Jak zaadaptować poddasze?
Aby zamieszkać na poddaszu trzeba je najpierw ocieplić, wstawić okna i rozprowadzić instalacje, w tym koniecznie - wentylacyjną.
Wiele starych domów ma niezamieszkane strychy. Także w nowo budowanych właściciele często zostawiają poddasza do późniejszego wykończenia i do tego czasu mieszkają na parterze.
Najpierw schody
Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac wykończeniowych trzeba zapewnić swobodny dostęp do poddasza i dlatego w pierwszej kolejności zwykle montuje się schody. Najlepiej, jeśli są to schody gotowe, ponieważ składają się z elementów prefabrykowanych - wystarczy je tylko zamocować na dolnym i górnym poziomie biegu.
Jeśli na rynku nie ma odpowiednich schodów gotowych, trzeba zamówić schody drewniane o konstrukcji policzkowej, również dość łatwe do zamontowania.
Uwaga! Do czasu wykończenia poddasza schody należy dobrze zabezpieczyć przed zniszczeniem, np. osłaniając je szczelnie grubą folią.
Z wykonywania schodów żelbetowych na poddasze należy raczej zrezygnować, bo trudno byłoby je połączyć z istniejącymi elementami domu (ścianami i stropami), a roboty związane z ich deskowaniem i betonowaniem w użytkowanym domu byłyby zbyt uciążliwe.
Montaż okien
Coraz częściej poddasza doświetla się oknami połaciowymi. Najlepiej jest oczywiście, jeśli zostały one zamontowane podczas układania pokrycia dachowego. Zazwyczaj jednak takie prace i związane z tym wydatki zostawia się na czas adaptacji strychu, a wtedy montaż okien dachowych w ułożonym już pokryciu wymaga zdemontowania jego fragmentów oraz zamocowania dodatkowych elementów w konstrukcji dachu: drewnianych łat, poprzeczek, nakładek, a czasem również wymianów zastępujących przecięte krokwie. Takie prace warto zlecić wyspecjalizowanej ekipie, gdyż łatwo tu o popełnienie błędów. Szczególnej uwagi i precyzji wymaga szczelne połączenie chroniącej dach folii paroprzepuszczalnej z ramą okna, aby wokół niej nie powstały miejsca potencjalnych przecieków wody z topniejącego śniegu czy zacinającego deszczu.
Ocieplenie
Do ocieplenia dachu najlepiej zastosować wełnę mineralną o grubości 20-25 cm - w zrolowanych matach. Dobrze, gdy takiej izolacji użyto do tymczasowego ocieplenia stropu poddasza, bo teraz można ją zdjąć i ułożyć między krokwiami.
Wełna powinna być przycięta na szerokość około dwóch centymetrów większą niż wynosi rozstaw krokwi. Jej sprężystość zapewni wtedy dokładne zamocowanie (wełna upchnięta między krokwiami rozpręży się, dokładnie wypełniając przestrzeń).
Pod ociepleniem
- Paroizolacja. Po zamocowaniu ocieplenia trzeba go osłonić od spodu folią paroizolacyjną, która będzie chronić wełnę mineralną, a także drewnianą konstrukcję dachu przed zawilgoceniem parą wodną napływającą z wnętrza poddasza.
- Płyty gipsowo-kartonowe. Ułożenie suchych tynków kończy prace na etapie ocieplania poddasza. Należy pamiętać, że w pomieszczeniach mokrych trzeba je ułożyć z płyt impregnowanych, które w obrębie wanny, brodzika wymagają zabezpieczenia przed wnikaniem wody: folią w płynie lub zaprawą wodoszczelną.
Zamiast suchych tynków z płyt g-k na poddaszu stosuje się niekiedy wykończenie poddasza deskami boazeryjnymi lub panelami.
Podłogi
Stropy żelbetowe zazwyczaj wymagają ułożenia tzw. jastrychu, czyli warstwy wyrównawczej grubości przynajmniej 3,5 cm, na której dopiero układa się posadzkę. Jastrych należy wykonać jako pływający, czyli ułożony na warstwie izolacji akustycznej i oddzielony od wszystkich ścian wkładką dylatacyjną, na przykład ze styropianu.
Uwaga! W miejscach, w których będą stały lekkie ścianki działowe, na stropie warto wykonać ławy betonowe wystające nieco ponad poziom jastrychu. Oparcie ścianek na takich ławach zapobiegnie przenoszeniu się na nie drgań z podłogi.
- Warstwa izolacji akustycznej. Do tego celu najlepiej użyć specjalnej, elastycznej odmiany styropianu bądź twardej wełny mineralnej. Wystarczą 3-4 cm, by taka izolacja nie tylko wyciszyła strop, ale też dopasowała się do nierównego podłoża. Jeśli górna powierzchnia stropu jest dokładnie wyrównana i wygładzona, można zamiast takich izolacji zastosować cienkie maty z pianki polietylenowej lub miękkie płyty pilśniowe.
Uwaga! Nierówności stropu można zniwelować nie tylko zaprawami wyrównującymi, ale też podsypką z przesianego piasku, na którym układa się potem warstwę izolacji akustycznej.
Najpierw schody
Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac wykończeniowych trzeba zapewnić swobodny dostęp do poddasza i dlatego w pierwszej kolejności zwykle montuje się schody. Najlepiej, jeśli są to schody gotowe, ponieważ składają się z elementów prefabrykowanych - wystarczy je tylko zamocować na dolnym i górnym poziomie biegu.
Jeśli na rynku nie ma odpowiednich schodów gotowych, trzeba zamówić schody drewniane o konstrukcji policzkowej, również dość łatwe do zamontowania.
Uwaga! Do czasu wykończenia poddasza schody należy dobrze zabezpieczyć przed zniszczeniem, np. osłaniając je szczelnie grubą folią.
Z wykonywania schodów żelbetowych na poddasze należy raczej zrezygnować, bo trudno byłoby je połączyć z istniejącymi elementami domu (ścianami i stropami), a roboty związane z ich deskowaniem i betonowaniem w użytkowanym domu byłyby zbyt uciążliwe.
Montaż okien
Coraz częściej poddasza doświetla się oknami połaciowymi. Najlepiej jest oczywiście, jeśli zostały one zamontowane podczas układania pokrycia dachowego. Zazwyczaj jednak takie prace i związane z tym wydatki zostawia się na czas adaptacji strychu, a wtedy montaż okien dachowych w ułożonym już pokryciu wymaga zdemontowania jego fragmentów oraz zamocowania dodatkowych elementów w konstrukcji dachu: drewnianych łat, poprzeczek, nakładek, a czasem również wymianów zastępujących przecięte krokwie. Takie prace warto zlecić wyspecjalizowanej ekipie, gdyż łatwo tu o popełnienie błędów. Szczególnej uwagi i precyzji wymaga szczelne połączenie chroniącej dach folii paroprzepuszczalnej z ramą okna, aby wokół niej nie powstały miejsca potencjalnych przecieków wody z topniejącego śniegu czy zacinającego deszczu.
Ocieplenie
Do ocieplenia dachu najlepiej zastosować wełnę mineralną o grubości 20-25 cm - w zrolowanych matach. Dobrze, gdy takiej izolacji użyto do tymczasowego ocieplenia stropu poddasza, bo teraz można ją zdjąć i ułożyć między krokwiami.
Wełna powinna być przycięta na szerokość około dwóch centymetrów większą niż wynosi rozstaw krokwi. Jej sprężystość zapewni wtedy dokładne zamocowanie (wełna upchnięta między krokwiami rozpręży się, dokładnie wypełniając przestrzeń).
Pod ociepleniem
- Paroizolacja. Po zamocowaniu ocieplenia trzeba go osłonić od spodu folią paroizolacyjną, która będzie chronić wełnę mineralną, a także drewnianą konstrukcję dachu przed zawilgoceniem parą wodną napływającą z wnętrza poddasza.
- Płyty gipsowo-kartonowe. Ułożenie suchych tynków kończy prace na etapie ocieplania poddasza. Należy pamiętać, że w pomieszczeniach mokrych trzeba je ułożyć z płyt impregnowanych, które w obrębie wanny, brodzika wymagają zabezpieczenia przed wnikaniem wody: folią w płynie lub zaprawą wodoszczelną.
Zamiast suchych tynków z płyt g-k na poddaszu stosuje się niekiedy wykończenie poddasza deskami boazeryjnymi lub panelami.
Podłogi
Stropy żelbetowe zazwyczaj wymagają ułożenia tzw. jastrychu, czyli warstwy wyrównawczej grubości przynajmniej 3,5 cm, na której dopiero układa się posadzkę. Jastrych należy wykonać jako pływający, czyli ułożony na warstwie izolacji akustycznej i oddzielony od wszystkich ścian wkładką dylatacyjną, na przykład ze styropianu.
Uwaga! W miejscach, w których będą stały lekkie ścianki działowe, na stropie warto wykonać ławy betonowe wystające nieco ponad poziom jastrychu. Oparcie ścianek na takich ławach zapobiegnie przenoszeniu się na nie drgań z podłogi.
- Warstwa izolacji akustycznej. Do tego celu najlepiej użyć specjalnej, elastycznej odmiany styropianu bądź twardej wełny mineralnej. Wystarczą 3-4 cm, by taka izolacja nie tylko wyciszyła strop, ale też dopasowała się do nierównego podłoża. Jeśli górna powierzchnia stropu jest dokładnie wyrównana i wygładzona, można zamiast takich izolacji zastosować cienkie maty z pianki polietylenowej lub miękkie płyty pilśniowe.
Uwaga! Nierówności stropu można zniwelować nie tylko zaprawami wyrównującymi, ale też podsypką z przesianego piasku, na którym układa się potem warstwę izolacji akustycznej.
- Warstwa jastrychu. Powinna być wykonana z gęstoplastycznej mieszanki betonowej klasy B15 i zbrojona siatką z drutu o średnicy 4-5 mm.
- Warstwa izolacji przeciwwilgociowej. Jest potrzebna w łazience. Najczęściej stosuje się w tym celu folie w płynie lub zaprawy wodoszczelne. Takie preparaty nakłada się pędzlem lub wałkiem na podłoże w dwóch lub trzech warstwach. Warstwa takiej izolacji musi mieć grubość około 2 milimetrów i często bezpośrednio na niej przykleja się płytki ceramiczne.
Ściany działowe
Na poddaszu najczęściej wykonuje się je w lekkiej konstrukcji szkieletowej i okłada obustronnie płytami gipsowo-kartonowymi lub gipsowo-włóknowymi. Pod takie ściany zwykle nie potrzeba specjalnych wzmocnień stropu i można je postawić w dowolnym miejscu. Dodatkową zaletą jest łatwość prowadzenia przewodów i rur instalacyjnych między elementami ich szkieletu.
Szkielet ścian zazwyczaj montuje się z profili stalowych szerokości 5 cm, co łącznie z obustronnym pokryciem płytą 12,5 mm tworzy ścianę gr. 7,5 cm.
W celu wyciszenia ścian szkielet wypełnia się dokładnie wełną mineralną. W niektórych ścianach, np. na granicy sypialni sąsiadującej z łazienką, takie wyciszenie może okazać się niewystarczające, a wtedy stosuje się ściany o zwiększonej izolacyjności: ze szkieletem z grubszych profili (umożliwiających ułożenie grubszej izolacji) i przynajmniej z jednej strony pokryte dwiema warstwami płyt.
Uwaga! Górne profile ścian działowych trzeba przykręcać do profili podtrzymujących podsufitkę lub do elementów, do których zamocowano płyty gipsowo-kartonowe na skosach dachowych, a nie tylko do samych płyt.
Jeśli na cele mieszkalne przeznaczona jest tylko część poddasza, w ściance oddzielającej część ogrzewaną od nieogrzewanej - po cieplejszej stronie - trzeba ułożyć folię paroizolacyjną.
Prowadzenie rur i przewodów
Niektóre prace instalacyjne muszą być prowadzone równolegle z innymi robotami, np. rozprowadzenie przewodów elektrycznych czy rur instalacji wodnej lub grzewczej wykonuje się przed obłożeniem ścian płytami gipsowo-kartonowymi. Niekiedy instalacje trzeba prowadzić w podłodze. Z prowadzeniem większości rur nie ma na ogół problemów, ale mogą się pojawić przy montowaniu instalacji kanalizacyjnej. Dotyczy to zwłaszcza domów, w których pomieszczenia sanitarne nie znajdują się bezpośrednio nad sobą i trudno ukryć w stropie lub ścianie grubą rurę odpływową od miski ustępowej. Jeśli ustawienie w.c., brodzika czy umywalki zmusza do prowadzenia rur w niepożądanym miejscu, np. przez środek salonu, pozostaje zastosowanie kanalizacji z pompą przetłaczającą ścieki rurą małej średnicy na odległość kilku metrów.
Najważniejsza wentylacja
Pomieszczeń na poddaszu nie można wentylować jedynie grawitacyjnie, bo niewielka odległość między wlotem i wylotem powietrza nie zapewnia dostatecznego ciągu, a zatem i wymiany powietrza. Folia paroizolacyjna ułożona tuż przy płytach g-k ogranicza zdolność ścian do okresowego przejmowania nadmiaru wilgoci z powietrza. Niewentylowane poddasze narażone jest więc na zawilgocenie - zwłaszcza że przez otwartą zwykle klatkę schodową ciepłe i wilgotne powietrze z parteru łatwo przemieszcza się do góry. Dlatego na poddaszu, przynajmniej w łazience, najlepiej zamontować wentylację mechaniczną wywiewną i zapewnić dopływ świeżego powietrza przez nawiewniki okienne.
Jeśli poddasze ma niewielką kubaturę (tak jest, gdy znaczna część jego powierzchni znajduje się pod skosami dachu) i zamieszkuje je liczna rodzina, warto na nim zainstalować wentylację nawiewno-wywiewną. Zapewni ona świeże powietrze i zapobiegnie niepożądanym zawilgoceniom izolacji.
- Warstwa izolacji przeciwwilgociowej. Jest potrzebna w łazience. Najczęściej stosuje się w tym celu folie w płynie lub zaprawy wodoszczelne. Takie preparaty nakłada się pędzlem lub wałkiem na podłoże w dwóch lub trzech warstwach. Warstwa takiej izolacji musi mieć grubość około 2 milimetrów i często bezpośrednio na niej przykleja się płytki ceramiczne.
Ściany działowe
Na poddaszu najczęściej wykonuje się je w lekkiej konstrukcji szkieletowej i okłada obustronnie płytami gipsowo-kartonowymi lub gipsowo-włóknowymi. Pod takie ściany zwykle nie potrzeba specjalnych wzmocnień stropu i można je postawić w dowolnym miejscu. Dodatkową zaletą jest łatwość prowadzenia przewodów i rur instalacyjnych między elementami ich szkieletu.
Szkielet ścian zazwyczaj montuje się z profili stalowych szerokości 5 cm, co łącznie z obustronnym pokryciem płytą 12,5 mm tworzy ścianę gr. 7,5 cm.
W celu wyciszenia ścian szkielet wypełnia się dokładnie wełną mineralną. W niektórych ścianach, np. na granicy sypialni sąsiadującej z łazienką, takie wyciszenie może okazać się niewystarczające, a wtedy stosuje się ściany o zwiększonej izolacyjności: ze szkieletem z grubszych profili (umożliwiających ułożenie grubszej izolacji) i przynajmniej z jednej strony pokryte dwiema warstwami płyt.
Uwaga! Górne profile ścian działowych trzeba przykręcać do profili podtrzymujących podsufitkę lub do elementów, do których zamocowano płyty gipsowo-kartonowe na skosach dachowych, a nie tylko do samych płyt.
Jeśli na cele mieszkalne przeznaczona jest tylko część poddasza, w ściance oddzielającej część ogrzewaną od nieogrzewanej - po cieplejszej stronie - trzeba ułożyć folię paroizolacyjną.
Prowadzenie rur i przewodów
Niektóre prace instalacyjne muszą być prowadzone równolegle z innymi robotami, np. rozprowadzenie przewodów elektrycznych czy rur instalacji wodnej lub grzewczej wykonuje się przed obłożeniem ścian płytami gipsowo-kartonowymi. Niekiedy instalacje trzeba prowadzić w podłodze. Z prowadzeniem większości rur nie ma na ogół problemów, ale mogą się pojawić przy montowaniu instalacji kanalizacyjnej. Dotyczy to zwłaszcza domów, w których pomieszczenia sanitarne nie znajdują się bezpośrednio nad sobą i trudno ukryć w stropie lub ścianie grubą rurę odpływową od miski ustępowej. Jeśli ustawienie w.c., brodzika czy umywalki zmusza do prowadzenia rur w niepożądanym miejscu, np. przez środek salonu, pozostaje zastosowanie kanalizacji z pompą przetłaczającą ścieki rurą małej średnicy na odległość kilku metrów.
Najważniejsza wentylacja
Pomieszczeń na poddaszu nie można wentylować jedynie grawitacyjnie, bo niewielka odległość między wlotem i wylotem powietrza nie zapewnia dostatecznego ciągu, a zatem i wymiany powietrza. Folia paroizolacyjna ułożona tuż przy płytach g-k ogranicza zdolność ścian do okresowego przejmowania nadmiaru wilgoci z powietrza. Niewentylowane poddasze narażone jest więc na zawilgocenie - zwłaszcza że przez otwartą zwykle klatkę schodową ciepłe i wilgotne powietrze z parteru łatwo przemieszcza się do góry. Dlatego na poddaszu, przynajmniej w łazience, najlepiej zamontować wentylację mechaniczną wywiewną i zapewnić dopływ świeżego powietrza przez nawiewniki okienne.
Jeśli poddasze ma niewielką kubaturę (tak jest, gdy znaczna część jego powierzchni znajduje się pod skosami dachu) i zamieszkuje je liczna rodzina, warto na nim zainstalować wentylację nawiewno-wywiewną. Zapewni ona świeże powietrze i zapobiegnie niepożądanym zawilgoceniom izolacji.
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład
>- Więcej o:
