Rury do ciepłej i zimnej wody

Rury, z których wykonuje się domową instalację wodociągową, różnią się między sobą przede wszystkim właściwościami fizycznymi. Jedne są bardziej twarde i kruche, inne - miękkie i łatwiej się wyginają. Jedne mogą być bardziej odporne na wysoką temperaturę, inne mniej. Cechy te decydują o zakresie stosowania i łatwości wykonania instalacji, a także jej trwałości. Jakie zatem rury wybrać - miedziane czy z tworzywa? Na to i wiele innych pytań musimy znaleźć odpowiedź, zanim podejmiemy ostateczną decyzję.

Materiał rur a przepisy

Materiały stosowane w domowej instalacji ciepłej i zimnej wody (zgodnie przepisami Polskiej Normy PN-EN 806-2:2005) powinny zapewnić jej bezawaryjne użytkowanie przez 50 lat.

Użyte rury i kształtki nie mogą też pogarszać jakości wody poprzez zmianę jej smaku czy nasycanie szkodliwymi związkami. Poświadcza to atest Państwowego Zakładu Higieny, dopuszczający produkty do kontaktu z wodą. Muszą go mieć również wszystkie materiały pomocnicze, na przykład pasty uszczelniające.

Rodzaje rur

Jeszcze kilkanaście lat temu podstawowymi elementami służącymi do wykonania instalacji wodociągowej były rury ze stali ze szwem, obustronnie ocynkowane, łączone na gwint. Obecnie zastąpiły je rury miedziane, z tworzyw sztucznych i wielowarstwowe - znacznie prostsze i szybsze w montażu.

Miedziane. Charakteryzują się odpornością na korozję i wysoką temperaturą, są też bardzo trwałe. Gładkie powierzchnie ścianek wewnętrznych zapobiegają powstawaniu w rurach osadów i kamienia, co pozwala na stosowanie mniejszych średnic (12-18 mm) niż rur ocynkowanych.

Miedź to materiał o właściwościach bakteriostatycznych, zapobiegających rozwijaniu się bakterii na ściankach wewnętrznych rur. Jest jednak podatna na niszczące działanie kwaśnej wody, dlatego odczyn wody oznaczany jako pH powinien być większy od 7,0.

Rury z miedzi twardej sprzedawane są w odcinkach prostych (sztangach) o długości 3 lub 5 m, a z miękkiej - w zwojach.

Instalacje ciepłej wody trzeba izolować termicznie - miedź jest dobrym przewodnikiem ciepła, więc gorąca woda podczas przepływu traciłaby bez izolacji zbyt szybko swoją temperaturę.

Z tworzyw sztucznych. Mają wiele zalet - są lekkie, nie korodują i nie zarastają osadami. Dobrze izolują cieplnie, co znacznie ogranicza roszenie rur do zimnej wody. Poza tym grubość izolacji na rurze do ciepłej wody może być o połowę mniejsza niż na rurze miedzianej.

Zależnie od rodzaju tworzywa poszczególne rodzaje rur różnią się odpornością na działanie niskiej i wysokiej temperatury oraz elastycznością. Ten ostatni czynnik ma decydujący wpływ na łatwość i szybkość montażu.

Rury z polipropylenu (PP). Nie wolno ich giąć, gdyż są sztywne, więc wszystkie zmiany kierunku wykonuje się przy użyciu łączników (m.in. kolanek i łuków). Nadają się przede wszystkim do prowadzenia w bruzdach i za ściankami osłonowymi.

Rury z polietylenu (PE lub PEX) i polibutylenu (PB). Można je dowolnie wyginać, co znacznie ogranicza zużycie kolanek i łuków. Fachowcy chętnie je stosują w drewnianych budynkach szkieletowych, gdyż wysoka elastyczność tych rur umożliwia bezproblemowe przeprowadzanie ich przez otwory montażowe w słupach ścian i belkach stropowych. Należy jednak zwrócić uwagę na to, że rury PE i PB przy wzroście temperatury wydłużają się, dlatego zaleca się prowadzić je po liniach krzywych.

Rury z PVC. W porównaniu z pozostałymi systemami instalacja z nich wykonana jest najtańsza. Do wody zimnej stosuje się rury i złączki z PVC-U (twardy polichlorek winylu), a do wody ciepłej - z PVC-C (polichlorek winylu chlorowany).

Rury wielowarstwowe. Składają się z trzech warstw: zewnętrzną i wewnętrzną stanowi polietylen sieciowany, a środkową aluminium. Takie rozwiązanie pozwala zmniejszyć ich wydłużenia cieplne przy zachowaniu dużej elastyczności i giętkości. Rury te można zatem łatwo i trwale wyginać - ogranicza to też stosowanie kształtek i obniża koszty ułożenia instalacji.

Decydując się na ich zakup, warto wybrać system markowego producenta. Najtańsze rury z supermarketu budowlanego są najczęściej kiepskiej jakości i często pękają przy wykonywaniu próby ciśnieniowej, której pomyślny wynik gwarantuje szczelność instalacji.

Wykonanie instalacji

Na poszczególnych kondygnacjach domu wodę rozprowadza się do punktów poboru (umywalki, wanny, prysznica, miski sedesowej, zlewozmywaka), stosując układ rozdzielaczowy lub równoległy.

System rozdzielaczowy. W instalacji na każdej kondygnacji wykonuje się specjalną szafkę z zamocowanymi wewnątrz rozdzielaczami wody zimnej i ciepłej. Rozdzielacze to mosiężne elementy z niezależnymi podejściami do poszczególnych punktów czerpalnych. Takie rozwiązanie ma szereg zalet. Przede wszystkim odkręcenie wody w jednym punkcie poboru nie zmniejsza ciśnienia w drugim. Poza tym uszkodzenie doprowadzenia ciepłej lub zimnej wody do danego punktu nie wyłącza z użycia pozostałych.

Rury od rozdzielacza do poszczególnych przyborów biegną w podłodze, dlatego tę instalację należy wykonywać przed położeniem wylewki betonowej. Do montażu w tym systemie nadają się tylko rury elastyczne, a więc PE, PEX, PB, wielowarstwowe i z miękkiej miedzi. Rury powinny być prowadzone pełnymi odcinkami od rozdzielacza do punktu czerpalnego (połączeń w podłodze należy unikać).

Wadą tego systemu jest stosunkowo wysoki koszt jego wykonania.

System równoległy (trójnikowy). Całą instalację wykonuje się za pomocą tylko dwóch rur: jedną prowadzi się wodę ciepłą, drugą - wodę zimną. Przy każdym punkcie czerpalnym rury te rozgałęziają się za pomocą trójników. Instalacja taka może być wykonana w podłodze lub w ścianie. Jej zaletą jest mniejsza długość rur w porównaniu z układem rozdzielaczowym. Wadą - mniejsza pewność działania, bo uszkodzenie głównej rury odcina wodę we wszystkich przyborach.

Wybór systemu

Wybierając materiał na instalację, wybieramy zarazem dostosowane do niego metody łączenia rur.

Największą swobodę zapewniają rury miedziane. Można je łączyć przez lutowanie lub za pomocą specjalnych kształtek, które nie muszą pochodzić od tego samego dostawcy co rury.

Inaczej rzecz się ma z rurami z tworzyw sztucznych i wielowarstwowymi. Firmy oferują całe kompletne systemy, które obejmują: rury wraz z dopasowanymi do nich kształtkami, odpowiednie narzędzia do cięcia, wyginania i łączenia oraz metody połączeń. I tak w zależności od tworzywa, z jakiego wykonane są rury, mogą być one łączone przez klejenie, zagrzewanie, złączki zaciskowe, albo złączki łączące rurę z kształtką na wcisk.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>