Czy warto zainwestować w gotowy dom?

I nie ma w tym twierdzeniu żadnej przesady. Taki dom idealnie wpasowuje się w ekologiczne trendy, które są narzucane przez normy unijne, pozwala zaoszczędzić czas, ale przede wszystkim – dba o budżet inwestora. Czy to rzeczywiście koniec ery, kiedy samo postawienie wymarzonej nieruchomości z góry było niedoszacowane o 10% i potrafiło trwać latami? Aby w pełni zrozumieć to, jak wygląda segment domów gotowych, warto na wstępie przyjrzeć się w jakich warunkach gospodarczych obecnie funkcjonujemy. 

Polski rynek budowlany

Sytuacja rynkowa i zasadniczo – niestabilność w zakresie kosztów materiałów terminów realizacji oraz zmieniających się dynamicznie potrzeb ze strony potencjalnych inwestorów – niewątpliwie dają przewagę i niejako faworyzują tzw. technologie alternatywne (należą do nich wszystkie metody poza tą, tradycyjną – nazywaną również gospodarczą). Dla większości osób, które teraz decydują się na budowę domu dużym argumentem skłaniającym ich właśnie do wyboru technologii alternatywnych jest czas realizacji. Dlaczego to tak ważny aspekt? Dynamika zmian w sektorze budowlanym w ciągu ostatnich 3 lat pokazała, jak drastycznie mogą zmieniać się m.in. realia cenowe. Dlatego, jeśli dom może powstać w zaledwie 3 miesiące – licząc od momentu uzyskania pozwolenia na budowę (jeżeli jest ono wymagane), podpisania umowy o roboty budowlane, aż do odbioru kluczy – to jasnym jest, że w dobie jakichkolwiek niepewności inwestor sięgnie właśnie po takie rozwiązanie. Gotowe propozycje dają przede wszystkim przewidywalne koszty realizacji inwestycji, co w obecnej sytuacji rynkowej jest fundamentalnym czynnikiem w procesie podejmowania tak ważnych decyzji. W czasach galopującej inflacji i ograniczonym dostępie do zewnętrznego finasowania (kredyty hipoteczne) inwestorzy chcą jak najszybciej zrealizować inwestycję, aby nie tracić wartości zgromadzonych środków własnych. To właśnie szybki, precyzyjny i skoordynowany z jednego ośrodka proces budowy gwarantują jedynie alternatywne technologie. Ale to nie jedyne argumenty przemawiające na korzyść gotowych domów. Tych jest więcej. Dla tego segmentu olbrzymie znaczenie ma wspomniany czas realizacji inwestycji. Stąd wybór nowych rozwiązań, opartych w głównej mierze na procesie prefabrykacji. 

Czym jest prefabrykacja?

To nic innego, jak transformacja procesu budowy domu. Z tej, która do tej pory opierała się na całościowej realizacji inwestycji na działce inwestora – na taką której 90% prac wykonuje się w warunkach „fabrycznych” – czyli na halach produkcyjnych, a zaledwie 10% – na działce i zasadniczo jest to tylko montaż uprzednio przygotowanych elementów, które składa się w jedną spójną, konstrukcję. Nie bez przyczyny, dla lepszego zobrazowania, mówi się, że domy powstają tutaj jak z klocków. Bo to właśnie do takiego układania jest im najbliżej. 5 x P, czyli plusy prefabrykacji

1. Prefabrykacja zdecydowanie skraca czas budowy, optymalizuje koszty, nie powoduje niepotrzebnych nadwyżek budulca, z którym po zakończonej budowie metodą tradycyjną pozostaje inwestor. To właśnie tutaj nie ma miejsca na niepotrzebne odpady budowlane, drogie kontenery oraz obowiązek zutylizowania odpadu. Opatentowane, nowoczesne metody budowy są również dużo bardziej ekologiczne. W większości przypadków wykorzystują bowiem naturalne budulce, takie jak drewno czy perlit, jak również mają zdecydowanie lepsze parametry użytkowe, do których należą chociażby zapotrzebowanie energetyczne – co w obecnej sytuacji ma kolosalne znaczenie dla stawianej inwestycji.

2. Technologie alternatywne niosą za sobą dużo większą precyzję wykonania poszczególnych elementów, przewidywalność czasu niezbędnego na realizację produkcji i montażu oraz ograniczają  – do przysłowiowego minimum – czynnik ludzki (co, jak wiadomo jest znaczącym ograniczeniem w przypadku terminowego oddawania inwestycji do użytkowania). Cały proces prefabrykacji zaczyna się w laboratorium, gdzie wnikliwie bada się, łączy, zmienia i testuje różne materiały i surowce. Z racji właśnie laboratoryjnego procesu, producenci oszczędzają również czas na usuwanie ewentualnych błędów, niedoróbek czy konieczności poprawiania jakiegoś etapu – w większości przypadków elementy tworzą wyspecjalizowane linie produkcyjne w oparciu o dedykowane oprogramowanie komputerowe, które z precyzją do setnych części milimetra tworzy zaprojektowane elementy bez ryzyka błędu ludzkiego.

3. Technologie te dają również zdecydowanie większy komfort już na etapie instalacji domu na działce. W odróżnieniu bowiem od tradycyjnej metody budowy, w tym wypadku potrzebujemy na działce jedynie agregatu prądotwórczego i mausera z wodą. To wystarcza do kompletnego montażu domu (oczywiście na uprzednio przygotowanym fundamencie).

4. Kolejnym argumentem przemawiającym na korzyść nowoczesnych rozwiązań, jest tzw. czysta budowa. W przypadku każdej z alternatywnych metod, na działkę inwestora przyjeżdża gotowy zestaw elementów, uprzednio posortowanych i ułożonych w odpowiedniej kolejności. To powoduje, że nie ma konieczności składowania i przechowywania budulca. Wiąże się z tym spokój inwestora, który nie musi ubezpieczać placu budowy czy montować systemu monitorowania w obawie przed nasilającymi się kradzieżami materiałów. To również brak jakichkolwiek nadwyżek, śmieci czy innych pozostałości po procesie budowy.

5. Niewątpliwie atutem niektórych z tych technologii jest również swego rodzaju mobilność samych domów. Z racji tego, iż są one montowane z gotowych elementów to mogą być również zdemontowane i powtórnie zainstalowane – ale w innej lokalizacji. W przypadku metody tradycyjnej taki proces jest nieosiągalny, a sama konstrukcja – nienaruszalna.

Inne technologie alternatywne

Obecnie mamy 8 technologii dostępnych na rodzimym rynku. Należą do nich:

Prefabrykat drewniany.

Gotowe domy w tej technologii składają się z elementów konstrukcyjnych, które powstają z drewna litego KVH. Jest to drewno lite, sortowane pod względem wytrzymałości. Drewno KVH jest cięte w taki sposób, aby nie zawierało w sobie rdzenia występującego w każdym gatunku tego surowca. Dzięki temu, że nie ma owego rdzenia, materiał jest mniej podatny na pęknięcia, odkształcenia, pozostaje odporny na uszkodzenia, grzyby i insekty. Jednymi z najczęściej wymienianych zalet prefabrykacji drewnianej są: łatwy transport materiałów, nieskomplikowany montaż i szybkie wykonawstwo. Przyspiesza to znacznie czas realizacji prac: mamy bowiem szansę zamieszkać w gotowym domu w terminie trzech miesięcy od rozpoczęcia budowy.

Prefabrykat betonowy.

Domy prefabrykowane w konstrukcji betonowej wykonane są poza miejscem budowy, najczęściej w zakładzie produkcyjnym, gdzie odbywa się prefabrykacja betonu i produkcja elementów betonowych, które są dostarczane na budowę w formie ostatecznej lub wymagającej jedynie uzupełnienia np. betonem lub zbrojeniem. Na plac budowy dostarczane są kompletne, gotowe elementy betonowe, które już na etapie prefabrykacji przystosowane zostały do szybkiego montażu w miejscu docelowej inwestycji.

Prefabrykat keramzytowy (keramzyto-betonowy).

Keramzyt jest bardzo lekkim kruszywem ceramicznym powstającym w wyniku wypalania specjalnego rodzaju gliny pęczniejącej, z której formuje się małe kuleczki. Proces przebiega w temperaturze ok. 1150°C. Podczas wypalania glina zwiększa swoją objętość i nabiera specyficznych właściwości. Kulki keramzytu z zewnątrz są twarde, a wewnątrz mają strukturę porowatą, w której pozostają zamknięte pęcherzyki powietrzne. To wpływa na niską wagę tego materiału, ale nie tylko. Granulki keramzytu charakteryzują się świetnymi parametrami izolacyjnymi, zarówno w zakresie izolacji cieplnej, jak i akustycznej, a nawet radiestezyjnej.

Szkielet drewniany.

Stałym elementem tej technologii jest drewniany szkielet – stąd jej nazwa (druga potoczna, to kanadyjczyk i wzięła się od kraju, w którym jest bardzo rozpowszechniona). Technologia ta wymaga drewna niemal „doskonałego”, pozbawionego sęków i krzywizn, suszonego komorowo, o wilgotności poniżej 18%. W klasycznym wariancie kanadyjczyka konstrukcję stanowią słupy, zazwyczaj o przekroju 4 × 15 cm, rozstawione co 30-60 cm. Przestrzeń pomiędzy nimi wypełnia się szczelnie wełną mineralną, a wewnątrz konstrukcję pokrywa folią paroizolacyjną i wykończeniem, np. z płyt g-k. Od zewnątrz natomiast mocuje się poszycie z płyt drewnopochodnych, którego zadaniem jest usztywnienie konstrukcji. Kolejnym elementem jest folia paroprzepuszczalna (wiatroizolacja) i elewacja z desek bądź siding (w tym wariancie można zrezygnować z warstwy płyt drewnopochodnych). Podłoga i strop wykonane są z drewna. 

Szkielet stalowy.

Szkielet stalowy
wykonany jest giętych na zimno, ocynkowanych kształtowników stalowych o przekroju 150 mm dających możliwość kształtowania różnorodnych form budowlanych. Posiadają one aprobatę techniczną dopuszczającą do stosowania w budownictwie. Każdy projekt domu można zaadoptować do systemu szkieletu stalowego. Nie wymaga to zmian w pozwoleniu na budowę/zgłoszeniu – wystarczy wpis do dziennika budowy. Innowacyjność tej technologii charakteryzuje: niewielki ciężar konstrukcji, łatwość i szybkość montażu (nawet zimą), bardzo dobre parametry termiczne w stosunku do grubości ścian. 

Bal.

Bale zazwyczaj wykonuje się z naturalnego, litego drewna. Podobnie jak w klasycznych technikach budowlanych, drewniana konstrukcja umieszczana jest na płycie lub ścianach fundamentowych. Wewnętrzne stropy wykonywane są z lżejszych bali lub innej lżejszej konstrukcji drewnianej, na którą można nakręcić płyty gipsowo-kartonowe. Budynek tworzony jest przez nakładanie na siebie bali z wpustami i wypustami na końcach. Bale zazębiają się, tworząc szczelną konstrukcję. Jest to technika tradycyjnie wykorzystywana w domach góralskich, budowanych bez gwoździ.

Perlit.

Domy z perlitu to najnowsza, innowacyjna technologia budowy ścian jednowarstwowych, które składają się z elementów o specyficznym kształcie nawiązującym do stożka Morse’a. Dzięki temu rozwiązaniu uzyskano system powierzchni samokotwiących, który jest niezwykle funkcjonalny i prosty w montażu. Budulec, w pełni naturalny, pozyskiwany jest z rudy perlitu. Dzięki temu budowane w tej technologii domy są odporne na wilgoć i mróz, nie ulegają biodegradacji – nie zagrażają im mchy, porosty czy glony. Cechują się także wysoką ognioodpornością.

Moduł.

Technologia ta polega na przygotowaniu w fabryce większych i bardziej kompletnych komponentów budynku np. całej kondygnacji, czy ścian z zamontowanymi już oknami i drzwiami – w formie gotowego modułu, które potem wystarczy odpowiednio połączyć na działce. Dzięki temu, zakres prac na placu budowy jest ograniczony do minimum. Domy modułowe można budować z wielu rodzajów materiałów, takich jak: drewno, stal a nawet sklejka drewniana. Walorem i zaletą jest błyskawiczny proces instalacji na działce. Za pomocą ciężkiego sprzętu dowożone są kompletne moduły danego domu i jedynie łączone ze sobą na placu budowy.

A to ciekawe! Fińskie domki drewniane!

Od ponad 60 lat, w sąsiedztwie gmachu Sejmu, a na tyłach parku Ujazdowskiego w Warszawie, wznosi się kolonia drewnianych domków fińskich, będąca pamiątką po pierwszych miesiącach odbudowy Warszawy, gdy zniszczona lewobrzeżna część miasta, zmagała się z arcytrudną sytuacją mieszkaniową. Pomimo prestiżowej lokalizacji i elitarnego sąsiedztwa, mieszkańcy  przysłowiowych modułowych drewniaków cieszą się zielenią przydomowych ogródków i spokojem, którego próżno szukać w innych częściach Śródmieścia. Tymczasowy, z założenia, dar ZSRR przetrwał dziesięciolecia, i pomimo upływu ponad 60 lat, dzięki wysokiej jakości fińskiego drewna, domki niezawodnie służą swym właścicielom do dnia dzisiejszego.