3 sposoby wykończenia drewnianej podłogi

Podłoga musi sprostać wielu naszym oczekiwaniom: być funkcjonalna, ładna, wytrzymała i mieć dobrze wykończoną powierzchnię. O ostatecznym wyglądzie oraz trwałości posadzki decyduj między innymi sposób jej wykończenia. Preparaty takie jak lakier, olej, wosk i ług mogą zachować i podkreślić naturalny kolor oraz wygląd podłogi drewnianej lub całkowicie go zmienić. Wybór materiału wykończeniowego na podłogę nie jest łatwy. Aby dobrze to zrobić, i nie irytować się później koniecznością częstszej niż się spodziewaliśmy lub bardziej uciążliwej konserwacji, warto wcześniej poznać zalety i wady (oraz ceny) wszystkich dostępnych preparatów.

Podłogi lakierowane

Najpopularniejszym obecnie sposobem wykończania drewnianych podłóg jest ich lakierowanie. Otrzymana w ten sposób powłoka jest trwała i odporna na uszkodzenia mechaniczne. Polakierowana podłoga praktycznie się nie starzeje; jeśli znajduje się w pomieszczeniu suchym i nie narażonym na wnoszenie dużej ilości piasku (np. od psich łap lub nie zmienianego obuwia), przez wiele lat nie wymaga żadnych napraw ani konserwacji, poza odkurzaniem i myciem. Drewno pokryte lakierem zachowuje naturalną barwę, a każdy szczegół usłojenia zostaje podkreślony. Podłodze z drewna egzotycznego powłoka z lakieru doda wrażenie głębi. Jeśli wybierzemy lakier "na wysoki połysk", otrzymamy na podłodze interesujący efekt tafli odbijającej światło, jednak należy się liczyć z uwydatnieniem wszelkich niedoskonałości i zarysowań. Lakiery są rozpuszczalnikowe lub wodorozcieńczalne (nie wydzielają szkodliwych oparów, ale są trudniejsze do nakładania). O wytrzymałości powłoki decyduje jednak nie rozcieńczalnik, ale typ zastosowanej żywicy (akrylowa, alkidowa, poliuretanowa).

Jak dobierać lakier do drewna

Rodzaj lakieru należy dopasować do gatunku drewna. To podstawowe kryterium wyboru, gwarantujące trwałość powłoki oraz chroniące przed przykrymi niespodziankami, na przykład nieoczekiwaną zmianą koloru. Wielkość elementów drewnianych nie ma natomiast wpływu na rodzaj lakieru; wyjątkiem jest bruk drewniany, który trzeba malować lakierem nie sklejającym kantów drewna (uretanowo-alkidowym).

Drewno liściaste. Najlepsze są lakiery elastyczne, które nie pękają podczas pracy drewna (poliuretanowe, uretanowe, uretanowo-alkidowe). Drewno silnie pracujące (np. buk) trzeba wcześniej pokryć odpowiednim podkładem, który zapobiegnie sklejeniu brzegów lamelek i pękaniu powłoki. Użycia specjalnego podkładu wymaga też kwaśne drewno (zawierające kwasy oraz garbniki, np. dąb) - inaczej pod wpływem lakieru znacznie by ściemniało.

Drewno iglaste. Na podłogi z drewna drzew iglastych powinno się nakładać lakiery alkidowe, uretanowe oraz uretano-alkidowe. Wcześniej, przed ich zastosowaniem, całą podłogę należy dokładnie zmyć acetonem lub benzyną w celu usunięcia żywicy. Następnie podłogę taką trzeba pokryć specjalnym podkładem (dostosowanym do rodzaju lakieru), który wypełni miejsca po torebkach żywicznych. Dopiero na tak przygotowaną podłogę można nałożyć lakier.

Drewno egzotyczne. Można użyć dowolnego rodzaju lakieru, ważne jednak, by wcześniej nałożyć na drewno specjalny preparat neutralizujący olejki eteryczne. "Tłuste" gatunki drewna (ipe, iroko) zawierają inhibitory, które spowalniają działanie utwardzaczy zawartych w lakierach. Dlatego przed lakierowaniem trzeba użyć podkładu odcinającego do trudnych gatunków drewna - pozwoli to uniknąć niespodzianek, jak np. zmiany koloru afrykańskiego ipe z zielonkawego na czerwony.

Jak nanosić lakier

Po przygotowaniu i zabezpieczeniu podłogi można przystąpić do lakierowania. Czynność tę można zlecić odpowiednio przeszkolonej osobie (często wymaga tego gwarancja) lub wykonać samemu - nie jest to bowiem szczególnie skomplikowane.Powierzchnia przeznaczona do lakierowania powinna być równa, gładka (wycyklinowana), czysta, odpylona i sucha. Lakier należy wymieszać, a następnie nałożyć jego cienką warstwę pędzlem z miękkim włosiem lub wałkiem welurowym. Przy lakierowaniu istotne jest zapewnienie dobrej wentylacji, (ale bez otwierania okna), szczególnie latem.Zazwyczaj nakłada się dwie warstwy lakieru w pomieszczeniach mieszkalnych i trzy warstwy w miejscach mocniej eksploatowanych (korytarze, przedpokoje). Kolejna warstwa może być nałożona dopiero po całkowitym wyschnięciu poprzedniej, czyli po około 20 godzinach. Po pierwszym malowaniu należy zawsze przeszlifować podłogę, usuwając wszelkie zgrubienia czy zanieczyszczenia, a dopiero po tym nałożyć drugą warstwę lakieru.

Jak dbać o lakierowaną podłogę

Drewniane podłogi rozszerzają się i kurczą - w zależności od zmiany temperatury i wilgotności powietrza. Aby zapobiec zbyt intensywnej pracy drewna, a w konsekwencji jego uszkodzeniu, należałoby utrzymywać w pomieszczeniu stałą temperaturę i wilgotność (co jednak jest raczej niemożliwe).

Czyszczenie. Na co dzień powinno się stosować suche metody oczyszczania podłogi, np. odkurzanie. Gdy jest to konieczne, lakierowaną podłogę należy oczyścić wilgotną, dobrze wykręconą szmatką lub mopem. Nie można dopuszczać do zbytniego zawilgocenia jej powierzchni; umyta podłoga powinna wyschnąć dosłownie w ciągu minuty. Absolutnie nie należy pozostawiać na podłodze rozlanej wody (dotyczy to przede wszystkim buku i klonu).

Konserwacja. Aby ożywić matową powierzchnię lakierowanej podłogi należy stosować lakiery odświeżające. Nadają one porysowanej, matowej powierzchni nowy połysk. Lakier odświeżający należy nakładać na czystą i odtłuszczoną podłogę szmatką, gąbką lub aplikatorem. Później trzeba jeszcze odczekać ok. 30 min. do całkowitego wyschnięcia preparatu. W warunkach domowych podłogi powinny być odświeżane 1-2 razy w roku. x Renowacja. Kiedy powłoka się zniszczy, podłogę można na nowo polakierować. Drobne, powierzchniowe zadrapania pokrywa się specjalnym preparatem do stosowania miejscowego. Jeśłi rysy są głębsze, najpierw należy użyć lakieru, by je wypełnić rysę, a później - preparatu do zadrapań. Głębokie wgniecenia, rysy i pęknięcia wypełnia się szpachlówką stolarską, a następnie - lakieruje. Bardzo zniszczone deszczułki można po prostu wymienić na nowe. Jeśli cała podłoga ma być ponownie lakierowana, jej powierzchnię należy oczyścić z kurzu i brudu. Niektórych podłóg przed nie trzeba przed tym szlifować, ale niektóre mogą tego wymagać. Podłogę trzeba też oczyścić szmatką zwilżoną w wodzie z dodatkiem preparatu odtłuszczającego. Jeżeli jest bardzo zabrudzona, można ją oczyścić i odtłuścić za pomocą maszyny do polerowania podłóg.

Uwaga! Rozpoczynając prace związane z lakierowaniem podłogi, warto pamiętać o jednej ważnej - jeśli nie najważniejszej - zasadzie: lakierowanie zawsze zaczynamy od miejsca najbardziej oddalonego od drzwi, nigdy na odwrót. Jeśli rozpoczniemy lakierowanie podłogi od drzwi, a skończymy w przeciwnym rogu pomieszczenia, nie uda się nam wyjść z niego bez zniszczenia świeżo nałożonej warstwy lakieru - chyba, że przez okno, jeśli pomieszczenie jest na parterze.

Podłogi olejowane i woskowane

Wykańczanie drewnianych podłóg olejem lub woskiem to sprawdzony i znany od setek lat sposób. Oleje produkowane są na bazie wody i naturalnych olejów roślinnych, bez dodatku syntetycznych rozpuszczalników. Podstawowa zaleta podłogi olejowanej i woskowanej to jej wygląd: sprawia ona wrażenie zrobionej z surowego drewna, mimo iż jest znakomicie zabezpieczona. Wykończenie podkreśla piękno drewna, pogłębia jego kolor, nadaje mu satynowy połysk i uwypukla strukturę usłojenia. Podłogi olejowane można stosować nawet w szczególnie intensywnie użytkowanych wnętrzach. Naturalne właściwości drewna umożliwiają bowiem samoistne wypełnianie uszczerbków czy rys. Podłogi olejowane są też polecane dla alergików, gdyż mają właściwości antystatyczne (nie przyciągają kurzu). Drewno wykończone olejem jest też bardzo odporne na zmiany wilgotności i wnikanie wody, co zapewnia podłodze stabilność wymiarową, bez ryzyka jej "wstania" - zatem znakomicie nadaje się do łazienki. Podłoga olejowana źle natomiast znosi nietypowe zabrudzenia, np. koci mocz. Efektem tego może być przebarwienie podłogi, wymagające specjalistycznej naprawy. Podłogę olejowaną można - a niekiedy powinno się - wykończyć woskiem (zawsze woskuje się podłogę olejowaną na gorąco).sam olej czy olej i wosk?

Podłoga wykończona samym woskiem miałaby piękny połysk, ale byłaby też śliska i mało odporna na zaplamienia. Wosk chroni przed wodą, ale nawet niewielkie zachlapanie powoduje pojawienie się na drewnie jasnych plam. Znacznie lepiej sprawuje się podłoga pokryta wcześniej olejem. Olej wnika głęboko w strukturę drewna (nie zatykając przy tym jego porów), eksponuje jego fakturę i pogłębia kolor. Najkorzystniej jest łączyć zalety obu tych materiałów, najpierw zabezpieczając podłogi olejem, a potem - pokrywając je woskiem, nadającym drewnu piękny połysk.

Jak nanosić olej i wosk

Oleje i woski można nakładać na gorąco lub na zimno.

Na zimno. Ta technologia jest bezpieczniejsza i łatwiejsza. Nie jest tu wymagany żaden specjalistyczny sprzęt poza polerką jednotarczową. Pierwszą warstwę preparatu należy równomiernie nanieść na podłogę, uważając przy tym, by nie wylegać go za dużo w jednym miejscu. Po pokryciu olejem całej podłogi, trzeba ją wypolerować, używając do tego maszyny. Czynność tę wykonuje się aż do całkowitego wtarcia oleju. Następnie nanosi się kolejną warstwę preparatu. Ilość nanoszonego oleju zależy od rodzaju drewna, ale najczęściej są to 2-4 warstwy; na jedną zużywa się 15-50 g oleju na 1 m2 podłogi (im bardziej "tłuste" drewno, tym mniej oleju przyjmie). Nanosi się je w odstępach czasu wynoszących co najmniej 1-2 godziny. Na szczególną uwagę zasługują miejsca, gdzie olej został nałożony w nadmiarze; trzeba je lepiej wypolerować, by nie pozostały lepkie i połyskujące.

Na gorąco. Ta technologia jest o wiele bardziej skomplikowana i kosztowna, ale za to zapewnia niesłychanie trwałą powłokę i naturalny wygląd drewna. Ten sposób olejowania podłogi łączy się z jej woskowaniem. Konieczne jest tu zastosowanie specjalnej maszyny z nagrzewnicą, podgrzewającą twardy olej do tempetratury 80 st. C (termopadu). Najpierw na podłogę nanosi się podgrzany, a następnie wciera się go maszyną aż do całkowitego wchłonięcia. W pomieszczeniach o małym natężeniu ruchu wystarczy położyć 1 warstwę oleju, w pomieszczeniach częściej eksploatowanych - 2 warstwy. Końcowy efekt to równo pokryta olejem podłoga, z wypełnionymi porami, odporna na gromadzenie brudu. Po 48 godzinach od aplikacji ostatniej warstwy oleju nakłada się wosk na gorąco; średnie zużycie wosku to 5g preparatu na 1 m2 podłogi. Na końcu wosk się poleruje.

Jak dbać o olejowaną podlogę

Podłoga olejowana wymaga bardziej pracochłonnej pielęgnacji niż lakierowana. Co jakiś czas trzeba ją ponownie olejować w celu uzupełnienia powłoki ochronnej. Przed naniesieniem nowej warstwy oleju nie trzeba jej jednak cyklinować.

Czyszczenie. Na co dzień podłogę wystarczy odkurzać. Przy czyszczeniu na na mokro, należy postępować tak, jak przy podłogach lakierowanych. Podłogi olejowane łatwo jest utrzymać w dobrym stanie i nie trzeba ich powlekać żadnym środkiem nabłyszczającym. Nie wolno jednak zaniedbywać właściwej pielęgnacji, ponieważ na drewnie mogą utworzyć się szarawe smugi. Konserwacja. Kiedy podłoga staje się trudna do czyszczenia, trzeba ją poddać konserwacji. Zwykle należy to zrobić dwukrotnie w pierwszym roku użytkowania podłogi, a następnie raz do roku. Prace te wcale nie muszą jednak wiązać się z wynoszeniem z pomieszczenia wszystkich mebli. Przy pierwszej konserwacji, gdy należy pokryć olejem całą podłogę, można przesunąć meble w jedną część pomieszczenia, zaolejować odsłoniętą część podłogi, odczekać 1-2 godziny, a następnie przesunąć je na odświeżoną część podłogi i zaolejować pozostały obszar. Ponowną konserwację - za rok - można przeprowadzać tylko w tych miejscach, gdzie jest to naprawdę konieczne, np. tam, gdzie najwięcej się chodzi. Ponieważ każde kolejne zabezpieczenie powierzchni podłogi zwiększa jej trwałość oraz odporność na zabrudzenia i wilgoć, dlatego okres pomiędzy kolejnymi pracami konserwacyjnymi sukcesywnie ulega wydłużeniu.

Renowacja. Głębokie wgniecenia, rysy i pęknięcia wypełnia się najpierw szpachlówką stolarską, a następnie zabezpiecza olejem. Jeśli podłoga jest również woskowana - najpierw na rysy nanosi się olej, a dopiero później wosk. Całkowita renowacja drewnianych podłóg zabezpieczonych naturalnym olejem wymaga zeszlifowania maszynowego i ponownego zabezpieczenia olejem.

Podłogi ługowane

Ługowanie polega na zmywaniu podłogi emulsją mydlaną, dzięki czemu wygląda jak "wyszorowana do białości. Na rynku dostępny jest też ług antyczny, który dębowej podłodze nadaje ciemny, "uwędzony" kolor. Ług zaleca się stosować tylko do obróbki wstępnej; nie chroni on bowiem drewna przed zaplamieniem i zabrudzeniem. Później podłogę trzeba jeszcze wykończyć emulsją mydlaną (zamyka pory drewna i zapobiega wnikaniu brudu oraz cieczy) albo olejem.

Nanoszenie ługu. Ług nakłada się na wycyklinowaną, czystą i suchą podłogę. Należy równomiernie rozprowadzić go pędzlem lub wałkiem wzdłuż desek. Po wyschnięciu ługu należy przeszlifować całą podłogę, aby usunąć podniesione włókna drewna.

Uwaga! Ług jest substancją żrącą. Na czas prac trzeba owinąć obuwie folią i zabezpieczyć podłogę w przyległym pomieszczeniu.

Wykańczanie ługowanej podłogi. Na odkurzoną podłogę trzeba nanieść emulsję mydlaną (1 l emulsji rozcieńczony w 6-8 litrach wody wystarczy na 20-30 m2 podłogi) lub olej. Emulsję nakłada się w 3-4 warstwach; po każdej drewno powinno wyschnąć. Olej nakłada się jedną warstwą, następnie podłogę się poleruje.

Czyszczenie i konserwacja. Podłogę wystarczy odkurzać i czasem przecierać na mokro. Jeśli była wykończona mydłem, zmywamy ją wzdłuż włókien taką samą emulsją. Podłogę ługowaną wykończoną olejem konserwuje się tak samo jak zwykła olejowaną.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>