Drzwi wewnętrzne: jedno-, dwu- czy półtora skrzydłowe?

Ile skrzydeł i jak duże drzwi? Przed tym dylematem staje większość inwestorów. Wymiary drzwi wewnętrznych powinno się dobierać w zależności od ich funkcji użytkowej i przeznaczenia pomieszczeń, które będą zamykać.

Jedno skrzydło czy więcej?

Do domów jednorodzinnych najczęściej wybierane są rozwierane drzwi jednoskrzydłowe. Producenci oferują je w kilku typowych szerokościach: 80, 90 i 100 cm oraz standardowej wysokości 205 cm.

Najbardziej popularne są drzwi o szerokości 80 cm - ten wymiar zapewnia bowiem wygodną komunikację. Węższe modele przeznaczone są do pomieszczeń gospodarczych czy pomocniczych - na przykład spiżarni, kotłowni i innych miejsc, gdzie nie muszą być często używane. Natomiast w domu, w którym mieszka osoba niepełnosprawna, drzwi nie powinny być węższe niż 90 cm - szerokość ta umożliwia sprawne manewrowanie wózkiem inwalidzkim.

Większość producentów za dopłatą (zwykle rzędu 15-20%) oferuje również drzwi w innych, nietypowych wymiarach. Niektórzy robią drzwi z wysokim ramiakiem dolnym, który można skracać w czasie montażu (zwykle o 5-6 cm, ale bywają drzwi, które można skrócić nawet o 10 cm). Są też tacy producenci, którzy pod groźbą cofnięcia gwarancji nie zezwalają na samodzielne skracanie drzwi, lub żądają dopłaty za przygotowanie drzwi do tego.

Ostatnio coraz bardziej popularne stają się drzwi dwuskrzydłowe. Pozwalają one uzyskać znacznie szersze, wygodniejsze i bardziej eleganckie przejście. Montuje się je zazwyczaj w pomieszczeniach reprezentacyjnych, na przykład między holem i salonem lub salonem i jadalnią - oczywiście pod warunkiem, że jest tam wystarczająco dużo miejsca.

Drzwi dwuskrzydłowe mogą mieć skrzydła tej samej szerokości, na przykład 80+80 cm, ale ich atutem jest możliwość tworzenia różnorodnych zestawień, na przykład 70+80 cm czy 70+90 cm.

Niektóre firmy proponują też kombinacje skrzydła i jego połówki - drzwi takie nazywane są półtoraskrzydłowymi. Skrzydło węższe jest uruchamiane tylko przy zwiększonym ruchu komunikacyjnym lub przy okazji przenoszenia mebli i innych przedmiotów o większych wymiarach.

A może z naświetlem?

Małe okno umieszczone powyżej drzwi nazywane jest naświetlem górnym (nadświetlem), a obok otworu drzwiowego - naświetlem bocznym lub dostawką. Naświetla, podobnie jak przeszklenia montowane w drzwiach, mają rozjaśniać sąsiadujące pomieszczenia, są też pewnym urozmaiceniem estetycznym; boczne czasem mogą służyć do komunikacji, ale bywa tak bardzo rzadko. Naświetle górne ma najczęściej kształt prostokątny, rzadziej półkolisty. Naświetla boczne o kształtach innych niż prostokątne należą do rzadkości. Najczęściej mają wysokość równą wysokości drzwi, ale można też zrobić dostawkę, która nie dochodzi do poziomu podłogi. Większość firm oferuje drzwi i naświetla w jednolitych liniach stylistycznych, co pozwala na zamontowanie obok siebie drzwi z naświetlami i bez nich.

Naświetla zwykle montuje się na stałe, choć zdarzają się też uchylane (górne) i rozwierane (boczne). Tak samo jak drzwi, naświetla mogą być montowane w ościeżnicach stałych lub regulowanych (czyli dopasowywanych do szerokości ściany). Można je dostawiać do każdych drzwi prostokątnych, gdyż mają z reguły oddzielne ościeżnice - wspólne są natomiast listwy (opaski) wykończeniowe. Można zamówić też wykonanie ościeżnicy wspólnej dla drzwi i szyby naświetla, jest to jednak droższe.

Inaczej niż w projekcie

Jeśli w projekcie domu mamy drzwi jednoskrzydłowe, a chcielibyśmy mieć w tym miejscu drzwi dwuskrzydłowe lub do drzwi jednoskrzydłowych dodać dostawkę - trzeba będzie wykonać odpowiednio dłuższe nadproże (jeżeli taką przeróbkę planujemy zrobić w ścianie konstrukcyjnej, konieczne będzie zaprojektowanie takiego nadproża, które przeniesie wszystkie obciążenia przewidziane w projekcie budynku). Jeśli natomiast do zaprojektowanych drzwi chcemy dodać naświetle górne, nadproże trzeba będzie zrobić na odpowiednio wyższym poziomie.

Ważne przed wyborem

Przepisy budowlane dają projektantom i inwestorom dużą swobodę w kwestii wyboru drzwi, są jednak pewne zasady, których - w trosce o wygodę i bezpieczeństwo - należy przestrzegać.

Minimalna szerokość drzwi. Obecnie wynosi ona 80 cm (w świetle ościeżnicy) lub 90 cm, jeśli w domu mieszka osoba niepełnosprawna. W starych domach można jednak spotkać jeszcze wąskie skrzydła - 70- a nawet 60-centymetrowe (dawne przepisy dopuszczały montowanie "60" w przejściu do łazienki). A ponieważ czasem wymagają one wymiany - w ofercie producentów znajdują się również drzwi o tych szerokościach. Nie poleca się jednak montowania ich w nowych domach.

Brak progów. W otworach drzwiowych prowadzących do pokojów i kuchni nie można montować progów, są one bowiem przeszkodą w komunikacji (zwłaszcza dla osób starszych, chorych lub niepełnosprawnych). Progi dopuszczalne są tylko w łazienkach i w.c., w których obniżona posadzka i próg mogą w pewnym stopniu chronić przed zalaniem całego mieszkania wodą (w razie awarii).

Skrzydła otwierane na zewnątrz. W łazienkach, w.c. i innych małych pomieszczeniach drzwi powinny otwierać się na zewnątrz. Jest to istotne nie tylko ze względu na wygodę, ale i na bezpieczeństwo - w razie zasłabnięcia znajdującej się w takim pomieszczeniu osoby, łatwiej będzie dostać się do środka i udzielić jej pomocy.

Otwory wentylacyjne. W drzwiach do w.c. i łazienek powinny być zamontowane tuleje lub kratki wentylacyjne, o łącznej powierzchni nie mniejszej niż 220 cm2. Innym rozwiązaniem zapewniającym wentylację jest podcięcie drzwi, tak by między posadzką a dolną krawędzią skrzydła powstała szczelina o szerokości 2,5 cm. Zapewnia to prawidłowy ruch powietrza.

Jak otwierać

Rozmieszczenie drzwi oraz sposób ich otwierania powinny być starannie zaplanowane, najlepiej już na etapie projektowania, aby później nie okazało się, że drzwi do łazienki po otwarciu zasłaniają drzwi do sypialni, zaś otwarte drzwi kuchenne skutecznie blokują ciasny korytarz - a trzeba pamiętać, że wszystkie późniejsze przeróbki to dodatkowe koszty. Dla drzwi rozwieranych ważne jest również ustalenie, czy w danym miejscu bardziej pasują drzwi prawe, czy lewe. Generalna zasada podczas dopasowywania drzwi jest taka, by po otwarciu skrzydło zajmowało jak najmniej miejsca w danym pomieszczeniu i jak najmniej przeszkadzało.

Drzwi rozwierane. Są najpopularniejsze, ze względu na swą funkcjonalność, uniwersalność i łatwy montaż. Jednak trzeba pamiętać, że ruch skrzydła drzwiowego wymaga sporo wolnej przestrzeni, co jest szczególnie widoczne przy drzwiach o większych szerokościach, a także przy drzwiach dwuskrzydłowych.

Drzwi przesuwne. Znajdują zastosowanie wszędzie tam, gdzie drzwi rozwierane zabierałyby zbyt wiele miejsca - w wąskich korytarzach czy niewielkich pomieszczeniach. Mogą służyć również do podziału pomieszczeń. Występują w wersji jedno- i dwuskrzydłowej. Bardzo dobrym rozwiązaniem są drzwi podwójne (dwuskrzydłowe) z systemem synchronicznym - przy przesuwaniu jednego skrzydła, drugie przesuwa się równocześnie. Jeśli otwór drzwiowy jest bardzo szeroki, ruchome skrzydła przesuwne mogą zachodzić za nieruchome naświetla boczne. Drzwi przesuwne oferowane są w typowych szerokościach (jak drzwi rozwieralne), ale można je też zamówić w rozmiarze nietypowym.

Drzwi wahadłowe. Najczęściej montowane są w przejściu między kuchnią a jadalnią, łatwo dają się bowiem otwierać pod naporem ciała - co jest wygodne, gdy mamy ręce zajęte talerzami, półmiskami itp. Wymagają one najwięcej miejsca, ponieważ obrót skrzydła w tych drzwiach jest możliwy w dwie strony. Dzięki zastosowaniu specjalnych zawiasów sprężynowych drzwi te zamykają się samoczynnie ruchem wahadłowym. Zwykle występują jako dwuskrzydłowe, choć montowane są również jednoskrzydłowe.

Dopasowane do wnętrza

Kolor, materiał oraz sposób wykończenia drzwi należy dopasować do okien i drzwi wejściowych, a także charakteru i przeznaczenia pomieszczeń (sypialnia, salon, łazienka). Wybrany model drzwi powinien odpowiadać wystrojowi wnętrza, a rodzaj forniru (albo drewnopodobnej okleiny sztucznej lub laminatu) - współgrać z kolorystyką ścian, podłóg oraz mebli. Ogólna zasada mówi, że ciemniejsze forniry dobrze prezentują się we wnętrzach stylowych, a jaśniejsze - w bardziej nowoczesnych.

Pełne czy przeszklone

Drzwi pełne warto montować w pokojach służących do pracy lub należących do osób lubiących słuchać głośnej muzyki (najlepsze właściwości dźwiękochłonne mają drzwi z wypełnieniem z litego drewna, płyt MDF lub płyt wiórowych). Z kolei przeszklenia w drzwiach do pokoi powiększają optycznie pomieszczenia i wprowadzają nastrój otwartości - nie następuje całkowita izolacja domowników. Szklane wstawki w drzwiach mogą całkowicie odmienić ich wygląd, dodać im lekkości i elegancji. W liniach wzorniczych producentów drzwi znajdują się zarówno modele pełne i przeszklone, więc można je umieszczać obok siebie, a wybór uzależnić tylko od rodzaju pomieszczenia, które będą zamykać.

Szkło - które często tworzy bardzo dużą powierzchnię skrzydła - nie może stanowić zagrożenia dla przebywających w pobliżu osób. Dlatego w drzwiach wewnętrznych (szczególnie jeśli w domu mieszkają małe dzieci) powinno się stosować szkło bezpieczne: hartowane lub klejone warstwowo. Ma ono zwiększoną wytrzymałość i odporność na uderzenia w porównaniu ze szkłem zwykłym. W razie rozbicia szkło hartowane rozpada się na małe kawałki o nieostrych krawędziach, a szkło klejone pęka, ale pozostaje przyklejone do folii wzmacniającej.

W drzwiach wewnętrznych rzadko stosuje się szkło całkowicie przezroczyste, takie jak w oknach; do wyboru są różne rodzaje szkła dekoracyjnego:

- ornamentowe - z wytłaczaną, "rzeźbioną" powierzchnią;

- matowe (mleczne) - o różnym stopniu przejrzystości. Szyby mogą mieć zmatowioną całą powierzchnię; są też takie, gdzie powierzchnie matowe sąsiadują z przejrzystymi;

- kolorowe - barwione w masie albo malowane powierzchniowo, jednokolorowe lub z wzorami;

- witrażowe - bardzo dekoracyjne, ale drogie, ze względu na konieczność pracochłonnego, ręcznego wykonania witraża. Ostatnio pojawiły się jednak materiały do samodzielnego wykonywania witraży przez zdolnych majsterkowiczów - są to kolorowe folie przyklejane na szkło i ołowiane taśmy samoprzylepne, a także farby do malowania na szkle;

- szkło stapiane (fusing) - powstaje w wyniku połączenia w wysokiej temperaturze kawałków szkła w różnych kolorach i różnej grubości, dzięki czemu uzyskujemy szkło o niepowtarzalnym wzornictwie.

Uwaga! Zamiast szkła możemy zastosować przezroczyste płyty z tworzywa sztucznego (np. polistyren, polimetakrylan metylu - tzw. plexi oraz poliwęglan). Poleca się je zwłaszcza do drzwi w pokojach dziecięcych, ponieważ są bezpieczniejsze i bardziej odporne na stłuczenie od zwykłego szkła.

Razem z montażem

Drzwi wewnętrzne najlepiej zamawiać i montować po ukończeniu wszelkich robót budowlanych i wykończeniowych - gdy mamy już gotowe ściany i podłogi. Dopiero wówczas znane są wszystkie wymiary - zarówno wysokość ościeża liczona od posadzki do nadproża, jak i grubość ściany łącznie z tynkiem. Drzwi po zakupie - jeśli nie są od razu montowane - powinny być przechowywane w suchym, nienarażonym bezpośrednio na warunki atmosferyczne pomieszczeniu.

Przy obecnych stawkach podatku VAT opłaca się kupno drzwi wraz z montażem - naliczany jest wówczas podatek 7% (jeśli kupujemy drzwi do samodzielnego zamontowania, zapłacimy 22% podatku). Ponadto w cenie montażu większość firm oferuje również transport. Dodatkowym argumentem jest to, że gdy montaż przeprowadza autoryzowana firma monterska, niektórzy producenci drzwi przedłużają okres gwarancyjny o dodatkowe 12 miesięcy.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>