Jak uzdatnić wodę ze studni?

W Polsce przepisy dotyczące wody przydatnej do spożycia reguluje rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. – Dz. U. z 2017 poz. 2294. Chociaż zawarte w nim wymagania nie dotyczą wody pochodzącej z indywidualnych ujęć, zaopatrujących mniej niż 50 osób lub dostarczających mniej niż 10 m3 wody na dobę, to można wykorzystać podane tu informacje do oceny jakości wody z własnego ujęcia. W tym celu bada się parametry fizykochemiczne i mikrobiologiczne wody. Wśród tych pierwszych zazwyczaj sprawdza się: mętność, barwę, zapach, odczyn (pH), poziom zawartości amoniaku, azotanów, azotynów, żelaza, manganu oraz twardość, chlorki oraz utlenialność. Z kolei badanie bakteriologiczne obejmuje bakterie grupy coli, Escherichia coli i ewentualnie enterokoki.

150-250 zł  - koszt podstawowych badań fizykochemicznych

200-250 zł - koszt badań mikrobiologicznych wody

Nie ma większego problemu z tym, gdzie wykonać badanie wody ze studni. Do wyboru mamy trzy opcje. Z pobraną próbką można zgłosić się do sanepidu czyli stacji sanitarno-epidemiologicznej, wyspecjalizowanego laboratorium lub do firmy zajmującej się sprzedażą filtrów.

Zmiękczacz – kiedy jest potrzebny?

Urządzenie to będzie konieczne, kiedy wyniki analizy wody wykażą, że woda z własnego ujęcia jest twarda. Łatwo to również rozpoznać m.in. po białych osadach na bateriach w łazience i kuchni czy twardym nalocie (tzw. kamieniu) na ściankach czajnika. To ostatnie zjawisko będzie także zachodzić w rurach ciepłej i zimnej wody oraz instalacji grzewczej. Poza tym domownicy mogą się skarżyć na suchą skórę po kąpieli czy zużywanie dużych ilości środków myjących i detergentów. Zalecana wartość twardości ogólnej mieści się w bardzo szerokich granicach – od 60 do 500 mg CaCO3/dm3. Zdaniem specjalistów z branży najmniej niszcząco na domowe instalacje wraz z urządzeniami i osprzętem, a także wyposażenie w łazience oddziałuje woda o twardości od 40-80 mg CaCO3/dm3.

Budowa. Zmiękczacz składa się ze zbiornika filtracyjnego wypełnionego specjalną żywiącą jonowymienną (umożliwia wymianę jonów wapnia i magnezu, które są odpowiedzialne za twardość wody na jony sodu), zbiornika solanki (sól w postaci tabletek służy do automatycznej regeneracji złoża), głowicy sterującej procesem filtracji oraz regeneracji. Na rynku znajdziemy modele kompaktowe jednoelementowe i dwuelementowe złożone z kolumny z żywicą oraz oddzielnego zbiornika solanki.

Eksploatacja. Zadaniem użytkowania jest regularne kontrolowanie i uzupełnianie zapasu soli w zbiorniku. To, jak często należy dosypywać soli, zależy zwłaszcza od stopnia twardości wody w domu. Im jest wyższy, tym bardziej intensywna praca urządzenia, a co za tym idzie, częstsza regeneracja. Istotne znaczenie będzie miało również zużycie wody w gospodarstwie domowym. Użytkownicy nie mogą też zapomnieć o wymianie wkładu w filtrze wstępnym, który zatrzymuje zanieczyszczenia mechaniczne, chroniąc tym samym głowicę sterującą.

3000-5000 zł - koszt zakupu zmiękczacza ceny na podstawie stron internetowych producentów lub dystrybutorów urządzeń do uzdatniania wody.

Wypowiedź użytkownika

Zanim wprowadziliśmy się do domu, zrobiliśmy badania wody czerpanej ze studni głębinowej i okazało się, że nie ma poważnych kłopotów z jej jakością – miała jedynie przekroczoną twardość. W tamtym okresie nie udało się jednak znaleźć wystarczających środków finansowych na zakup urządzeń do jej uzdatniania. I ten stan trwał przez wiele lat. Co prawda denerwował nas osad w czajniku i na armaturze, ale dopiero perspektywa wykończenia drugiej łazienki w domu spowodowała, że zdecydowaliśmy się na powtórne badanie wody i montaż odpowiedniego systemu. Po wykonanej ponownie analizie okazało się, że wystarczy zainstalować tylko zmiękczacz. Wybraliśmy model dwuelementowy, który stanął w piwnicy za hydroforem. Urządzenie zostało podłączone do wszystkich niezbędnych instalacji – wodnej, kanalizacyjnej, elektrycznej. Co istotne na instalacji wodnej wykonano obejście, aby nie filtrować wody przeznaczonej do podlewania trawnika i roślin w przydomowym ogrodzie. Zgodnie z instrukcją obsługi zaglądamy do zbiornika przynajmniej raz w miesiącu i sprawdzamy konieczność uzupełniania w nim soli. Proponowano nam również, jako opcję dodatkową, instalację lampy bakteriobójczej UV, ale uznaliśmy, że jest to w naszym przypadku zbędny wydatek. KRZYSZTOF Z., okolice Nadarzyna.

Odżelaziacz – jakie problemy rozwiąże

Jeśli woda ma nieprzyjemny metaliczny zapach, ciemną barwę, a na urządzeniach sanitarnych (sedesie, umywalce, wannie), bateriach i praniu pojawiają się rdzawe zacieki, to znak, że znajduje się w niej żelazo i mangan o wysokim stężeniu. Aby skutecznie usunąć te zanieczyszczenia stosuje się odżelaziacze wypełnione złożami katalitycznymi. Rodzaj złoża dostosowuje się do składu wody, która będzie uzdatniana.

Uwaga! Dobór odżelaziacza wody opiera się nie tylko na zwróceniu uwagi na przekroczenia żelaza oraz manganu. Istotną rolę odgrywają również inne dane, np. odczyn pH czy utlenialność.

Budowa. Odżelaziacz składa się z kilku elementów. Pierwszy to zbiornik filtracyjny, do którego woda ze studni wpływa od góry i jest filtrowana na całej powierzchni złoża. Kolejny to głowica sterująca, która dzięki odpowiedniemu zaprogramowaniu zapewnia właściwe działanie urządzenia. Trzeci element, czyli zbiornik chemii, jest potrzebny tylko, gdy stosujemy takie złoże filtrujące jak Greensand Plus. Płucze się je bowiem najpierw wodą, a następnie regeneruje nadmanganianem potasu. Inną opcją usuwania żelaza jest zastosowanie stacji wielofunkcyjnej, którą regeneruje się solanką.

Eksploatacja. Serwisowanie odżelaziacza wody uzależnione jest przede wszystkim od sposobu regeneracji złoża. Przykładowo modele ze wstępnym napowietrzaniem nie wymagają regeneracji żadnymi środkami chemicznymi – wystarczy wyłącznie płukanie wodą. Urządzenia z automatyczną głowicą sterującą same przeprowadzają ten proces. Z kolei odżelaziacze ze złożem typu Greensand wymagają podczas regeneracji użycia nadmanganianiu potasu. Wiąże się to koniecznością zakupu środka chemicznego oraz stałej kontroli jego ilości w zbiorniku.

Opinia użytkownika - BOGDAN W., okolice Pruszkowa

W domu odziedziczonym po rodzicach żony przeprowadziliśmy kompleksową modernizację. W jej ramach unowocześniliśmy system grzewczy, tj. wymieniliśmy przestarzały piec na paliwa stałe na kondensacyjny kocioł gazowy, a stare rury instalacji wodnej i grzewczej zastąpiliśmy nowymi. Ponadto wyremontowaliśmy łazienkę i kuchnię. Abyśmy mogli jak najdłużej się cieszyć z efektów tych wszystkich prac, postanowiliśmy zamontować odpowiedni system uzdatniania wody. Zdawaliśmy sobie sprawę, że nie jest ona najlepszej jakości. Najlepiej o tym świadczyły rdzawe zacieki na wannie i w misce ustępowej, a także stan starych rur c.o. oraz wodnych (ich wewnętrzne ścianki były pokryte grubą warstwą rdzy). Analiza wody pobranej z naszej studni wykazała znaczne przekroczenie dopuszczalnych wartości stężenia zarówno żelaza, jak i manganu. Dlatego na wejściu wody do budynku zamontowany został najpierw filtr wstępny z wkładem sznurkowym. Za nim ustawiono odżelaziazo-odmanganiacz z automatyczną głowicą sterującą. Zbiornik filtracyjny został wypełniony złożem Greensand Plus. Cały zestaw pracuje już trzeci rok i jesteśmy bardzo zadowoleni z jego działania. Na urządzeniach w łazience nie widać rdzawych osadów, a biała pościel i ubrania nie żółkną po praniu.

Stacje wielofunkcyjne – kiedy warto je zastosować?

Urządzenia te są zalecane, gdy chcemy oczyścić wodę czerpaną ze studni jednocześnie z kilku rodzajów zanieczyszczeń. Dotyczy to nie tylko usunięcia z niej żelaza i manganu (przy niedużych przekroczeniach), ale również twardości, amoniaku i substancji organicznych. Stacje często stanowią także drugi etap uzdatniania wody (jak na zdjęciu), gdy jest ona bardzo zanieczyszczona. Budowa. Konstrukcja i działanie stacji wielofunkcyjnych jest bardzo podobna do zmiękczaczy. Składają się one ze zbiornika filtracyjnego, głowicy sterującej oraz zbiornika solanki. Proces regeneracji następuje przy zastosowaniu soli, dostępnej w formie tabletek. Eksploatacja. Czynności serwisowe podczas eksploatacji stacji ograniczają się do uzupełniania tabletek soli w zbiorniku oraz wymiany wkładu w filtrze wstępnym co około 3-6 miesięcy w zależności od jakości wody. Uwaga! Z niektórymi modelami urządzeń można komunikować się zdalnie za pomocą odpowiedniej aplikacji na smartfonie. Dzięki temu mamy stały dostęp do ważnych informacji nt. zużycia wody w domu czy kończącej się soli w zbiorniku. Dostaniemy też natychmiast powiadomienie, gdy dojdzie np. do nadmiernego zużycia wody, które może wskazywać na wyciek lub wystąpienia błędu w urządzeniu.

ok. 6000 zł - koszt zakupu stacji wielofunkcyjnej 

Lampy bakteriobójcze - po co montować ? 

Lampy ultrafioletowe UV umożliwiają dezynfekcję wody, aby skutecznie pozbyć się zanieczyszczeń mikrobiologicznych – zwykle są to bakterie Escherichia coli oraz enterokoki (paciorkowce występujące w odchodach ludzi i zwierząt). Skażona w ten sposób woda może wywołać silne wymioty i biegunkę. Lampa składa się z korpusu ze stali kwasoodpornej (w nim umieszczona jest rura osłonowa ze szkła kwarcowego z promiennikiem UV) oraz szafki sterowniczej. Dzięki odpowiedniej dawce promieniowania UV – działa tylko wewnątrz urządzenia – zanieczyszczenia bakteriologiczne likwidowane są prawie w 100%.

Montaż systemu uzdatniania wody

Zazwyczaj firma, w której kupujemy urządzenia uzdatniające wodę, zajmuje się również ich instalacją w domu. Najczęściej montuje się je w pomieszczeniu, w którym znajduje się główny zawór wody. Może to być np. pomieszczenie techniczne, garaż czy piwnica. Zmiękczacze, odżelaziacze oraz stacje multifunkcyjne wymagają podłączenia do wody, kanalizacji (ze względu na konieczność odprowadzenia popłuczyn po regeneracji) oraz do standardowego gniazdka elektrycznego zasilanego napięciem 230 V (co umożliwia działanie głowicy sterującej). Wszystkie te urządzenia montuje się na wejściu wody do budynku, zaraz za hydroforem. Jeśli system uzdatniania ma składać z kilku urządzeń, to bardzo ważna jest ich kolejność działania. Przykładowo w zestawie złożonym się z odżelaziacza i zmiękczacza, bliżej zaworu wody powinien się znaleźć odżelaziacz.