Ile kosztują gniazda i łączniki?

Do niedawna osprzęt elektryczny w domu ograniczał się do gniazdek (pojedynczych lub w parach) i kilku typów łączników, którymi zapalało się lampy. Obecnie rodzina ta jest zdecydowanie bardziej rozbudowana. Osprzęt zyskał jednak nie tylko nowe możliwości, bo jego producenci coraz śmielej sięgają nie tylko po nowe technologie, ale i materiały. Wszystko to przekłada się na ceny. Na szczęście, w sklepach - dla każdego coś ładnego.

Materiały

Większość dostępnych w sklepach gniazdek i łączników wykonywana jest z wytłaczanych na gorąco tworzyw sztucznych - termoplastów oraz utwardzanych duroplastów, które są odporniejsze na zarysowania.

Do produkcji osprzętu z wyższej półki używa się droższych materiałów, które w mniejszym stopniu podatne są na uszkodzenia mechaniczne i promieniowanie UV (co sprawia, że nie żółkną pod wpływem słońca, jak tańsze plastiki).

W sprzedaży jest też osprzęt z innych materiałów, takich jak stal nierdzewna, aluminium, szkło, porcelana, drewno, skóra czy nawet linoleum. Często w jednym urządzeniu łączy się materiały - np. tworzywo i szkło, drewno i ceramika.

W całości czy w modułach

Łączniki i gniazda produkowane są w wersji przeznaczonej do montażu natynkowego lub podtynkowego, przy czym ten drugi sposób jest najbardziej rozpowszechniony. Wymaga on zastosowania osadzanych w ścianie puszek instalacyjnych. W wielu liniach wzorniczych, dzięki modułowym systemom montażowym (specjalnym zazębieniom), można montować najpierw elementy podtynkowe, a potem ozdobne ramki i klawisze. Oznacza to, że kupujemy nie całe, gotowe gniazda i łączniki, ale poszczególne elementy - mechanizm, klawisz (jeśli kupujemy łącznik) i ramkę. Dostępne są zarówno ramki wykonane z tego samego materiału co klawisz i w tym samym kolorze, jak i łączone w kolorystyczne zestawy. W droższych seriach możliwe są również kombinacje z ramkami wykonanymi ze szkła, kamienia, skóry, metalu.

Żeby dowiedzieć się, ile kosztuje takie urządzenie, trzeba zsumować ceny wszystkich elementów. Może się przy tym okazać, że choć żadna z części nie jest specjalnie droga, to koszt całości staje się już znaczny - zwykły łącznik w ramce z tworzywa może kosztować np. 10 zł, a ten sam łącznik, ale już ze szklaną ramką - ponad 100 zł.
Ale możliwość samodzielnego doboru elementów osprzętu ma też zalety - możemy dowolnie łączyć kolory i tworzywa z całej oferty producenta (lub komplementarnych linii wzorniczych). Płacimy więc nie tylko za jakość czy konkretne rozwiązania danego producenta, ale też za możliwość wzorniczej "indywidualizacji" gniazd i łączników. Dodatkowo w przyszłości będziemy mogli zmieniać wygląd osprzętu, dokupując nowe ramki, klawisze, a nawet - podświetlenie w innym kolorze.

Gniazdo razy kilka

Dawniej, tam gdzie była potrzeba zastosowania kilku elementów, montowało się obok siebie kilka pojedynczych łączników lub gniazd. Obecnie osprzęt może być montowany pojedynczo lub w ramkach wielokrotnych, mieszczących od dwóch do nawet sześciu elementów. Są też serie, w których można zestawiać osprzęt w dowolnie długie zestawy bez konieczności kupowania specjalnych ramek. Każdy element takiej serii ma ramkę pozwalającą łączyć go z kolejnym urządzeniem w układzie poziomym lub - po przekręceniu ramki o 90° - pionowym. Inne serie osprzętu można łączyć w dowolne zestawy dzięki specjalnym złączom i listwom maskującym.

Takie rozwiązania są potrzebne, bo współczesny osprzęt to nie tylko łączniki i gniazda elektryczne, ale również gniazda specjalne: USB, komputerowe, głośnikowe, HDMI. Te dość powszechnie stosowane są w budynkach użyteczności publicznej, w domach spotykane rzadziej. Jednak z dobrodziejstwa wielokrotnych ramek można korzystać, instalując osprzęt pozwalający sterować oświetleniem (ściemniacze), temperaturą w pomieszczeniu (regulatory temperatury) oraz osłonami (sterowniki rolet i markiz).

Z usprawnieniami

Lampka montowana w klawiszu łącznika nie jest specjalnie nowym ani drogim rozwiązaniem. Za to dość wygodnym, bo pozwala szybko zorientować się, czy w sieci jest zasilanie, a także - odnaleźć łącznik w ciemnym pomieszczeniu. Jednak we współczesnym osprzęcie (głównie tym droższym) montowane są nowe rozwiązania. Są to m.in. podświetlenia, w których stosuje się źródła LED. Są one montowane zarówno w łącznikach, jak i w gniazdach wtykowych i mają za zadanie pokierować nami, gdy w pomieszczeniu jest ciemno. Przypomina to nieco rozwiązania stosowane od lat w kinach - zamocowane nad podłogą gniazda mają wbudowaną w dolną krawędź listwę LED, generującą delikatne białe światło. Włącza się ono automatycznie, gdy czujnik zmierzchowy wykryje spadek natężenia światła w pomieszczeniu. Samoczynnie też wyłącza podświetlenie, kiedy robi się jaśniej.

W najnowocześniejszych modelach osprzętu, przystosowanych do współpracy z inteligentną instalacją, możliwe jest nadawanie poszczególnym przyciskom spersonalizowanych opisów, np. szyldów z opisem do klawiszy lub przycisków ze stali szlachetnej z napisami wykonywanymi laserowo.

W świecie geek'ów

Radio włączające się wraz z zapaleniem światła, łączniki i gniazdka sterowane pilotem czy smartfonem to już żadna nowość. Dla tych, którzy nie mogą już żyć bez dostępu do internetu, producenci wysokiej klasy osprzętu oferują stacje dokujące montowane w standardowych puszkach instalacyjnych. Służą one jako ładowarka z modułem głośnikowym, można do nich podłączyć sprzęt stereo czy głośniki systemu multiroom.

Mechanizm i sensor

W łącznikach mechanicznych, aby włączyć i wyłączyć światło, trzeba nacisnąć klawisz lub dźwignię; do regulacji jego natężenia służy natomiast pokrętło lub suwak. W nowocześniejszych (i droższych) modelach elektronicznych klawisze zastępuje gładka płytka (najczęściej szklana) i zamontowane pod nią czujniki (sensory), które pozwalają sterować światłem jak telefonem - przez dotyk i przesunięcie palcem w odpowiednich miejscach płytki.

ZOBACZ GALERIĘ GNIAZD I ŁĄCZNIKÓW >>

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail. Zobacz PRZYKŁAD.