Detal architektoniczny w nowoczesnym domu

Marcin Śniegowski, HomeKONCEPT26-09-2022 11:15

Kiedy myślimy o detalu w architekturze, najczęściej staje nam przed oczami bogato zdobiona balustrada balkonu, rzeźbione roślinne ornamenty na elewacji czy ozdobne łuki przy oknach i drzwiach. I tak architekci podchodzili do detalu w architekturze przez setki lat. Jednak obserwując współczesne budownictwo, widzimy, jak architektura odeszła od inspiracji dawnymi epokami. Skupiła się raczej na pięknie samej konstrukcji budynku.

Architekci od zawsze starali się, aby budynki, które projektują, nie tylko spełniały swoją funkcję, ale dbali też o ich estetykę. Dlatego dokładali starań, aby budowane obiekty były ładne, przyciągały wzrok i cieszyły oko. Osiągali ten cel na różne sposoby, jednym z nich była dbałość o szczegół.

Jakie funkcje w architekturze spełnia detal architektoniczny?

Obecnie uważa się, że już sama konstrukcja budynku, jej wygląd i kształt bryły ma przyciągać wzrok i intrygować. Aby uzyskać ten efekt, zwraca się bardzo dużą uwagę na oryginalność rozwiązań konstrukcyjnych oraz wybór i sposób użycia materiałów elewacyjnych. Jedno, co się zupełnie nie zmieniło, to funkcja detalu architektonicznego, który nadal ma pełnić rolę dekoracyjną!

Współczesne detale architektoniczne

W nowoczesnych domach jednorodzinnych nie znajdziemy już detali architektonicznych w postaci roślinnych ornamentów rodem z przedwojennych kamienic. Na próżno możemy też doszukiwać się w nich łuków i płaskorzeźb. Ich miejsce zajęły ogromne przeszklenia, rozcięcia bryły, belki nad strefą wejściową czy nad tarasem. Ozdobną funkcje pełnią także różnego rodzaju wcięcia w bryle czy też ciekawe materiały elewacyjne. Wszystkie te elementy sprawiają, że budynek się wyróżnia i przyciąga wzrok. Podoba nam się albo nie. Takie detale architektoniczne pomagają podjąć decyzję o wyborze konkretnego projektu domu i na jego podstawie wybudować swój wymarzony...

Poznaj przykłady detali architektonicznych

Propozycji detali architektonicznych jest naprawdę sporo, bo – jak wspomnieliśmy – architekci od stuleci wykorzystywali te elementy podczas pracy nad projektem. Poniżej prezentujemy – naszym zdaniem – najciekawsze przykłady, które sprawią, że każdy dom nabierze wyjątkowych, indywidualnych cech.

Drewniane belki. Przykład tego detalu architektonicznego dobrze możemy zobaczyć w propozycji HomeKONCEPT 87. Jest to projekt domu, który w swojej bryle nie ma garażu. Jego funkcję przejęła wiata garażowa, która została niezwykle ciekawie zaaranżowana. Wiata jest integralną częścią budynku, przylega do niego. Natomiast jej bok, a tym samym bok całego budynku zaprojektowano z drewnianych belek. Dzięki temu auto jest osłonięte przed deszczem i wiatrem, a belki niesamowicie urozmaicają minimalistyczną bryłę. Utrzymanie ich w takim samym odcieniu drewna jak reszta elewacji dodatkowo sprawia, że wiata garażowa staje nierozerwalną częścią całego domu.

Innym przykładem na wykorzystanie belek jest także projekt pracowni HomeKONCEPT (propozycja 26 wariant 4) – zostały nimi „wyłożone” ściany domu. Takie drewniane belkowanie uatrakcyjnia całą bryłę. Nawiązuje do belek konstrukcyjnych, daje poczucie wielowymiarowości elewacji, a zastosowanie drewna w ciepłym odcieniu dodatkowo wzbogaca wizualnie całość. Drewniane belki pojawiają się wokół całej bryły budynku. Widzimy je pod oknem kuchennym na elewacji frontowej i bocznej, na jednej ze ścian tarasu gdzie współgrają z białymi belkami podtrzymującymi pergolę oraz na wybranych fragmentach pozostałych ścian budynku.

Drewno na elewacji to wyjątkowo wdzięczny materiał. Pasuje i do domów stylizowanych na tradycyjne, i do tych o nowoczesnej, minimalistycznej bryle

O tym, gdzie pojawią się drewniane elementy, decyduje wyobraźnia projektanta, który najlepiej wie, jak podkreślić poszczególne fragmenty domu

Faktura materiałów. Jeszcze innym sposobem nowoczesnego podejścia do detalu w architekturze jest wykorzystanie określonych materiałów. I znów posłużmy się przykładem HomeKONCEPT 13 EN, gdzie zastosowano naturalny łupek kamienny. Łupek został tutaj użyty do pokrycia dachu i do wykończenia elewacji. Dlatego mocna bryła z dużymi przeszkleniami wygląda jak jeden monolit. Przełamuje go białe belkowanie biegnące wokół budynku. Mamy tutaj jeszcze jeden dodatkowy aspekt. Dzięki temu, że łupek kamienny to materiał naturalny – nie ma dwóch takich samym „płytek”. Elewacja uzyskała ciekawy wygląd, a nierówności łupka dodają jej szlachetności.

Podobny efekt możemy uzyskać nie tylko wykorzystując łupek. Taką szlachetność elewacji uzyskamy zawsze, kiedy zdecydujemy się np. na naturalny kamień.

Pamiętajmy, że bryła budynku z jej nowoczesnymi detalami to niejako wizytówka, taki „architektoniczny spojler″ wnętrza. Najpierw zachwycamy się bryłą, elewacją, a dopiero potem wchodzimy do środka...

Kolor. Może to być dla niektórych zaskakujące, ale właśnie kolor traktowany jest obecnie jako nowoczesny detal architektoniczny na elewacji. Chodzi tutaj zarówno o umiejętne i gustowne połączenie różnych materiałów (o czym pisaliśmy wcześniej), ale również o grę kolorem. Trzeba znaleźć ten moment, kiedy połączenie różnych materiałów, np. tynku silnikowego, naturalnego drewna elewacyjnego, spieku kwarcowego czy kamienia, zostaje jeszcze „podbite” kolorem. Takie niezwykle ciekawe połączenie materiałów i równoczesne współgranie ze sobą kolorów znajdziemy m.in. w kolejnym projekcie
HomeKONCEPT 88. Biały tynk elegancko współgra kolorystycznie z ciepłym drewnem. Natomiast zastosowany kolor drewna fantastycznie „wyciąga” ciepły odcień szarości zastosowanego spieku kwarcowego. Mamy tutaj do czynienia z maksymalnie nowoczesnym domem – „parterówką” z płaskim dachem, który dzięki dobrze połączonym kolorom materiałów na elewacji jest niezwykle ciepły i przyjemny w odbiorze.

Niezależnie od rodzaju, sprecyzowany i mądrze użyty detal może zdziałać cuda – pewne elementy budynku wydobywa na pierwszy plan, inne na drugi...

Okna. Elementem, który zasługuje na szczególne w miejsce w „panteonie” nowoczesnych detali architektonicznych, są bez wątpienia duże okna. Okna tak duże, że z powodzeniem można o nich mówić przeszklenia. Trudno sobie wyobrazić nowoczesny budynek bez niemal szklanej ściany i ogromu naturalnego światła, który wpada do wewnątrz. Zobaczmy choćby projekt HomeKONCEPT 66 A G2, gdzie przeszklenie obejmuje całą ścianę na elewacji ogrodowej i ciągnie się od samej podłogi aż po sam szczyt budynku. Dodatkowo w tym projekcie na uwagę zasługuje szklany łącznik między domem a garażem. Zarówno przeszklona ściana, jak i szklany łącznik pełnią dwojaką rolę – ściany i okna. Wprowadzają lekkość, nowoczesność, elegancję, światło!

Duże przeszklenia to – jak już powiedzieliśmy – jeden z przykładów współczesnych detali architektonicznych. Inwestorzy coraz chętniej sięgają po te rozwiązania...

...bo po pierwsze, maksymalnie, wykorzystując promienie słoneczne, doświetlamy w ten sposób wnętrza, a po drugie łączymy dom z otoczeniem

Podcień. Na koniec przyjrzymy się bardziej tradycyjnej ozdobie elewacji, choć również spotykanej w nowoczesnej architekturze. Mamy na myśli podcień. Dzisiaj pod podcieniem planuje się nie tylko podest wejściowy, ale również taras. W przeszłości był uznawany za detal dekoracyjny, a jednocześnie bardzo praktyczny – jego rolą była ochrona przed deszczem, wiatrem i słońcem. Podobną rolę odgrywa również teraz. Także jego forma oraz usytuowanie na elewacji się nie zmieniła. Projektuje się go we wnęce pośrodku ściany lub w narożniku elewacji frontowej. Od góry jest osłonięty przez wysunięcie szczytu poddasza lub przedłużonym nad wejściem okapem dachu. Może być też wcięty w budynek w postaci wnęki. O jego funkcjonalności decyduje głębokość.

Można śmiało powiedzieć, że detal w postaci podcienia wraca do łask jako specyficzny rodzaj zadaszenia, wzorowany jednak na tradycyjnych rozwiązaniach projektowych

Jak czytać detale we współczesnej architekturze?

Najważniejsza zasada jest taka, abyśmy świadomie czytali budynek z jego detalami jako całość, a nie poszczególne elementy wyrwane z kontekstu. Dlaczego? Otóż pojedyncze detale mogą nie zrobić na nas wrażenia, możemy je pominąć, nie zauważyć. Mogą nam się też nie podobać. Ale umiejętne połączenie ich w całość sprawia, że potrafimy zatrzymać się nad jakimś projektem i spojrzeć na niego inaczej. Możemy docenić np. oryginalność bryły czy ciekawe połączenie materiałów wzbogacające estetykę budynku i dodające charakteru przestrzeni towarzyszącej.