Odkurzacz centralny
Odkurzacz centralny jest bezpiecznym i rzadko psującym się urządzeniem. Należy go jednak najpierw wraz całą instalacją właściwie zamontować, a potem użytkować zgodnie z zaleceniami producenta.
Instalacja centralnego odkurzania składa się jednostki centralnej nazywanej zwykle po prostu odkurzaczem, gniazd ssących zamontowanych w pomieszczeniach oraz sieci przewodów ukrytych w ścianach, podłodze lub suficie podwieszanym. Aby instalacja podczas eksploatacji się nie zapychała, należy w trakcie jej montażu tak układać przewody, aby unikać zmian kierunku pod kątem prostym. Będą one bowiem przyczyniały się do powstawania dużych oporów w przewodach, a jednocześnie w tych miejscach mogą powstawać zatory. Dlatego najlepiej prowadzić przewody jak najkrótszą drogą, stosując łagodne łuki lub kolana o kącie 30 lub 45°.
Zwróćmy uwagę również na odpowiednie rozmieszczenie gniazd ssących. Powinno się je lokalizować w takich miejscach, w których nie przewidujemy ustawienia ciężkich i dużych mebli, gdyż utrudni to do nich dostęp. Po ułożeniu instalacji centralnego odkurzania warto udokumentować jej przebieg, robiąc zdjęcia lub kręcąc film. Ułatwi to nam jej naprawę w razie awarii.
Podczas eksploatacji odkurzacza pamiętajmy o tym, że służy on do zbierania kurzu, a nie gruzu czy popiołu z kominka.
Jak czyścić zbiornik na kurz i filtry?
Bieżąca obsługa odkurzacza centralnego nie jest uciążliwa – sprowadza się bowiem jedynie do okresowej kontroli zbiornika na zanieczyszczenia oraz filtra. Celem konstruktorów jednostek centralnych jest uzyskanie stałej siły ssania, bez względu na ilość kurzu zgromadzonego w zbiorniku (znajduje się on w dolnej części odkurzacza). Dzięki temu użytkownicy nie muszą zaglądać do niego częściej niż 2-3 razy w roku. Wielu producentów wyposaża zbiorniki w okienka, przez które widać stopień ich zapełnienia. A w najdroższych modelach taka informacja wyświetla się np. na panelu umieszczonym na obudowie.
Zwróćmy uwagę na to, że w instrukcji obsługi odkurzaczy zawsze znajduje się informacja, jak czyścić lub wymieniać worki i filtry. Niektóre najmniejsze odkurzacze mają worki papierowe, które po napełnieniu wymienia się na nowe. W odkurzaczach, w których nie ma worków, śmieci zbierane są w zbiornikach, a drobny kurz zatrzymuje się na powierzchni filtra. Może on być jednorazowy (papierowy) lub wielokrotnego użytku (na przykład poliestrowy – można go umyć pod bieżącą wodą, a po wyschnięciu ponownie zamontować).
Modele o większej mocy wykorzystują często do filtracji worki materiałowe. Te, pomimo możliwości samooczyszczania, wymagają czasami ręcznego otrzepania, bez wymontowywania ich z odkurzacza. Demontaż można zlecić jedynie fachowcowi. Nieumiejętne ponowne założenie filtra może bowiem spowodować uszkodzenie jednostki (taka awaria nie jest objęta gwarancją).
Jeszcze inne urządzenia – odkurzacze cykloniczne – do filtracji powietrza wykorzystują działanie siły odśrodkowej. Dodatkowo stosuje się w nich filtr elektrostatyczny, czyli siatkowy z włókna syntetycznego. Zatrzymuje on drobne zanieczyszczenia, które nie zostały zatrzymane w zbiorniku, a jednocześnie chroni turbinę silnika. W odkurzaczach typu split, w których silnik i separator zanieczyszczeń są zamontowane w osobnych obudowach, umieszczony jest filtr elektrostatyczny, a komora, w której się mieści, pełni funkcję separatora włosów i sierści. Takie rozwiązanie polecane jest użytkownikom, którzy mają w domu zwierzęta (psy, koty).
Czyszczenie akcesoriów
W raz z zakupem jednostki centralnej otrzymujemy podstawowy zestaw akcesoriów. Oprócz węża ssącego o standardowej długości około 9 m i rury teleskopowej otrzymujemy kilka szczotek (do podłóg twardych, do dywanów, ssawkę szczelinową). Podobnie jak w tradycyjnym odkurzaczu, włosie na szczotkach, które pozostaje po sprzątaniu, wystarczy przeczesać końcówką rękojeści węża. W ten sposób unikniemy dotykania zanieczyszczeń ręką, a znajdujące się na włosiu pozostałości po sprzątaniu odkurzaczem trafiają prosto do zbiornika. Z kolei, aby nie dochodziło do zablokowania wałka obrotowego w szczotkach turbo, należy regularnie usuwać nawinięte na niego włosy i nitki.
Do czego nie służy odkurzacz centralny?
Aby instalacja centralnego odkurzacza działała bezawaryjnie przez wiele lat, musimy pamiętać o jej właściwej eksploatacji. W wielu instrukcjach obsługi znajdziemy zapis, że gwarancja ważna jest w przypadku użytkowania jednostki centralnej w warunkach domowych. Nie wolno jej zatem wykorzystywać do zbierania pyłów budowlanych, które mogą przedostawać się przez filtr na łopatki turbiny, co może spowodować jej uszkodzenie.
Gwarancję stracimy również wtedy, gdy będziemy odkurzaczem zasysać gruz, szkło, wodę lub popiół z kominka. Do tego celu służą specjalne separatory. Do tych przenośnych urządzeń podłącza się z jednej strony wąż ssący, z drugiej zaś – rurę, którą zbierane są różne odpadki. Może to być na przykład drobny pył budowlany, zimny popiół z kominka lub grilla, liście i trawa naniesione na taras lub szkło (pamiętajmy, że grubsze kawałki należy zmieść szczotką na szufelkę, a tylko drobne pozostałości usunąć separatorem). Wszystkie te zanieczyszczenia opadają w nim na dno, dzięki czemu chronione są przed uszkodzeniem zarówno agregat ssący, jak i cała instalacja. Niektórzy producenci dopuszczają również usuwanie separatorem niewielkiej ilości wody w łazience oraz wokół przydomowego basenu.
Jednostka centralna będzie dobrze zasysała zanieczyszczenia, gdy dom będzie sprzątała tylko jedna osoba. Jeśli na przykład ktoś włączy wąż do gniazda na parterze domu, to druga osoba nie może w tym samym czasie odkurzać samochodu w garażu. Nastąpi bowiem znaczny spadek siły ssania w instalacji.
Uwaga! Na rynku dostępne są systemy, które umożliwiają pracę kilku osób jednocześnie, ale ze względu na koszty zakupu (większa moc silnika, przewody o większej średnicy) i montażu stosuje się je raczej w biurach lub hotelach.
Jak usunąć zator w instalacji?
Fachowcy zapewniają, że prawidłowo wykonana instalacja centralnego odkurzania nie powinna się zapychać. Wynika to między innymi z zastosowania w niej gniazd ssących o specjalnej konstrukcji. Mają one specjalne przewężenie przy wlocie, na których zatrzymują się większe przedmioty – na przykład dziecięce zabawki. Poza tym tuż za gniazdami montuje się krótkie kolanka o kącie zagięcia 90o. Dzięki temu, nawet jeśli dziecko włoży celowo do gniazda kredki, długopisy czy jakieś inne dłuższe przedmioty, zatrzymają się one tutaj.
Może się jednak zdarzyć, że zostanie zassana na przykład duża torebka foliowa czy drobna część garderoby i utknie gdzieś w rurach schowanych w ścianach. Wtedy instalację należy udrożnić. Można to zrobić samodzielnie, podłączając zwykły odkurzacz od strony gniazda ssawnego i spróbować zassać zanieczyszczenia z rury z powrotem do gniazda. Inny sposób to włożenie węża giętkiego do gniazda, w którym nie ma przepływu powietrza (lub jest, ale za słaby) i zablokowanie ręką końcówki węża, a po chwili szybkie jej odsłonięcie. Zwykle czynność tę należy powtórzyć kilkakrotnie.
Jeśli te metody zawiodą, zator można próbować usunąć, wykorzystując tradycyjną sprężynę hydrauliczną małej średnicy. Najlepiej osłonić ją miękką, dobrze przymocowaną tkaniną, by nie zniszczyć rurociągu. Niektóre firmy instalacyjne mają niedużą kamerę przemysłową, którą wpuszcza się do przewodów.
Co zrobić, gdy odkurzacz nie działa?
Jeśli jednostka centralna nie uruchamia się automatycznie (po włożeniu węża do gniazda) lub za pomocą włącznika na rękojeści, trzeba najpierw sprawdzić na tablicy elektrycznej, czy nie „wyrzuciło” bezpiecznika. Kolejny krok to sprawdzenie, czy nie obluzowały się przewody sterujące, które powinny być przykręcone do gniazda. Natomiast do naprawy włącznika na uchwycie trzeba wezwać serwis. Jeśli uszkodzony zostanie przewód elektryczny biegnący wzdłuż instalacji centralnego odkurzania (steruje pracą jednostki), zamiast kuć ściany i podłogi, lepiej zastosować system radiowy.
Co zrobić, jeśli odkurzacz wciągnie cenny przedmiot?
Jeśli w czasie sprzątania wciągniemy szczotką lub ssawką drobny, a jednocześnie lekki, wartościowy dla nas przedmiot, nie trzeba od razu załamywać rąk. Ze względu na dużą siłę ssania, a w efekcie znaczną prędkość powietrza w przewodach (przekracza ona 100 km/h), nie powinien on nigdzie utknąć. Najczęściej odnajdziemy go w worku lub zbiorniku na śmieci. Natomiast, jeśli ciężki pierścionek lub numizmat zatrzyma się w instalacji, należy wezwać serwis.
PRODUCENCI I DYSTRYBUTORZY: Odkurzacze centralne oferują m.in.: AEG/SANTECH | www.aeg.odkurzaczecentralne.pl | tel. 606 792 314; AEROVAC | www.aerovac.com.pl | tel. 22 615 80 90; BEAM | www.beam.pl | infolinia: 801 801 202; ELKAM | www.odkurzdom.pl | tel. 22 723 09 36; UST-M | www.ustm.pl | tel. 44 723 30 87
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail.
- Więcej o:
Odkurzacze centralne do różnych typów domów [WYBÓR REDAKCJI]
Odkurzacz centralny: jak wybrać najlepszy?
Fakty i mity o odkurzaczu centralnym
Wodne ogrzewanie podłogowe Konfiguracja, montaż, użytkowanie
Odnawialne źródła energii (OZE) Oszczędności, komfort, ekologia
Kocioł kondensacyjny – eksploatacja i serwis
Inteligentny dom – czy warto?
Pompy ciepła – ciche i niezawodne w działaniu