Ekologiczny ogród permakulturowy - co warto o nim wiedzieć? Kiedy go założyć?

Czym jest permakultura?

Permakultura to podejście do projektowania otaczającej przestrzeni i systemu rolniczego oparte na relacjach z naturalnymi ekosystemami. Oczywiście schematy organizacji ogrodów i upraw permakulturowych są różne, ale istnieje kilka ogólnych zaleceń dotyczących permakultury.

Główna różnica  między permakulturą  a innymi metodami upraw, polega na tym, że nie jest to tylko zestaw praktycznych metod, ale sposób myślenia i dostosowywania się do ekologii. Każdy ogród, każda rodzina i każda społeczność jest inna, dlatego permakultura opiera się na dostosowaniu do lokalnych warunków. Istotą jest obserwacja przez cały rok, sposobu funkcjonowania przyrody. Ogród permakulturowy to wybór sadzonek, które pasują do istniejącej już roślinności - uprawy większości roślin jadalnych.

Ogród permakulturowy to także wykorzystanie energii naturalnej. Na przykład szklarnia może gromadzić i przechowywać energię słoneczną, aby utrzymać ciepło dla roślin. Właściwe umieszczenie szklarni może zapewnić pasywne ciepło innym budynkom. Oszczędzanie obfitych plonów letnich na zimę to sposób na magazynowanie energii żywnościowej. Zbieranie wody deszczowej lub recykling brudnej wody z domu zapobiega przedostawaniu się wody do kanalizacji i zapewnia energię podczas suchych miesięcy.

Ogród permakulturowy - charakterystyka

Poza intensywną uprawą rolną oczywiście, celem istnienia ogrodu czy upraw, jest zbieranie plonów. Istnieją jednak inne, mniej namacalne, ale nie mniej cenne korzyści płynące z permakultury. Korzyścią może być wymiana umiejętności lub informacji w społeczności. Starsi mogą dzielić się swoją mądrością, młodzi ludzie mogą dzielić się swoim entuzjazmem i energią, a ludzie z różnych kultur mogą wymieniać się nasionami, roślinami, kalendarzami sadzenia i technikami uprawy.

Permakultura to sposób na zrównoważone projektowanie ogrodu, które pomaga uprawiać żywność, budować domy i tworzyć społeczności przy minimalnym wpływie na środowisko. To sposób myślenia, filozofia kieruje się 3 zasadami permakultury etycznymi:

• Troska o Ziemię - pomaga zachować różnorodność biologiczną planety i zmniejsza nasz ślad węglowy.
• Troska o ludzi to zaspokajanie potrzeb ludzkości w zakresie żywności, dachu nad głową, edukacji, zatrudnienia i zdrowych relacji społecznych. Warto pamiętać, że dbanie o otaczający nas świat zaczyna się od dbania o siebie.
• Sprawiedliwy podział – ludzkość ma tylko jedną Ziemię, a jej zasobami należy dysponować w sposób zrównoważony ze wszystkimi żywymi istotami, tak aby przyszłe pokolenia miały ich pod dostatkiem.

Według założeń permakultury w naturze nie ma odpadów – wszystko musi gdzieś ponownie się pojawić, zostać do czegoś ponownie wykorzystane, dlatego w naszym życiu nie powinno być śmieci. Zacznij prowadzić świadomy tryb życia: nie kupuj zbędnych rzeczy, dziel się jedzeniem, starymi rzeczami, segreguj odpady. Permakultura ma przynosić plony, a jednocześnie nie niszczy, a wręcz odnawia ekosystemy. 

Zasady w ogrodzie permakulturowym

Jak założyć ogród permakulturowy czyli poznaj zasady prowadzenia ogrodu w permakulturze. Permakultura stara się zrozumieć i naśladować wzorce występujące w naturze. Na przykład spiralny kształt można znaleźć we wszystkim, od galaktyk po strukturę DNA i dom ślimaka. Dobrze sprawdza się jako szablon projektu dywanu z trawy, ponieważ pozwala wykorzystać więcej powierzchni. Grządki spiralne tworzą również efektywny mikroklimat, ponieważ jednymi roślinami można zacieniać inne. Oznacza to, że możesz uprawiać kochające słońce zioła, takie jak rozmaryn i tymianek, obok ziół kochających cień, takich jak mięta i fiołek. Jak rozplanować ogród na drodze słońca? Plan ogrodu zaczynamy od oznaczenia drogi słońca na niebie – w dniu, gdy świeci najdłużej (21 czerwca) i najkrócej (21 grudnia). W częściach ogrodu nasłonecznionych będziemy lokować uprawy roślin lubiących rosnąć w pełnym słońcu, a tam, gdzie światła jest mniej, ulokujemy rośliny dobrze tolerujące cień co zapewni nam zdrowe plony.

Umieszczenie roślin razem we właściwej kombinacji pomaga im rosnąć. W ten sposób cały system upraw jako ekosystem staje się czymś więcej niż sumą jego części. A kiedy poświęcisz swój czas na obserwację tego, co dzieje wokół ciebie, możesz znaleźć sposoby na wprowadzenie zmian, aby wszystkie elementy działały w synergii.

W permakulturze nie dążymy do szybkich zysków. W naszym ogrodzie celem jest zaprojektowanie systemu, który składa się z wielu małych części, z których każda przyczynia się do lepszego funkcjonowania upraw. Przykładem jest nacisk na uprawy wieloletnie. Roślin wieloletnich nie trzeba przesadzać co roku, więc oszczędzają energię i nie naruszają gleby jak większość roślin jednorocznych. Jedną z głównych zalet ogrodu permakulturowego jest brak odpadów. Zamiast tego szuka się sposobów na ponowne wykorzystanie resztek. Jednym z przykładów jest kompostowanie.

Zasady te sprawiają, że projekty permakulturowe dążą do zaspokajania ludzkich potrzeb życiowych bez szkody, a nawet z korzyścią dla środowiska oraz bez szkody dla innych ludzi.

Czy warto zdecydować się na taką uprawę?

Permakultura (ogrody permakulturowe) ma istotne zalety w stosunku do innych modeli rozwoju i charakteryzuje się trwałością, wydajnością i skutecznością. To przede wszystkim:

• Alternatywa dla rolnictwa przemysłowego,
• Rekultywacja gleb zdegradowanych,
• Zmniejszenie zanieczyszczenie środowiska,
• Możliwość produkowania zdrowej i ekologicznej żywności,
• Promuje zalesianie, współpracę, samowystarczalność i solidarność,
• Zaleca efektywne wykorzystanie energii i odpowiedzialne korzystanie z powietrza, wody, gleby,
• Permakultura oznacza mniej zanieczyszczeń i racjonalniejsze wykorzystanie wszelkich dostępnych środków.