy się w pomieszczeniu, po wyjściu z niego zaś przełączanie się urządzenia w tryb oszczędzający energię;

- powinien być wykonany w technologii Inverter pozwalającej na szybkie uzyskanie komfortowej temperatury, co nie odbywa się kosztem energochłonności;

- zdalne sterowanie;

- nastawny zegar umożliwiający pracę urządzenia w określonych godzinach.

Zalety, a może też wady?

Największymi zaletami klimatyzacji są komfort termiczny i wilgotność powietrza odpowiadające potrzebom człowieka. To właśnie te dwa czynniki zadecydowały o wielkiej popularności tych urządzeń. W upalne lato kierowanie samochodem czy praca wymagająca dużej koncentracji i wydajności nie jest możliwa. Nasze czynności są wolniejsze, a sprawność umysłowa i spostrzegawczość maleją. W wysokich temperaturach źle śpimy i wypoczywamy, dlatego nawet w naszym stosunkowo chłodnym klimacie coraz częściej stosowane są te urządzenia. Jak wspomnieliśmy, dodatkowymi ich funkcjami są także czyszczenie i jonizacja powietrza. Klimatyzacja w upalne dni jest szczególnie zalecana dla dzieci i osób w podeszłym wieku, a także tych wszystkich, którzy cierpią na nadciśnienie i choroby krążeniowe.

Jednak oprócz zalet ma ona także wady, choć obecne nowoczesne urządzenia klimatyzacyjne w porównaniu z tymi produkowanymi jeszcze 10 lat temu mają ich stosunkowo niewiele. Do najważniejszych należą w klimatyzerach i klimatyzatorach przenośnych zimne przeciągi powodujące u wielu osób dolegliwości reumatyczne, a w tych pierwszych niekorzystne podnoszenie wilgotności powietrza. W tych dwuczęściowych - głównie nieznaczne zwiększanie ciśnienia w pomieszczeniu, co czasem powoduje u osób ze skłonnościami do migreny bóle głowy.

W obecnie budowanych urządzeniach klimatyzacyjnych nie ma już problemu z grzybami i bakteriami. Większość tych niedogodności została bowiem wyeliminowana poprzez zmiany konstrukcyjne i zastosowanie nowoczesnych antybakteryjnych materiałów. Warto też podkreślić, że wpływ tych urządzeń na nasze zdrowie wiąże się z regularnym czyszczeniem filtrów i parownika oraz okresowymi przeglądami wykonywanymi przez producenta lub firmę, która je instaluje.

Autor dziękuje za konsultacje Tomaszowi Kotruchowi, przedstawicielowi firmy Fonko

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>