Budowa
Dom po powodzi
Dom odporny na powódź - sposoby zabezpieczenia przed wodą

Dom odporny na powódź - sposoby zabezpieczenia przed wodą

tekst dr inż. Józef Adamowski Instytut Budownictwa Politechniki Wrocławskiej20-09-2024 09:31

Nie zawsze powódź zalewa domy po dach. Większość podtopień dotyczy sytuacji, w których po wylaniu rzeki lub ulewnych deszczach woda sięga kilkudziesięciu centymetrów powyżej podłogi parteru.

Jak zabezpieczyć dom przed powodzią?

Ciężko jest obronić budynki, które prawie w całości znikają pod wodą. Jednak tegoroczna pogoda pokazała, że do tego, by dom został podtopiony, wcale nie jest potrzebne bliskie sąsiedztwo rzeki. Wiele domów z zalanymi piwnicami i parterami stało w miejscach, w których nikt wcześniej o powodziach nie słyszał. Wystarczyło tylko oberwanie chmury.

Ulewne deszcze, z którymi mamy w Polsce ostatnio do czynienia, pokazują, że tylko niewiele domów jest całkowicie bezpiecznych. O wszystkie pozostałe warto zadbać, by nawet niewielka woda nie była powodem dużych strat. Zwłaszcza że wiele zabezpieczeń można zrobić stosunkowo niedużym kosztem.

Dom dobrze uszczelniony

Należy pamiętać, że woda może się dostać do wnętrza domu różnymi drogami: przez ściany i podłogi, w miejscach przejść przyłączy instalacyjnych (prądu, wody, kanalizacji), a także przez otwory okienne i drzwiowe piwnicy i parteru. Dlatego aby zmniejszyć straty spowodowane zalaniem trzeba przede wszystkim dom uszczelnić. Ochrona domu przed zalaniem będzie możliwa, jeżeli:

podziemne części budynku będą mieć skuteczną izolację przeciwwilgociową i przeciwwodną oraz uszczelnione przejścia przez ściany i podłogi wszystkich przyłączy;
wejście do budynku będzie usytuowane powyżej spodziewanego poziomu wody powodziowej;
masa budynku będzie na tyle duża, żeby nie został on uniesiony przez wodę;
wszystkie otwory drzwiowe i okienne, a także bramy i furtki w ogrodzeniu zostaną na czas powodzi zabezpieczone wodoodpornymi panelami.

Sposoby zabezpieczenia domu przed zalaniem

Przed niezbyt wysoką wodą można ochronić dom wykonując stosunkowo proste i niezbyt kosztowne zabezpieczenia. Jeśli podziemne części budynku są dobrze izolowane i uszczelnione, już samo podwyższenie wejścia do domu może dać wymierne efekty. Jeszcze większe dadzą różnego rodzaju przeciwpowodziowe osłony okien i drzwi, a także furtki i bramy wjazdowej na posesję.

Podwyższenie wejścia do domu

To jeden z najprostszych sposobów, by niezbyt wysoka woda nie wdarła się do domu. Podwyższenie wejścia o 30 cm (dwa stopnie) o tyle będzie dodatkowo chroniło budynek (choć utrudni nieco komunikacje, bo stopnie znajdą się też po drugiej stronie drzwi wejściowych). Rozwiązanie zadziała, jeśli piwnice będą bez okien i dokładnie izolowane, a przejścia przyłączy uszczelnione.

Zabezpieczenia drzwi i okien specjalnymi panelami

W otworach okiennych i drzwiowych przykręcamy szczelnie otwarte od góry ramki z profili stalowych (w drzwiach zewnętrznych dolny profil powinno się ukryć pod progiem, by nie utrudniać wchodzenia do budynku). W razie groźby zalania domu w profile wsuwamy wodoodporne panele, których trzy krawędzie wykończone są taśmą uszczelniającą.

Studzienki okien piwnicznych

Ścianki wokół okien piwnicznych są stosowane zwykle w celu doświetlenia pomieszczeń znajdujących się poniżej terenu. Jeśli je podwyższymy, mogą ochronić piwnice przed zalaniem. Pod jednym wszakże warunkiem: ich dno musi być szczelne, a kratka służąca na co dzień do odwadniania studzienki powinna mieć możliwość zamknięcia na czas podwyższonego poziomu wód gruntowych.

Podwyższona ścianka przy zewnętrznych drzwiach do piwnicy

Podwyższenie ścianki oporowej i przedłużenie zewnętrznych schodów do piwnicy (tak by najpierw się na nie wchodziło, a dopiero później schodziło) to dobry sposób na zmniejszenie ryzyka jej zalania. Pamiętać jednak należy o izolacji przeciwwodnej dolnego podestu i możliwości zamykania kratki odwadniającej.

Furtka i brama wjazdowa zabezpieczone ścianką z drewnianych bali

To zabezpieczenie przed wysoką wodą ma tę przewagę nad poprzednimi, że chroniony jest nie tylko dom, ale cała posesja. Polega ono wykonaniu wokół działki pełnego ogrodzenia dobrze zakotwionego w gruncie, w którym - w przerwach na bramę i furtkę - osadzone są stalowe ceowniki. W razie zagrożenia powodziowego wsuwa się w nie drewniane bale, podobne do stosowanych w jazach spiętrzających wodę w strumieniach.

Uwaga na kanalizację

Jak wiadomo, w większości domów jest kanalizacja grawitacyjna, która działa na zasadzie naczyń połączonych - ścieki z wyższego poziomu (wanna, sedes) spływają do niższego (kanalizacja, szambo). Ponieważ w czasie powodzi czy podtopień sytuacja bywa odwrotna, możemy mieć do czynienia z przepływem zwrotnym, czyli mówiąc prościej - wtedy to ścieki wpływają do domu.

Zasuwa burzowa

To popularna nazwa zaworu zwrotnego, który chroni pomieszczenia znajdujące się poniżej terenu, wyposażone w przybory sanitarne (muszlę ustępową, brodzik, wpust podłogowy) przed zalaniem w wyniku cofania się ścieków oraz przed gryzoniami wędrującymi kanałami. Zawór można zamontować w piwnicy blisko przejścia rury przez fundamenty albo na zewnątrz budynku, w zamykanej studzience kanalizacyjnej. Aby uniknąć przyblokowania klapy przez ścieki zawierające fekalia i skutkiem tego - nieszczelności zamknięcia, warto zastosować zasuwę z dwiema klapami. Jej cena netto zaczyna się od 800 zł (zależy od średnicy).

Klapa końcowa

To rozwiązanie dla tych, którzy nie są podłączeni do kanalizacji, tylko mają własny zbiornik bezodpływowy, zwany popularnie szambem. W czasie powodzi lub zalania działki w wyniku ulewnych deszczy kierunek przepływu ścieków może być odwrotny. Aby ochronić pomieszczenia z przyborami sanitarnymi w piwnicy i na parterze, należy na końcu przewodu odpływowego (wewnątrz zbiornika) założyć klapę końcową. Przy podwyższonym poziomie wody na zewnątrz domu zamknie się ona samoczynnie, nie dopuszczając do cofania się ścieków. Cena netto klapy końcowej zaczyna się od 500 zł i - podobnie jak zasuwy - zależy od średnicy.