Tynki na ocieplenie

Tynki cienkowarstwowe stosuje się przede wszystkim do wykańczania domów ocieplonych metodą lekką mokrą. Tynki te mają znacznie bogatszą kolorystykę i większą różnorodność faktur niż tradycyjne tynki cementowo-wapienne.

Czy tylko na ocieplenie?

Producenci tynków cienkowarstwowych dopuszczają ich stosowanie bezpośrednio na ścianach (a nie na warstwie ocieplenia), jednak pod warunkiem że podłoże pokrywane tynkiem będzie przygotowane w ten sam sposób jak w systemie ociepleń, czyli wyrównane zaprawą klejową z zatopioną w niej siatką zbrojącą.

Tynk cienkowarstwowy można czasem nakładać na tynk tradycyjny lub podkładowy, ale jeśli ten ostatni nie pochodzi od tego samego producenta, nie ma gwarancji, że wyprawa nie popęka.

Najlepiej w systemie

Jeśli ściany domu będą wykańczane metodą lekką mokrą, najlepiej zastosować kompletny system (w tym również tynk cienkowarstwowy). Mamy wówczas gwarancję, że materiały będą idealnie do siebie dopasowane. Lepiej nie łączyć na własną rękę elementów pochodzących od różnych producentów. Dobierając tynki samemu, łatwo popełnić błąd, a koszt naprawy elewacji jest porównywalny z kosztem wykonania całej pracy od początku!

W skład systemów ociepleniowych wchodzą:

- zaprawa klejowa,

- materiał termoizolacyjny,

- siatka zbrojeniowa,

- zaprawa do mocowania siatki,

- preparat gruntujący,

- tynk cienkowarstwowy,

- kołki do mocowania ocieplenia (potrzebne w niektórych systemach),

- listwy: cokołowe (służące do mocowania płyt ocieplenia) oraz narożnikowe (do wzmacniania narożników domu).

Tynk cienkowarstwowy nakłada się po wyschnięciu zaprawy klejowej (czyli mniej więcej trzy dni po jej nałożeniu) i - ewentualnie - po jej zagruntowaniu. Nie we wszystkich systemach ociepleniowych wymagane jest gruntowanie podłoża pod tynk, jeśli jednak preparaty gruntujące wchodzą w skład systemu, należy je zastosować, by poprawić przyczepność tynku.

Rodzaje i właściwości

Na rynku spotyka się tynki cienkowarstwowe mineralne, silikatowe, akrylowe i silikonowe. Podział jest istotny, ponieważ nie kruszywo, ale właśnie spoiwo ma znaczący wpływ na właściwości tynków i od jego rodzaju pochodzą ich nazwy.

- Mineralne. Ich spoiwem jest cement z dodatkiem polimerów poprawiających przyczepność i elastyczność masy tynkarskiej. Mają postać suchej mieszanki do zarobienia wodą. Tynki mineralne dość łatwo się brudzą, ale mają dobrą paroprzepuszczalność i są łatwe w obróbce. Najtańsze z tynków cienkowarstwowych.

Kolory: biały oraz jasne, pastelowe odcienie.

Przeznaczenie: na ściany docieplane wełną lub styropianem oraz ściany z tradycyjnym podkładem tynkarskim. Najlepiej sprawdzają się w rejonach o niewielkim zanieczyszczeniu powietrza.

- Silikatowe. Ich spoiwem jest szkło wodne potasowe z dodatkiem plastyfikatorów. Mają postać masy gotowej do użytku. Tynki silikatowe są dość elastyczne i odporne na szkodliwe działanie czynników atmosferycznych; mają wysoką paroprzepuszczalność.

Kolory: pastelowe.

Przeznaczenie: na ściany ocieplane metodą lekką mokrą z wełną lub styropianem oraz na ściany z tradycyjnym podkładem tynkarskim. Polecane w regionach o dużym zanieczyszczeniu powietrza.

- Akrylowe. Produkowane z żywic akrylowych, czasem z dodatkiem innych polimerów. Są to masy gotowe do użytku. Odporne na wpływy atmosferyczne, ale mają bardzo niską paroprzepuszczalność.

Kolory: dowolne. Białe tynki akrylowe są znacznie tańsze od kolorowych.

Przeznaczenie: na systemy ociepleń metodą lekką mokrą z użyciem styropianu oraz na ściany z tradycyjnym podkładem tynkarskim.

- Silikonowe. Spoiwem tych tynków jest żywica silikonowa. Mają postać masy gotowej do użytku. Odporne na zmianę koloru i na czynniki atmosferyczne, wysokoparoprzepuszczalne i elastyczne; nie zmieniają koloru. Najdroższe z tynków cienkowarstwowych.

Kolory: dowolne z palety RAL.

Przeznaczenie: na systemy ocieplenia z wełną mineralną albo styropianem oraz na ściany z tradycyjnym podkładem tynkarskim; szczególnie polecane są na elewacje utrzymane w żywym, intensywnym kolorze, ponieważ tynki te nie płowieją.

Jak nakładać tynk

Tynk cienkowarstwowy nakłada się równą warstwą grubości 2-6 mm za pomocą długiej nierdzewnej pacy. Prace należy zaczynać od góry elewacji, od ściany zewnętrznej. Po wstępnym stwardnieniu tynku (czyli po kilku minutach) nadaje mu się fakturę, używając specjalnych plastikowych pacek, wałków strukturalnych lub pędzli. Jedną ścianę powinna w całości tynkować ta sama osoba, aby na tynku nie było widać śladów "innej ręki".

Jeśli prace trzeba przerwać, należy zapobiec uwidocznieniu się granicy tynku wcześniej wykonanego z nowszym - w tym celu przykleja się do podłoża taśmę malarską i ją tynkuje. Przed ponownym przystąpieniem do tynkowania taśmę z tynkiem trzeba oderwać, a brzeg gotowej powierzchni zasłonić paskiem taśmy ochronnej; zrywa się ją po ukończeniu tynkowania ściany.

Faktury tynków

Faktura tynków ma duży wpływ na wygląd elewacji. To, czy będzie wyrazista, czy delikatna, zależy od wielkości ziaren kruszywa (od tego zależy również zużycie mieszanki - jest tym większe, im grubsze jest kruszywo). Oto najczęściej stosowane faktury:

- baranek - formowana wałkiem, pacą albo innym narzędziem, np. miotełką lub zwiniętą ścierką; zależnie od użytego narzędzia uzyskuje się różnie wyglądające powierzchnie, np. mniejsze lub większe, rzadziej lub gęściej rozmieszczone grudki;

- kornik - zawiera kamyczki, które podczas zacierania masy tynkarskiej żłobią w niej koliste, poziome lub pionowe rysy (takie jak ruchy pacą) nadające wyprawie fakturę przypominającą kanaliki żłobione w drewnie przez owady;

- drapane - zawierają żwirek, który podczas zacierania tynku wykrusza się z powierzchni, odsłaniając jednolitą mozaikę gęsto upakowanych ziaren z głębszych warstw.