Schody gotowe
Zamiast popularnych schodów żelbetowych, które wykonuje się już podczas robót stanu surowego, a potem wykańcza, można wstawić do domu gotowe schody - wykonane w całości na zamówienie lub składane z prefabrykatów. Ponieważ najlepiej montować je już po ułożeniu podłóg, na czas budowy trzeba wtedy zamontować prowizoryczne schody tymczasowe.
Zależnie od funkcji w budynku i ilości miejsca schody gotowe mogą być:
tradycyjne, wykonywane w całości z drewna, niekiedy łączonego z innymi materiałami. Indywidualnie projektowane, dekoracyjne schody do reprezentacyjnych pomieszczeń wykonuje się na zamówienie, prostsze można kupić gotowe w supermarketach budowlanych (często przystosowane do samodzielnego montażu),
kręcone lub modułowe, najczęściej drewniane lub metalowe. Zajmują mniej miejsca od tradycyjnych i są od nich tańsze,
drabiniaste, nadające się do domów letniskowych lub jako schody dodatkowe, na przykład na strych czy antresolę.
Schody tradycyjne
Najlepsze na schody jest drewno drzew liściastych: zazwyczaj robi się je z dębu, jesionu, klonu, buka, brzozy, wiśni, orzecha. Drewno musi być suche, wysezonowane, bez sęków. Coraz częściej wybierane są też gatunki egzotyczne; różnica w cenie schodów (o takiej samej konstrukcji) z drewna krajowego i egzotycznego zwykle wynosi 10-30%.
Schody na zamówienie
Jeśli mają to być duże i bardzo reprezentacyjne schody robione przez dobrego rzemieślnika według indywidualnego projektu, będą dość drogie - mogą kosztować nawet kilkadziesiąt tysięcy zł. Standardowe schody drewniane do domu jednorodzinnego kosztują około 15 tys. zł (z pomiarem w domu klienta, transportem i montażem).
Jaki kształt. Dobry rzemieślnik jest w stanie zrealizować każdy projekt i życzenie klienta. Nie ma tu żadnych ograniczeń, a wybór jest bardzo duży; można zamówić schody jednobiegowe proste, zabiegowe, dwubiegowe, na planie koła czy kwadratu, prawo- i lewoskrętne, pełne lub ażurowe (wbrew pozorom schody ażurowe nie są dużo tańsze niż takie same pełne - różnica w cenie wynosi ok. 10%). Wybierając schody, warto jednak zachować umiar i nie zamawiać zbyt okazałych, bogato zdobionych, by zbytnio nie przytłoczyły pomieszczenia.
Jak zamawiać. Producenci schodów mają w swoich punktach sprzedaży gotowe schody i katalogi z wzorami. Można wybrać z nich jakiś model w całości, można też - wspólnie z wykonawcą - stworzyć projekt nietypowy. Zazwyczaj przedstawiciel firmy przyjeżdża na budowę i wspólnie z właścicielem ustala, jakie schody zostaną zamówione. Zwykle zbliżony projekt schodów można zobaczyć na ekranie komputera; "przymierzyć" schody do wnętrza, sprawdzić, jak będą wyglądały z różnymi balustradami i detalami wykończenia. Następnie schody są wykonywane w zakładzie producenta (trwa to zwykle od jednego do kilku miesięcy), po czym dostarczane na budowę i montowane.
Wykończenie. Schody drewniane dostarczane są na budowę już polakierowane. Oprócz malowania lakierem bezbarwnym można zamówić barwienie schodów bejcą.
Schody ze sklepu
W sklepach i hurtowniach budowlanych sprzedawane są schody gotowe z różnych gatunków drewna (najczęściej dąb, sosna, jesion, buk, rzadziej drewno egzotyczne). Zazwyczaj są jednobiegowe - proste lub zabiegowe. Mogą być ażurowe i pełne. Dostępne szerokości - od 60 do 120 cm. Schody takie dostarczane są do domu w kilku częściach: na przykład schody proste w dwóch (bieg i balustrada), a jednobiegowe zabiegowe w trzech (bieg, zabieg, balustrada). Są zapakowane w skrzynie i zabezpieczone przed uszkodzeniem. Producenci dołączają do schodów dokładną instrukcję montażu (często na kasecie wideo). Zazwyczaj schody przeznaczone są do samodzielnego wykończenia (np. polakierowania). Oczywiście nie można oczekiwać od schodów gotowych, że będą wykonane i dopasowane tak, jak schody robione na konkretne zamówienie przez dobrego stolarza, a więc bez widocznych wkrętów czy śladów połączeń.
Schody kręcone
Schody kręcone są tańsze i łatwiejsze do zamontowania od tradycyjnych. Są też cenione za swe walory dekoracyjne. Zwykle zajmują stosunkowo mało miejsca, ale - ponieważ są dość strome, a ich stopnie mają kształt klina - nigdy nie są tak wygodne jak schody proste. Rzut poziomy schodów kręconych to koło (rzadziej kwadrat); średnica takich schodów ma zazwyczaj 120-220 cm. Mogą być lewo- i prawoskrętne. Składają się ze słupa nośnego, stopni i balustrady.
Słup nośny - zazwyczaj aluminiowy lub stalowy, rzadziej drewniany czy żelbetowy. Standardowo dostępny w kolorze czarnym i białym. Mocuje się go do dolnego i górnego stropu.
Stopnie - mocowane do słupa centralnego za pomocą elementów regulujących wysokość. Najczęściej stosuje się stopnie z drewna (dąb, jesion, buk); rzadziej - drewniane w obudowie ze stali lub aluminium; czasem też metalowe (ewentualnie z gumowymi nakładkami); rzadko - z polerowanego kamienia (marmur, granit), szkła, pleksi. Ze względu na spiralny kształt schodów stopnie muszą mieć kształt klina, szerszego przy krawędzi zewnętrznej i węższego przy wewnętrznej; utrudnia to wchodzenie i schodzenie z nich.
Balustrada od strony zewnętrznej. Słupki balustrady są zwykle z metalu powleczonego poliestrem w takim samym kolorze jak słup nośny - zazwyczaj białym lub czarnym. Rzadziej stosuje się balustrady z aluminium, mosiądzu i chromowanego metalu. Poręcze mogą być z metalu, PVC, drewna lub giętkiego metalu, dającego się łatwo dopasować do kształtu schodów. Balustrady takich schodów są ażurowe - bez wypełnienia. Schody kręcone na indywidualne zamówienie są dość drogie, jednak od pewnego czasu w dużych sklepach budowlanych można kupić tańsze, prefabrykowane schody do samodzielnego montażu. Montaż schodów kręconych polega na ustawieniu w odpowiednim miejscu słupa nośnego i nakładaniu kolejnych stopni. Uwaga: ważne, by wszystkie stopnie schodów kręconych miały jednakowe przesunięcie w stosunku do stopnia poprzedniego.
Schody modułowe
To pojedyncze moduły (wspornik i stopnica) - które nakłada się na siebie kolejno, łącząc je w jedną całość - tak, by powstał bieg schodów. Podobnie jak schody kręcone zajmują niewiele miejsca i są łatwe w montażu. Zależnie od sposobu, w jaki połączy się elementy konstrukcji, schody mogą być jedno- lub wielobiegowe. Są bardzo uniwersalne; łatwo można według własnych potrzeb regulować ich skręt, wysokość, kształt biegu, dostosowywać je w ten sposób do różnych pomieszczeń. Schody modułowe mają szerokość 55-120 cm. Składają się z elementów konstrukcyjnych, stopni i balustrady.
Schody tradycyjne
Najlepsze na schody jest drewno drzew liściastych: zazwyczaj robi się je z dębu, jesionu, klonu, buka, brzozy, wiśni, orzecha. Drewno musi być suche, wysezonowane, bez sęków. Coraz częściej wybierane są też gatunki egzotyczne; różnica w cenie schodów (o takiej samej konstrukcji) z drewna krajowego i egzotycznego zwykle wynosi 10-30%.
Schody na zamówienie
Jeśli mają to być duże i bardzo reprezentacyjne schody robione przez dobrego rzemieślnika według indywidualnego projektu, będą dość drogie - mogą kosztować nawet kilkadziesiąt tysięcy zł. Standardowe schody drewniane do domu jednorodzinnego kosztują około 15 tys. zł (z pomiarem w domu klienta, transportem i montażem).
Jaki kształt. Dobry rzemieślnik jest w stanie zrealizować każdy projekt i życzenie klienta. Nie ma tu żadnych ograniczeń, a wybór jest bardzo duży; można zamówić schody jednobiegowe proste, zabiegowe, dwubiegowe, na planie koła czy kwadratu, prawo- i lewoskrętne, pełne lub ażurowe (wbrew pozorom schody ażurowe nie są dużo tańsze niż takie same pełne - różnica w cenie wynosi ok. 10%). Wybierając schody, warto jednak zachować umiar i nie zamawiać zbyt okazałych, bogato zdobionych, by zbytnio nie przytłoczyły pomieszczenia.
Jak zamawiać. Producenci schodów mają w swoich punktach sprzedaży gotowe schody i katalogi z wzorami. Można wybrać z nich jakiś model w całości, można też - wspólnie z wykonawcą - stworzyć projekt nietypowy. Zazwyczaj przedstawiciel firmy przyjeżdża na budowę i wspólnie z właścicielem ustala, jakie schody zostaną zamówione. Zwykle zbliżony projekt schodów można zobaczyć na ekranie komputera; "przymierzyć" schody do wnętrza, sprawdzić, jak będą wyglądały z różnymi balustradami i detalami wykończenia. Następnie schody są wykonywane w zakładzie producenta (trwa to zwykle od jednego do kilku miesięcy), po czym dostarczane na budowę i montowane.
Wykończenie. Schody drewniane dostarczane są na budowę już polakierowane. Oprócz malowania lakierem bezbarwnym można zamówić barwienie schodów bejcą.
Schody ze sklepu
W sklepach i hurtowniach budowlanych sprzedawane są schody gotowe z różnych gatunków drewna (najczęściej dąb, sosna, jesion, buk, rzadziej drewno egzotyczne). Zazwyczaj są jednobiegowe - proste lub zabiegowe. Mogą być ażurowe i pełne. Dostępne szerokości - od 60 do 120 cm. Schody takie dostarczane są do domu w kilku częściach: na przykład schody proste w dwóch (bieg i balustrada), a jednobiegowe zabiegowe w trzech (bieg, zabieg, balustrada). Są zapakowane w skrzynie i zabezpieczone przed uszkodzeniem. Producenci dołączają do schodów dokładną instrukcję montażu (często na kasecie wideo). Zazwyczaj schody przeznaczone są do samodzielnego wykończenia (np. polakierowania). Oczywiście nie można oczekiwać od schodów gotowych, że będą wykonane i dopasowane tak, jak schody robione na konkretne zamówienie przez dobrego stolarza, a więc bez widocznych wkrętów czy śladów połączeń.
Schody kręcone
Schody kręcone są tańsze i łatwiejsze do zamontowania od tradycyjnych. Są też cenione za swe walory dekoracyjne. Zwykle zajmują stosunkowo mało miejsca, ale - ponieważ są dość strome, a ich stopnie mają kształt klina - nigdy nie są tak wygodne jak schody proste. Rzut poziomy schodów kręconych to koło (rzadziej kwadrat); średnica takich schodów ma zazwyczaj 120-220 cm. Mogą być lewo- i prawoskrętne. Składają się ze słupa nośnego, stopni i balustrady.
Schody modułowe
To pojedyncze moduły (wspornik i stopnica) - które nakłada się na siebie kolejno, łącząc je w jedną całość - tak, by powstał bieg schodów. Podobnie jak schody kręcone zajmują niewiele miejsca i są łatwe w montażu. Zależnie od sposobu, w jaki połączy się elementy konstrukcji, schody mogą być jedno- lub wielobiegowe. Są bardzo uniwersalne; łatwo można według własnych potrzeb regulować ich skręt, wysokość, kształt biegu, dostosowywać je w ten sposób do różnych pomieszczeń. Schody modułowe mają szerokość 55-120 cm. Składają się z elementów konstrukcyjnych, stopni i balustrady.
Schody modułowe kupuje się zazwyczaj jako zestaw do samodzielnego montażu. Czasem możliwe jest jednak również skorzystanie z montażu firmowego.
Schody drabiniaste
Są to najczęściej składane konstrukcje drewniane lub metalowe, umożliwiające dostęp do strychu nieużytkowego lub antresoli. Ważą 25-40 kg, wytrzymują obciążenie do ok. 120 kg, nadają się do pomieszczeń o wysokości 230-350 cm. Oto elementy takich schodów:
Po złożeniu schody chowa się do zamykanej klapą skrzyni, są więc niewidoczne i nie zajmują miejsca. Schody składa się ręcznie; tylko niektóre modele schodów nożycowych mają napęd elektryczny. Schody drabiniaste mogą też być montowane na stałe - są to wtedy tzw. schody młynarskie (rys. 2). Są nieco szersze od składanych, choć również strome i niezbyt wygodne; wyglądem przypominają zwykłą drabinę. Można je kupić gotowe albo zrobić na zamówienie.
- Więcej o:
