Ostropest plamisty

Ostropest plamisty

Ostropest plamisty (Silybum marianum), znany również jako święty lub mleczny oset, pstrok  lub dziki karczoch, jest popularną rośliną z rodziny astrowatych (Asteraceae). Pochodzi z obszaru basenu Morza Śródziemnego i Azji Mniejszej. Obecnie, jako gatunek introdukowany, występuje w Europie, Afryce, Azji, obu Amerykach, Australii i Nowej Zelandii. W Polsce jest rośliną typowo uprawną, ceniona głównie ze względu na jej  działanie antyhepatotoksyczne. Właściwości lecznicze ostropestu plamistego doceniali już starożytni Grecy m.in. filozof i uczony Teofast z Eresos oraz lekarz, farmakolog i botanik Dioskurides. W XI w. zastosowania tej rośliny opisała Św. Hildegarda z Bingen. Do końca XIX w. ostropest był wykorzystywany jako warzywo. Jego liście spożywano na surowo lub gotowano,  kwiatostany przygotowywano podobnie jak dziś karczochy, a nasiona, po uprażeniu, stosowano jako substytut kawy.

Jak wygląda ostropest plamisty?

Ostropest plamisty swoim wyglądem przypomina oset. Dorasta do wysokości około 2 m (w Polsce średnio to 156 cm). Ma grubą, prostą łodygę, rozgałęziająca się w górnej części. Korzenie mocne, mające nawet do 1,5 m długości.  Liście ostropestu plamistego są jadalne, o kształcie szerokoeliptycznym lub odwrotnie jajowatym, bezogonkowe, obejmujące nasadą łodygę rośliny. Pokryte charakterystycznymi, białymi, niesymetrycznymi plamami, z mocno kolczastymi brzegami. Kwiaty w kolorze fioletowo-purpurowym, wyrastające na szczycie łodygi. Są zebrane w duże koszyczki kwiatostanów. Owocem ostropestu jest niepękająca niełupka, z jednym nasieniem w środku, z charakterystycznym, żółtawoszarym puchem kielichowym.

Jak uprawiać ostropest plamisty?

Ostropest plamisty to roślina jednoroczna, która przeszła ze stanu dzikiego do uprawy polowej. Preferuje stanowiska słoneczne i otwarte. Lubi gleby przepuszczalne, zasobne w składniki pokarmowe, o pH 5,7-7,2, ale nie stale wilgotne. Nie ma zbyt dużych wymagań klimatycznych. Jest mrozoodporna. Może być uprawiany w monokulturze nawet przez okres 20 lat. Ostropest wysiewa się w kwietniu, bezpośrednio do gruntu, na głębokość  2-3 cm. Podłoże powinno być wcześniej zasilone fosforem, potasem i azotem. Ostropest wschodzi po 2-3 tygodniach. Jest bardzo odporny na szkodniki i choroby. Wymaga jedynie odchwaszczania. Owoce dojrzewają , zazwyczaj nierównomiernie,  na przełomie sierpnia i września. Zbiera się je, gdy pojawią się pierwsze kosmyki puchu kielichowego. Zebrane koszyczki suszy się, a następnie młóci, wyłuskując z nich nasiona. Są one wykorzystywane w kuchni jako dodatek do potraw. Natomiast w celach leczniczych przygotowuje się z nich napary, nalewki, wyciągi, odwary oraz olej z ostropestu plamistego.

Ostropest plamisty – właściwości

Owoce ostropestu plamistego są bardzo cenionym surowcem zielarskim, zawierającym sylimarynę, fitosterole, flawonolignany (sylibina, sylikrystyna i silidianina), związki goryczowe, śluz, sole mineralne, witaminy E, C i K, taksyfolinę, oraz histaminę i tyraminę.

• Ostropest ma działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające i antykancerogenne.
• Wpływa na syntezę cholesterolu i utlenianie lipidów, zapobiegając powstawaniu zmian miażdżycowych.
•  Ostropest plamisty obniża również stężenie bilirubiny we krwi oraz normalizuje parametry AST, ALT i GGT.
• Działa stymulująca na układ trawienny, zwiększając wydzielanie soków trawiennych oraz żółci.
• Zawarta w ostropeście sylimaryna wspomaga regenerację wątroby, zapobiegając odkładaniu się w jej komórkach kolagenu i hamując zmiany martwicze.
• Stymuluje również regenerację nerek i zapobiega rozpadowi czerwonych krwinek. Zawarta w ostropeście toksyfolina jest stosowana w leczeniu osteoporozy.

Ostropest plamisty – zastosowanie

Preparaty z ostropestu plamistego są stosowane do odtruwania i regeneracji wątroby i nerek. Skutecznie chronią ich miąższ przed działaniem takich substancji toksycznych jak: mykotoksyna muchomora sromotnikowego, pestycydy, dwusiarczek węgla i alkohol. Ostropest plamisty łagodzi również stany zapalne na tle cukrzycowym oraz wykazuje wysoką skuteczność w leczeniu  WZW typu A, B i C. Jest również stosowany w leczenia kamicy żółciowej oraz w profilaktyce zapalenia dróg żółciowych i woreczka żółciowego. Ostropest plamisty jest zalecany przy problemach z brakiem łaknienia, zgagą i wzdęciami oraz aby złagodzić objawy choroby lokomocyjnej lub morskiej.  Jest również polecany kobietom mającym problemy z endometriozą oraz jako środek przeciwkrwotoczny przy krwawieniach z nosa, macicy, jelita grubego i żylaków odbytu. Ostropest wpływa także na pracę układu nerwowego oraz mózgu, wspomagając  pamięć i koncentrację.

Kuracje z ostropestu plamistego są zalecana osobom po długotrwałej antybiotykoterapii, stosowaniu leków przeciwwirusowych w leczeniu AIDS, po terapii antynowotworowej oraz po zatruciu alkoholem lub narkotykami.  Stosowanie ostropestu  zmniejsza ryzyko wystąpienie nowotworów wątroby oraz marskości i stłuszczenia wątroby.

Ostropest jest również stosowany tradycyjnie przez rolników w leceniu zwierząt hodowlanych. Odwar z ostropestu plamistego podaje się bydłu i trzodzie chlewnej w przypadku niestrawności, braku apetytu, zatrucia toksynami, krwawienia z układu pokarmowego oraz chorób wątroby, nerek i pęcherza moczowego. Jest on polecany również jako dodatek do paszy, zwłaszcza w intensywnym cyklu hodowlanym.

Ostropest plamisty - olej

Olej z ostropestu regeneruje i odmładza skórę, zmniejsza zaczerwienienia, przyspiesza gojenie ran i rozjaśnia cerę. Jest skuteczny w leczeniu trądziku różowatego i łuszczycy.

Ostropest plamisty jaki wybrać?

Mamy do wyboru mielony czy ziarnisty. Posłuchajcie który będzie lepszy. 

Ostropest plamisty – odchudzanie

Ostropest plamisty ma bardzo szerokie spektrum działania i jest składnikiem wielu suplementów wspierających walkę ze zbędnymi kilogramami. Ostropest kompleksowo wspiera pracę całego układu pokarmowego, pomagając pozbyć się z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii i toksyn oraz poradzić sobie z takimi dolegliwościami jak zgaga, nudności, wzdęcia i gazy.  Ostropest oczyszcza i odtruwa wątrobę, co bezpośrednio wpływa na szybszy metabolizm organizmu i łatwiejsze eliminowania zapasów tłuszczu. Reguluje poziom glukozy we krwi, co wpływa na skuteczność stosowanej diety. Nadwaga często łączy się z insulinoopornością, a ostropest normalizuje gospodarkę insulinową, reguluje apetyt i pomaga opanować napady wilczego głodu. Roślina eliminuje wolne rodniki, przez co wpływa na pracę mózgu, a w konsekwencji na poprawę nastroju.  Ostropest korzystnie wpływa również na bóle migrenowe, które często towarzyszą otyłości i nadwadze. Niweluje również stany zapalne w organizmie i usprawnia proces pozbywania się metabolitów, co wspiera walkę z cellulitem i pomaga utrzymać nawilżenie w głębokich warstw skóry. Ostropest wspomaga również pracę układu krwionośnego i zwiększa wydolność organizmu, co jest ważne, jeśli proces odchudzania łączy się ze zwiększoną aktywnością fizyczną.