Trwały dach

Obecnie niezwykle rzadko można spotkać pokrycie dachowe, które „towarzyszy” budynkowi od momentu jego wybudowania. Owszem, do krycia dachu wciąż stosuje się tradycyjne materiały, które zachowują w większości modeli ich pierwotny wygląd, ale coraz chętniej są one w ulepszonych wersjach, które także podlegają procesom naturalnego starzenia. Jak więc sprawić, żeby dach działał bezawaryjnie przez co najmniej kilkadziesiąt lat?

Co wpływa na trwałość dachu?

Trwałość dachów domów jednorodzinnych jest bardzo ważna, ponieważ remont lub wymiana pokrycia to spory kłopot i koszty. Większość z nas woli raczej dopłacić kilka złotych za 1 m² dachu niż liczyć się z perspektywą jego remontu za 10-15 lat. Idealnym wyborem jest więc pokrycie dachowe o trwałości kilkudziesięciu lat, o którym możemy „zapomnieć” po jego ułożeniu. Co jednak oznacza pojęcie trwałość dachu? To pewność, że przez określony czas parametry pokrycia się nie pogorszą i – pomimo upływu lat – pozostanie szczelne i wciąż będzie dobrze wyglądać. Trwałość nie dotyczy jednak samego tylko pokrycia. Powinno się pod tym względem rozpatrywać cały dach. Co z tego, że dachówki lub blacha będą w dobrym stanie, jeżeli więźba, czyli konstrukcja nośna, zgnije? Dlatego właśnie pojęcie trwałości dachu odnosi się także do do materiałów wstępnego krycia (między innymi membran dachowych, pap), które ochronią ocieplenie i więźbę, i wreszcie – do właściwej wentylacji pokrycia dachowego wraz z zabezpieczeniem przed szkodnikami, a nawet do systemu rynnowego.

Żadne nawet najtrwalsze pokrycie dachowe nie będzie jednak tak trwałe jak zapewnia producent, jeśli zostanie niewłaściwie dobrane do otoczenia domu albo będzie nieprawidłowo ułożone. A sposób montażu pokrycia ma bardzo duży wpływ na stan innych elementów dachu. Dlatego powinno by ono szczelne, z uwzględnieniem ulewnych deszczy, odporne na zerwanie przez silne wiatry, mrozoodporne i jednocześnie niewrażliwe na wysokie temperatury. Dla wielu bardzo istotna jest także trwałość estetyczna, która pozostanie niezmienna przez cały czas użytkowania, a estetyka ta dotyczy trwałości koloru, odporności na korozję, czy też porastanie mchem.

Szczelność oraz trwałość pokryć dachowych uzależniona jest również od zalecanego kąta nachylenia dachu. Aktualnie wielkości pochyleń połaci praktycznie nie uległy większym zmianom na przestrzeni ostatnich 50 lat. Wielkości te powinny być traktowane jako wyjściowe do kształtowania dachów, z jednoczesnym uwzględnianiem wytycznych producentów materiałów pokryciowych. Informację o kącie nachylenia dachu zamieszczają producenci w kartach technicznych produktów. Aby pokrycie było trwałe, jego dobór powinien być też dostosowany do lokalizacji obiektu w odpowiedniej strefie klimatycznej, obciążenia wiatrem oraz śniegiem, a jednocześnie powinien uwzględniać zapisy aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji ustalającej warunki zabudowy. Trwałość pokryć dachowych nie zależy wyłącznie od jakości materiałów, z których je wykonano, ale także od jakości wykonania i eksploatacji, np. mycia, konserwacji czy usuwania śniegu z połaci. Zależy także od gwarancji udzielanych przez producentów.

Czy wstępne krycie ma wpływ na trwałość dachu?

Wielu inwestorów wciąż uważa, że pokrycie jest najważniejszym elementem dachu. Nic bardziej mylnego. Oczywiście odpowiada za trwałość i ostateczny wygląd dachu, a także całego domu, jednak to tylko część „zespołu”, który stanowi o wieloletniej funkcjonalności dachu. Aby przez wiele lat cieszyć funkcjonalnym dachem, potrzebna jest warstwa wstępnego krycia. Do wyboru mamy dwa rodzaje wstępnego krycia: tradycyjna papa na sztywnym poszyciu oraz membrany wstępnego krycia. Jego rodzaj powinien być dobrany do kąta nachylenia połaci oraz rodzaju pokrycia dachowego. Informację o tym, które zostało wybrane przez 
projektanta, znajdziemy w opisie technicznym, załączonym do dokumentacji projektowej. To ta część dachu tak naprawdę zapewnia ochronę przed przeciekaniem wody z deszczu lub topniejącego śniegu do wnętrza domu. Odpowiada też za odprowadzenie wilgoci z ocieplenia ułożonego pomiędzy krokwiami, a dzięki temu chroni konstrukcję przed zawilgoceniem. Największe niebezpieczeństwo stanowi dla niej bowiem skraplająca się para wodna, która może doprowadzić do rozwoju pleśni na drewnianych elementach, a w efekcie do remontu dachu. Kolejnym problemem, który może wynikać z nieprawidłowego funkcjonowania wstępnego krycia, jest utrata izolacyjności cieplnej dachu. Zawilgocony materiał termoizolacyjny traci swoje właściwości cieplne, co nie tylko ma wpływ na wzrost kosztów za ogrzewanie domu, ale również może doprowadzić do zawilgocenia całej konstrukcji, a zimą – do przemarzania. Wskutek tego, w najgorszym razie może dojść do przecieków, które mogą uszkodzić konstrukcję albo też doprowadzić do wymiany obudowy z płyt gipsowo-kartonowych lub spowodować zalanie pomieszczeń pod dachem.

Wentylacja dachu

Od warstwy wstępnego krycia oddziela pokrycie ruszt z kontrłat i łat. Kontrłaty umożliwiają odpływ poza okap skroplin i drobnych przecieków (wody lub śniegu wciśniętego pod pokrycie przez wiatr), a do łat mocuje się pokrycie. Elementy te – kontrłaty iłaty – decydują także bezpośrednio o wielkości przestrzeni wentylacyjnej i pośrednio o trwałości dachu. Powoduje to konieczność zastosowania wentylowania przestrzeni znajdującej się między pokryciem a wstępnym kryciem, w której znajdują się kontrłaty iłaty. Tylko stały przepływ powietrza atmosferycznego gwarantuje odpowiednią trwałość tych drewnianych elementów. Wielkość szczelin wentylacyjnych, która powinna być podana w projekcie, wiąże się z wysokością kontrłaty. To wzdłuż kontrłat powietrze przemieszcza się z dołu (od okapu) ku górze (do kalenicy). Aby ten ruch powietrza był możliwy, szczelina wentylacyjna musi mieć odpowiedni przekrój i musi być drożna. Najczęściej stosuje się kontrłaty o wysokości 2,5 cm. Są one wprawdzie tanie, jednak za niskie, by zapewnić odpowiednią wielkość szczeliny wentylacyjnej. Po zastosowaniu siatek okapowych część przestrzeni wlotowej zostaje zasłonięta nawet do 50%. Pamiętajmy też, że wybrzuszająca się termoizolacja może zająć nawet do 30% powierzchni przekroju szczeliny. Najlepiej stosować kontrłaty o wysokości 4 cm (w dachach o długości krokwi do 10 m). Wówczas wielkość przepływającego strumienia powietrza będzie właściwa.

Które pokrycie dachowe jest najtrwalsze?

Pokrycie zawsze kojarzy się z zewnętrzną warstwą dachu, wykonaną z materiału odpornego jednocześnie na uszkodzenia  mechaniczne, zmiany temperatur (w tym cykle zamrażania i odmrażania), promienie UV, korozję (chemiczną i biologiczną) oraz inne uszkodzenia będące efektem wykonywania czynności konserwacyjnych i naprawczych. Niestety, nie istnieją materiały całkowicie odporne na proces starzenia. Nie da się również jednoznacznie określić sposobu wydłużania trwałości pokryć dachowych, lecz odpowiednie obchodzenie się z każdym materiałem może ten proces spowolnić, a niewłaściwe – znacznie przyspieszyć. Przed wyborem konkretnego modelu na dach warto znać szacowaną trwałość materiałów, które mniej lub bardziej różnią się między sobą. Zależy to od klasy produktu, jego wykończenia i zastosowanych surowców. Dlatego przed podjęciem ostatecznej decyzji o zakupie warto zapoznać się ze szczegółowymi informacjami na temat wybranego materiału, ponieważ producenci podają często zakres trwałości oraz zalecenia do właściwego użytkowania. Warto także zwrócić uwagę na długość udzielanej gwarancji, która jest istotną podpowiedzią na temat trwałości pokrycia.

Dachówki ceramiczne

Pod względem trwałości są bez wątpienia niekwestionowanym liderem wśród pokryć dachowych. Ich długa historia stosowania tylko potwierdza, że są najlepiej przetestowanym produktem. Ceramika dachowa może spełniać swoje zadanie bez uszczerbku nawet ponad 100 lat, niezależnie od tego, czy jest to dachówka naturalna, czy zabezpieczona powłoką z glazury lub angoby. Powłoki te znacząco wpływają na zachowanie idealnego wyglądu dachu, chroniąc kolor, zabezpieczając przed mchem oraz zwiększając odporność na wchłanianie wilgoci, a więc wzmacniając mrozoodporność. Dzięki temu można mieć też pewność, że nie pojawi się problem pękania pojedynczych dachówek, np. w wyniku silnych mrozów. Pokryty nimi dach – po warunkiem, że jest dobrze wykonany – może w ogóle nie wymagać remontu, nawet po kilkudziesięciu latach.

Dachówki betonowe

Dachówki betonowe (zwane też przez niektórych producentów cementowymi)stanowią ekonomiczną alternatywę dla ceramicznych. Warto jednak wiedzieć, że za niższą cenę odpowiada w głównej mierze mniej kosztowny proces produkcji. Dachówki betonowe to także bardzo trwałe pokrycie, które będzie sprawować się bez zarzutu nawet przez 70-80 lat. Nic więc dziwnego, że udzielana na nie gwarancja sięga często nawet 40 lat. Dzięki barwieniu w masie i powłokom zabezpieczającym trwałość zachowuje także kolor, a cała powierzchnia chroniona jest przed mchem czy zanieczyszczeniami, lecz przede wszystkim, przed wchłanianiem wilgoci, co także gwarantuje wysoką mrozoodporność.

Blachodachówki

Produkowane obecnie blachodachówki to bardzo zaawansowane technicznie i dopracowane pokrycie dachowe, które ma wiele zalet, a nawet istotną przewagę nad dachówkami. Blachodachówki są aż dziesięć razy lżejsze niż dachówki, dzięki czemu świetnie sprawdzają się przy wymianie pokrycia dachowego w starych budynkach. Wśród blachodachówek można zaobserwować dość sporą rozpiętość jakościową, która odzwierciedla się w cenie. Trwałość tych pokryć zależy w dużej mierze od rdzenia ze stali i zastosowanej powłoki ochronnej. Dlatego właśnie blachodachówki z niższej półki mogą mieć ok. 20-letnią trwałość, z kolei te najwyższej klasy nawet do 70 lat. Trwałość blachodachówki można wydłużać regularną i właściwie dobraną konserwacją, która ochroni powierzchnię przed korozją, a w efekcie pozwoli uniknąć uszkodzeń perforacyjnych.

Blacha płaska

Do wyboru mamy efektowne i bardzo trwałe, ale jednocześnie droższe blachy płaskie szlachetne – miedziane, aluminiowe i cynkowo-tytanowe – oraz mniej trwałe i tańsze – blachy płaskie ze stali ocynkowanej lub pokrytej alucynkiem. Na rynku są też nowoczesne blachy płaskie wielowarstwowe – stalowe lub aluminiowe, powlekane kolorowymi powłokami z tworzywa.

Miedź

jest odporna na korozję i wyjątkowo trwała – na dachu wytrzymuje około 300 lat. Z upływem czasu pokrycie pokrywa się patyną, czyli warstwą tlenku miedzi, która nadaje charakterystyczny zielony lub ciemnobrązowy kolor. Jednak nie kolor jest tu ważny – patyna to przede wszystkim warstwa ochronna, dzięki której pokrycia z blachy miedzianej nie trzeba konserwować. Warto przy tym wiedzieć, że miedź powoduje korozję innych metali, najlepiej więc jej z nimi nie łączyć.

Blacha cynkowo-tytanowa

jest wytwarzana ze stopu oczyszczanego elektrolitycznie cynku (czystość 99,995%) oraz precyzyjnie dobranych proporcji miedzi i tytanu. Surowiec jest w jednym cyklu technologicznym topiony, odlewany i nawijany na rolki. W efekcie powstaje bardzo trwały materiał. Blachy cynkowo-tytanowe mają gwarancję określoną średnio na 40 lat, ale ich żywotność jest ponad trzykrotnie wyższa – szacuje się ją na ponad 120 lat. Głównym powodem ich długowieczności jest to, że pod wpływem działania czynników atmosferycznych pokrywają się ochronną warstwą naturalnej patyny. Zabezpiecza ona dach przed korozją i eliminuje konieczność pielęgnacji oraz konserwacji materiału. Wystarczy ją od czasu do czasu umyć wodą i oczyścić z kurzu. W miejscach ewentualnych zarysowań odnawia się ją, stale chroniąc powierzchnię dachu. Naturalna patyna nadaje blasze zielonkawy odcień.

Blachy aluminiowe

są niczym innym jak stopem aluminium, czyli glinem przetworzonym w wysokiej temperaturze z domieszką innych metali. Również należą do grupy metali szlachetnych, a ich trwałość wynosi nawet ponad 100 lat. Blacha aluminiowa w połączeniu z tlenem tworzy odporną warstwę ochronną, która staje się tym twardsza, im jest starsza, i stale się odnawia, gdy zostanie uszkodzona przez czynniki zewnętrzne. Dzięki kolorowym lakierom dach można dopasować do otoczenia. Zapewnia to tę dodatkową korzyść, że jest on odporny na korozję wynikającą zdziałania czynników środowiskowych, np. kwaśnego deszczu.

Blacha stalowa powlekana

to ten sam materiał, z którego wykonuje się blachodachówki. W zależności od producenta trwałość tego materiału szacuje się podobnie – od 20 do 70 lat.

Łupek dachowy

Łupek jest surowcem, który powstał naturalnie, a przy jego obróbce nie wykorzystuje się środków chemicznych, dzięki czemu jest on przyjazny dla środowiska. Ponadto jest to materiał solidny i bardzo trwały, znany w budownictwie od setek lat. Jeszcze dziś możemy podziwiać jego szlachetność i piękno na budynkach sprzed dwóch wieków. Spośród różnych materiałów, przeznaczonych do krycia dachu, łupek kamienny jest szczególnie odporny na niszczące działanie czynników atmosferycznych i biologicznych. Trwałość pokrytych nim dachów ocenia się na co najmniej 100 lat, przy czym przez cały ten czas praktycznie nie wymagają one konserwacji, zachowując swój niepowtarzalny, atrakcyjny wygląd.

Jaką trwałość mają okna dachowe?

Okna dachowe – ze względu na miejsce ich montażu – są narażone na działanie trudnych warunków atmosferycznych, takich jak wysokie temperatury, intensywne opady deszczu i gradu czy zaleganie śniegu. Dlatego też wymaga się od nich większej trwałości niż od okien pionowych. Do ich wytwarzania stosuje się najwyższej jakości materiały, a konstruktorzy okien dachowych dbają o każdy szczegół produktów, jakie trafiają na rynek. Wykonuje się również szereg testów jakościowych, weryfikujących funkcjonalność i trwałość okien. Każdy nowy produkt zanim trafi na rynek przechodzi nawet 40 rodzajów testów, m.in.: test wytrzymałości okuć — każde okno, zanim trafi do użytkowników jest otwierane i zamykane 25 tysięcy razy; test wodoszczelności i wytrzymałości – te cechy sprawdza się w tunelu aerodynamicznym, w którym prędkość wiatru dochodzi do 144 km/h; test przyspieszonej ekspozycji na promieniowanie UV — tutaj istotna jest dla producenta wytrzymałość oblachowania na przestrzeni lat; test odporności na uderzenia — jest to test wytrzymałości, podczas którego 50-kilogramowe wahadło imituje bardzo mocne uderzenia w szybę.

To wszystko powoduje, że znane od kilkudziesięciu lat okna dachowe są wysokiej jakości produktami. Jednak ich trwałość zależy w dużej mierze od właściwego osadzenia w dachu. Ponieważ ewentualne reklamacje wynikają z błędów przy montażu okien, producenci postanowili go ułatwić, wzbogacając swoją ofertę o gotowe akcesoria. Są one dostosowane do rozmiaru okna; większość z nich trzeba dokupić, ale ich wykorzystanie znacznie usprawni i przyspieszy pracę wykonawcy, a po wbudowaniu okna w połać, zagwarantuje szczelność i właściwą izolacyjność termiczną. Wszystkie niezbędne elementy do montażu okna dachowego znajdują się razem z nim w opakowaniu. Rama okienna od zewnątrz jest zabezpieczona aluminiowymi okładzinami. Na ościeżnicy okna jest specjalnie wykonany rowek, który wyznacza miejsce na kątownik i tym samym głębokość montażu. Niektóre okna wyposażone są w dodatkową uszczelkę, chroniącą przed wiatrem i zimnem przenikającym z zewnątrz, oraz filtrem powietrza, zatrzymującym kurz i owady. W pakiecie z oknem dachowym są również kątowniki, które umożliwiają montaż okien zarówno na łatach, jak i na krokwiach, na różnych głębokościach. Dołączone są również wkręty w odpowiedniej liczbie, którymi kątowniki przykręca się do ościeżnicy w określonych miejscach. To jednak nie wszystkie elementy okna dachowego. Jeśli zależy nam na trwałości okien dachowych przed ich zakupem należy dokładnie sprawdzić rzeczywiste pochylenie połaci dachowej. W zależności od kąta pochylenia dachu producenci oferują różne systemy uszczelniania i izolowania okna dachowego. Błędne dobranie rodzaju uszczelnienia do kąta pochylenia dachu szybko doprowadzi do pojawiania się zacieków i zawilgocenia przy oknach. I tak do instalacji okna w dachu niezbędny jest kołnierz uszczelniający. Kołnierze są produkowane w taki sposób, aby zapewnić sprawne odprowadzenie wody opadowej spływającej z połaci poza okno i jednocześnie, aby nie doprowadzić do możliwości występowania zastoisk śniegu wokół okna. Kołnierz uszczelniający nie jest sprzedawany w pakiecie z oknem dachowym. Jego typ trzeba dopasować do rodzaju pokrycia – falistego lub płaskiego – oraz do głębokości osadzenia okna.

Oprócz zwykłych, w ofercie producentów są również kołnierze specjalne. W dachach o małym nachyleniu można zamontować kołnierz umożliwiający podniesienie kąta montażu okna względem połaci dachowej o 10°. Z kolei dwa okna dachowe usytuowane po przeciwnych stronach kalenicy można połączyć ze sobą kołnierzem do zespoleń kalenicowych. Do okien kolankowych można wybrać kołnierze ze zintegrowanymi żaluzjami stałymi, ograniczającymi nagrzewanie się wnętrz podczas upałów. Jedną z najważniejszych kwestii jest kąt nachylenia połaci dachowej. Nie wolno dowolnie modyfikować rodzaju kołnierza bez wcześniejszego upewnienia się, że będzie on pasował do danego dachu. Jest to szczególnie ważne przy dachach o małym kącie nachylenia i w dachach płaskich (o nachyleniu do 12°). Nawet najlepsze jakościowo okno szybko ulegnie zawilgoceniu i zniszczeniu jeśli kołnierz uszczelniający zostanie źle dobrany i zamontowany. Oczywiście trwałość okien dachowych nie zależy tylko od jakości samych okien, ale w dużej mierze – tak samo jak przy pokryciach – od ich właściwego montażu. Nawet najlepsze okno źle zainstalowane w konstrukcji dachowej przyniesie więcej strat niż korzyści i będzie istotnym miejscem strat ciepła w dachu. Aby mieć pewność, że okno zostało prawidłowo zamontowane, dzięki czemu przez wiele lat będzie służyło użytkownikom, warto do tego zadania zatrudnić wykwalifikowanego dekarza. Powinien on przestrzegać wszystkich zaleceń montażowych danego producenta, gdyż niektóre kwestie montażu mogą się nieznacznie różnić w zależności od firmy dostarczającej stolarkę okienną. Dekarz może użyć do osadzenia okien w dachu i wykończenia wnęki od strony pomieszczenia tradycyjnych materiałów dostępnych na rynku. Ich dopasowywanie i łączenie z warstwami dachu wymaga dużej staranności i większego nakładu pracy. Zanim więc zdecydujemy się na dodatkowe produkty, powinniśmy ustalić z dekarzem, które z nich chce zastosować. Może on wykorzystać jedynie niezbędne elementy lub też kompletny system. Przy ich zakupie trzeba dopilnować, aby pochodziły od producenta wybranych okien. Elementy niepochodzące z jednego systemu, różnych producentów mogą do siebie wzajemnie nie pasować i zmniejszyć trwałość okien dachowych i całego dachu. Okna dachowe to produkty dość „młode”, ponieważ pojawiły się w Polsce
nieco ponad 25 lat temu. Wiele z tych montowanych jako pierwsze jest jeszcze w dobrym stanie technicznym, ale nie spełniają one aktualnych parametrów cieplnych. Obecnie gwarancja udzielana na okna dachowe wynosi zależnie od producenta 10 lub 20 lat.

Jak wybrać trwały system orynnowania?

Wyborowi odwodnienia dachu powinno się poświęcać tyle samo uwagi, co wyborowi pokrycia dachowego. Jest on w dużym stopniu narażony na uszkodzenia. Ważne jest więc, aby był wykonany z materiałów trwałych i najwyższej jakości. Rynny powinny być odporne na oddziaływania atmosferyczne i uszkodzenia, a ich właściwości nie powinny ulegać zmianom przez cały czas eksploatacji: korozja czy nadmierne odkształcanie się mogą sprawić, że przestaną dobrze wypełniać swoją funkcję. Decyzja dotycząca odwodnienia dachu nie powinna więc dotyczyć tylko koloru rynien i rur spustowych, ale przede wszystkim trwałości materiału, z którego są wykonane. Nie wolno zapominać o tym, że są one jednym z najbardziej eksploatowanych elementów dachu. Woda opadowa, która zbiera z połaci dachowych kurz, brud i piasek, działa jak papier ścierny. Trzeba jeszcze dodać do tego działanie wysokiej i niskiej temperatury oraz promieniowania UV. Niezwykle ważne dla trwałości jest to, aby system orynnowania był kompletny. W jego skład powinny wchodzić wszystkie elementy potrzebne do wykonania odwodnienia dachu, wzajemnie do siebie dopasowane, dzięki czemu – właściwie zamontowane – zapewnią bezpieczeństwo i komfort w deszczowe dni. Podstawowymi elementami systemu rynnowego są rynny, które odbierają wodę z dachu oraz rury spustowe, którymi spływa ona do ziemi, nie zagrażając ścianom domu. Oprócz tego potrzebne są inne elementy, bez których właściwe funkcjonowanie systemu nie jest możliwe. W miejscach załamań dachu niezwykle przydatne są narożniki wewnętrzne lub zewnętrzne. Z kolei, aby połączyć ze sobą dwie rynny niezbędny jest łącznik. Bezpieczne odprowadzenie wody z rynny do rury spustowej zapewni wylot, a odpowiednie jej wygięcie – kolanko. Do elementów spustowych konieczne są obejmy, mocują rurę do elewacji. Ten niezbędny zestaw uzupełniają dodatkowe akcesoria, które można dopasować w zależności od potrzeb. Trwałość rynien zależy także od materiału, z którego są wykonane. Najtrwalszym rozwiązaniem są rynny miedziane (150-300 lat), drugie w kolejności są rynny aluminiowe i cynkowo-tytanowe. Ich trwałość wynosi do 120 lat. Jednak rynny aluminiowe zamontowane bezpośrednio przy elementach z innych metali (poza stalą nierdzewną), będą ulegać korozji kontaktowej. Z kolei rynny miedziane mogą wywoływać taką korozję w sąsiadujących z nimi metalowych, niemiedzianych elementach. Trwałość najpopularniejszych ze względu na cenę rynien z PVC i stali powlekanej określa się na mniej więcej 50 lat. Najmniej trwałe są rynny z stali ocynkowanej, które bardzo łatwo korodują – ich trwałość to 10-20 lat. System orynnowania i jego rozmieszczenie wybiera się w zależności od kształtu dachu. Ma to mniejsze znaczenie dla trwałości całego systemu odprowadzenia wody z dachu, ale duże dla ścian zewnętrznych. Na rynku są systemy do dachów o średniej wielkości 125/90 lub 125/110, a do bardzo dużych – 150/110. Tabele wymiarów stosowane przez producentów mogą się nieco różnić. Znajdziemy na przykład wymiary 125/87, 127/80, 127/100 lub 135/90. Przed ostateczną decyzją trzeba pamiętać, że rynny o zbyt małej średnicy mogą nie odebrać wody z dachu, co w konsekwencji doprowadzi do jej przelewania się na zewnątrz i zawilgocenia elewacji.

Czy można wydłużyć „życie” dachu?

Znaczący wpływ na trwałość pokryć dachowych będą miały okresowe przeglądy techniczne, które są obowiązkiem ustawowym każdego właściciela domu. Inwestorzy zostali zobowiązani przez ustawę do zapewnienia bezpiecznego ich użytkowania w razie wystąpienia czynników zewnętrznych, oddziaływujących na obiekt, które mogą być związane z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak: silne wiatry, intensywne opady i wyładowania atmosferyczne, w wyniku których może nastąpić uszkodzenie domu, a w konsekwencji zagrożenia życia lub zdrowia ludzi. W związku z tym, obiekty budowlane (w tym dachy i ich pokrycia) powinny być w okresie użytkowania poddawane przez ich właścicieli okresowym kontrolom, w tym: co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu, oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych) mogących oddziaływać bezpośrednio lub pośrednio na powiązanych z konstrukcją i pokryciem dachowym, co najmniej raz na pięć lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania, a także estetyki obiektu budowlanego, każdorazowo, w razie wystąpienia okoliczności i oznak, świadczących o jakimkolwiek zagrożeniu obiektu.

Niejednokrotnie podłożem uszkodzeń konstrukcji dachów i ich wszystkich warstw mogą być procesy zachodzące we wnętrzu. Uszkodzenia mechaniczne są w miarę łatwo wykrywalne i naprawialne, lecz nie można już tego powiedzieć o „zużyciu” warstw dachu w wyniku zachodzących w nich procesów fizykalnych, które z pozoru wyglądają na błahe, i którym zazwyczaj nie poświęca się zbyt wiele uwagi. Bywają pomijane już na etapie projektowania, a właśnie wtedy powinny być dobierane do odpowiednich możliwości wykonawczych oraz warunków późniejszej eksploatacji.

Gwarancja producenta

Każdy wyrób opuszczający wytwórnię powinien spełniać standardy jakości narzucone mu normami i aprobatami. I tak zazwyczaj bywa. Niemniej jednak szkody w pokryciach dachowych się zdarzają. Aby przedłużyć trwałość dachu, należy o niego po prostu dbać, poprzez stosowanie się do wymagań producentów i zasad udzielania gwarancji. Zapisy w warunkach gwarancji dotyczą głównie właściwego składowania i przechowywania wyrobów oraz ich montażu.