Kształt dachu a wielkość poddasza

Dach dwuspadowy

Dach, w którym dwie prostokątne, skośne połacie stykają się górą w kalenicy, daje największe możliwości.

Od zewnątrz. Zadaszenie pozbawione koszy i załamań sprawnie odprowadza wodę i śnieg, a ściany szczytowe w kształcie trójkątów ułatwiają doświetlenie przestrzeni poddasza zwykłymi pionowymi oknami (ograniczając ingerencję w połacie).

Wewnątrz. Duże płaszczyzny połaci i regularny układ skosów sprzyjają harmonijnemu kształtowaniu przestrzeni. Na dodatek obniżenia znajdują się tylko wzdłuż okapów, zatem nie ograniczą nadmiernie powierzchni poddasza.

Zależnie od rozpiętości ścian zewnętrznych budynku stosuje się konstrukcję krokwiową lub krokwiowo-jętkową. Dopiero przy szerokości powyżej 11 m w przestrzeni poddasza mogą pojawić się charakterystyczne dla więźby płatwiowo-kleszczowej słupy, które trzeba będzie wziąć pod uwagę przy podziale i aranżacji wnętrz.

Pod dwuspadowym dachem bez większych kłopotów zmieści się całą strefę prywatną domu, a powierzchnia użytkowa poddasza będzie tylko trochę mniejsza niż ta dostępna na parterze (zobacz rysunki).

Dach czterospadowy

Ten typ dachu składa się z czterech połaci: dwie mają kształt trapezów i zbiegają się w kalenicy, kolejne - trójkątne - sięgają przeciwległych końców kalenicy tylko wierzchołkami. Połacie schodzą się w narożach dachu. Szczególnym rodzajem czterospadowego zadaszenia jest dach namiotowy, którego wszystkie połacie są trójkątami o jednym, wspólnym wierzchołku.

Od zewnątrz. Widziany z góry dach przypomina kopertę; kąty wypukłe powstające na styku połaci ułatwiają odprowadzenie wody oraz osuwanie się śniegu zimą. Bryła dachu tworzy zamkniętą całość, równie atrakcyjnie prezentującą się w każdym ujęciu.

Wewnątrz. Do faktycznego wykorzystania nadaje się niewielka ilość miejsca (50-60%). Powierzchnię poddasza znacznie trudniej podzielić - z każdej strony ograniczają ją skosy przy ścianach zewnętrznych, a prostopadłe ścianki działowe mają nieregularne, ścięte kształty. Co gorsza, dachy czterospadowe mają przeważnie konstrukcję płatwiowo-kleszczową i w przestrzeni poddasza mogą pojawić się słupy. Powierzchnia użytkowa poddasza jest wyraźnie mniejsza niż parteru; zmieści się tam pracownia, apartament rodziców albo pokoje dzieci - a więc raczej część niż komplet prywatnych pomieszczeń. Większe poddasze powstanie, jeśli w bryle domu zaplanujemy garaż (budynek będzie miał większą podstawę) (zobacz rysunki).

Dach wielospadowy

Dach wielospadowy powstaje w wyniku połączenia dachów różnego kształtu (dwuspadowych, czterospadowych czy pulpitowych) nakrywających budynki o bardziej skomplikowanych rzutach.

Od zewnątrz. W tego rodzaju dachach prócz kalenic i naroży wymagających starannego, a przez to kosztownego wykończenia pojawiają się jeszcze bardziej kłopotliwe wklęsłe krawędzie dachu, czyli kosze (wzrasta tam ryzyko zalegania śniegu, zawilgocenia, przecieków, trudno też o dobre wentylowanie połaci).

Wewnątrz. Atrakcyjne i stosunkowo obszerne poddasze użytkowe powstaje pod przenikającymi się dachami dwuspadowymi (zobacz rysunki). Pojawia się większa liczba ścian szczytowych, przy których łatwo wydzielić przestronne pomieszczenia z symetrycznie rozłożonymi skosami, doświetlone przez pionowe okna bądź portfenetry. Gdy bazą wielospadowego zadaszenia staje się dach czterospadowy, skomplikowana forma pełna koszy i naroży radykalnie ogranicza możliwość zagospodarowania poddasza (zobacz rysunki).

Wymarzone warunki do mieszkania na poddaszu tworzy dach mansardowy, z dwiema albo czterema połaciami. Przełamane połacie są w dolnej części strome (<60 stopni), a u góry bardziej płaskie (ok. 30 stopni). Ponieważ ponad stropem skosy ostro się wznoszą, niemal cała powierzchnia poddasza nadaje się do użytku. Tradycyjna ciesielska konstrukcja (schematy konstrukcji popularnych więź dachowych) takiego zadaszenia jest dość skomplikowana, ale można ją też wykonać ze specjalnych wiązarów kratowych (co znacznie upraszcza sprawę). Mankamentem dachu mansardowego jako przekrycia domu jednorodzinnego jest za to jego wyrazista, obca w polskim krajobrazie forma.

Czytaj także:

Wygodne poddasze - rady przed wyborem projektu i przed aranżacją wnętrz

Co można zmieścić pod skosami poddasza - zalecane wysokości

Poddasze - sposoby na skosy

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład