Projekt domu na wąską działkę

Projekt domu na wąską działkę: budynek z użytkowym poddaszem

wiz. Pracownia Domnaczasie.pl

W budynku z użytkowym poddaszem wygodnie zamieszkają rodzice z dwojgiem dzieci. Powierzchnia parteru została rozdzielona między strefę gospodarczą (z dwustanowiskowym garażem i kotłownią), wypełniającą frontową część domu oraz jednoprzestrzenną strefę dzienną, po stronie ogrodu. Takie rozwiązanie często się stosuje, projektując wąskie budynki na niewielkie i ciasne działki. Ważnym uzupełnieniem mieszkalnej części parteru będzie taras nakryty balkonem piętra - bliskość i dostępność ogrodu zarówno optycznie, jak i praktycznie poszerzy ten obszar.

Na górnej kondygnacji jest więcej miejsca, dlatego umieszczono tam zarówno sypialnie, jak i łazienki, garderobę, pralni,  a nawet dodatkowy pokój z miejscem do pracy. Podział można dostosować do potrzeb konkretnej rodziny - co uznaję za istotną zaletę tego projektu.

Budynek na planie wydłużonego prostokąta nakrywa prosty, dwuspadowy dach (dzięki niemu poddasze będzie funkcjonalne!) z połaciami nachylonymi pod kątem 42 stopni. Zwrócony szczytem ku frontowi parceli ma kalenicę prostopadłą do ulicy, wyniesioną na wys. 8,3 m nad poziom terenu. Korzystną orientację zapewni głównym wnętrzom działka z dojazdem od północy. Największe przeszklenia zaplanowano w południowej elewacji; doświetlenie górnej kondygnacji uzupełniają przebicia w połaciach oraz kilka ładnie wykrojonych otworów w elewacji zachodniej, na poziomie parteru.

Do zabudowy wąskiej działki wybierajmy domy z bardzo smukłą elewacją frontową - jej szerokość łatwo oszacować, odejmując od szerokości parceli 7 m (4 + 3 m), a w przypadku parceli węższej niż 16 m - 5,5 m (4 + 1,5 m) - ogranicza to jednak prywatność, a także możliwość doświetlenia wnętrz).

wiz. Pracownia Domnaczasie.pl

Projekt domu na wąską działkę: prościej znaczy lepiej

Jak to bywa z wąskimi budynkami, na pierwszy rzut oka dom wygląda na niewielki, choć w zgrabnej formie "upakowano" tu: dwustanowiskowy garaż i zaplecze gospodarcze, a także ładne, wygodne mieszkanie o powierzchni ponad 140 m2. Pod płaskimi sufitami parteru zmieściło się 55 m2 pomieszczeń wspólnych z otwartą strefą dzienną, a wyżej większa (86,6 m2) ale okrojona skosami część prywatna z 4 pokojami.

Prosta forma nawiązuje do tradycji, ale została odświeżona współczesnymi detalami. To skuteczny sposób -  sprawdza się nie tylko w domach projektowanych na wąskie działki.

Warto zwrócić uwagę na ładne proporcje bryły (smukłość, która nie kojarzy się z "anoreksją") oraz starannie dobrane materiały wykończeniowe. W tym projekcie szczególnie elegancko prezentuje się bezokapowy dach. Jestem przekonana, że połacie powinny być możliwie gładkie, a więc wykonane z płaskich dachówek zakładkowych, a w przypadku blachy - raczej arkuszy łączonych na rąbek (jak na przygotowanych przez pracownię wizualizacjach) niż falistych blach dachówkowych (chociaż są tańsze, a ich montaż - łatwiejszy).

Dzięki materiałom wykończeniowym dobrej jakości nawet skromny i niewielki budynek będzie wyglądał efektownie. Zaproponowana przez autorkę wyrazista kolorystyka, oparta na grafitowych szarościach ścian oraz połaci dachu i ceglastej czerwieni klinkieru, którym wyróżniono część dzienną, oraz trójkątne szczyty wąskich elewacji od frontu, a także od ogrodu, będzie wspaniale odbijać od zielonego otoczenia. Jednocześnie nie powinna całkowicie zdominować sąsiedztwa, dlatego apeluję - jak zawsze - o to, by adaptacyjne modyfikacje uwzględniały lokalną specyfikę. W tym domu podziały elewacyjne, rozmieszczenie i kształty otworów zostały starannie opracowane i "obronią się" również w innych wariantach kolorystyczno-materiałowych, zharmonizowanych z okoliczną zabudową.

Przeniesienie wejścia na boczną ścianę - rozwiązanie wymuszone sytuacją (wąską działką, czyli wąskim frontem domu, w którym ledwie mieści się wjazd do garażu) nie tylko nie razi, ale dobrze organizuje posesję, ożywia pas terenu wzdłuż budynku - potraktujmy tę konieczność jako okazję do efektownego wykończenia chodnika czy podcienia wzdłuż ściany garażu, z nowoczesnym oświetleniem ułatwiającym orientację i zielenią.

Garaż na froncie i nic więcej - to dotyczy większości, o ile nie wszystkich, domów na wąskich działkach. Do niedawna elewacje zdominowane przez bramy garażowe - odbierane jako surowe, pozbawione "zapraszającego" charakteru - uchodziły za brzydkie. Dziś oczekiwania inwestorów się zmieniły - wszyscy bardziej cenimy prywatność, dlatego wyeksponowany garaż czy wejście ukryte w bocznej ścianie coraz częściej  uznajemy za zaletę, a nie wadę.

Projekt domu na wąską działkę: na co zwrócić uwagę podczas wyboru

1. Przede wszystkim trzeba pamiętać o wymaganych prawem odległościach od granic parceli: wynoszą one 3 metry dla ściany bez otworów oraz 4 metry dla takiej, w której znajdują się drzwi i okna; budujący na działce o szerokości poniżej 16 metrów mogą zbliżyć ścianę bez otworów na 1,5 metra od krawędzi działki - w takiej sytuacji ograniczenia wynikają jedynie z naturalnego oświetlenia w wymaganym czasie nasłonecznienia oraz przepisów pożarowych.

wiz. Pracownia Domnaczasie.pl

2. Na wąską działkę warto wybrać projekt budynku piętrowego bądź z użytkowym poddaszem (który jak drzewo pnie się do światła i przestrzeni), bo ma mniejszą podstawę (powierzchnię zabudowy) niż dom parterowy o porównywalnym metrażu, przez co lepiej wykorzystuje teren, orientację względem stron świata; zwykle jest też bardziej ekonomiczny w eksploatacji dzięki zwartej bryle.

3. Dom z dwiema kondygnacjami gwarantuje czytelny, "naturalny" podział na strefy funkcjonalne: garaż (i część gospodarcza) oraz część dzienna (powiązana z ogrodem) ulokowane na parterze są łatwo dostępne, a sypialnie z zapleczem - na poddaszu czy piętrze - nieco bardziej odizolowane od rejonu wspólnego, dzięki czemu zapewniają domownikom poczucie prywatności.

wiz. Pracownia Domnaczasie.pl

4. Wąski front budynku (zwykle wyciągniętego w głąb działki) blokuje klasyczne rozplanowanie, przeważnie dominuje w nim brama garażowa, a na wejście pozostaje niewiele miejsca; dobrym rozwiązaniem jest ulokowanie go w narożniku domu lub przeniesienie na boczną elewację (co bardzo zwiększa funkcjonalność wnętrz!). Optymalne wykorzystanie najwęższych pasków terenu zapewnia zabudowa bliźniacza, a także szeregowa.

Tricia Daniel/Shutterstock

5. Warto pamiętać o "sztuczkach" na pozyskanie słońca - np.  o ścianie z pustaków szklanych (luksferów), traktowanej jak pełna przegroda oraz wnękach lub ryzalitach zbierających światło przeszkleniami prostopadłymi do bocznych ścian domu a także oknach połaciowych (przez które nie da się zajrzeć do środka).

fot. Bartosz Makowski

Projekt domu na wąską działkę: rozwiązania wnętrz

Budynki wznoszone na wąskich działkach zwykle wydają się niewielkie, tak jest i tutaj, choć w zgrabnej formie mieści się 855 m3.

Podoba mi się jednoprzestrzenny rejon wspólny z dużym otwarciem na ogród, otoczony pomieszczeniami pomocniczymi: garderobą, toaletą oraz spiżarnią - to sprawdzony sposób na zamaskowanie skromnego metrażu i jego uelastycznienie - a także... łatwy dostęp do schodów na piętro. Tam domownicy będą mogli korzystać z większej powierzchni, bo cały ten poziom - 86,6 m2 - wypełnia część prywatna (okrojona skosami, ale też powiększona o miejsce na stropie garażu). Wydzielono tu cztery pokoje: po dwa od frontu i po stronie ogrodu, a także pralnię, garderobiany schowek oraz dwie niewielkie łazienki.

Ponieważ powierzchnię parteru muszą podzielić między siebie mieszkańcy i samochody, nie na  wszystko wystarcza tu miejsca. Brakuje go na przykład na gabinet czy zapasową sypialnię i rozumiem decyzję projektantki o przeniesieniu takiej funkcji na górę.

Przy tak smukłej sylwecie domu, pokoje sypialne tracą ładne proporcje. stają się zbyt długie i wąskie, deformują je skosy połaci - warto przeanalizować przydatność proponowanych rozwiązań dla konkretnej rodziny. Przyzwoity projekt powinien oferować odrobinę swobody w rozplanowaniu przestrzeni pod dachem! Gdy przynajmniej jeden pokój - na przykład rodzicielska, podwójna sypialnia - zajmie całą szerokość domu, wrażenie ciasnoty i monotonii zniknie! Przestrzeń pod kalenicą będzie naprawdę komfortowa, a w takim "apartamencie" da się urządzić i garderobę, i łazienkę, a i tak na drugą, dostępną z korytarza (i przeznaczoną dla dzieci) zostanie więcej miejsca. Jednocześnie, mimo dobrego nasłonecznienia, pokoje dziecięce z wyjściami na balkon niepokoją. Przeniosłabym pociechy do sypialni od strony ulicy, a dostęp do balkonu pozostawiła pod nadzorem dorosłych.

Plan budynku

Parter:

1.    wiatrołap    2,9 m2
2.    komunikacja    5,3 m2
3.    spiżarnia    2,5 m2
4.    kuchnia    8,5 m2
5.    salon+jadalnia    30,0 m2
6.    toaleta    1,9 m2
7.    garderoba    3,5 m2
8.    kotłownia    4,7 m2
9.    garaż    34,3 m2

wiz. Pracownia Domnaczasie.pl

Piętro:

10.    schody    5,0 m2
11.    komunikacja    11,7 m2
12.    pralnia    3,5 m2
13.    pokój    15,2 m2 
14.    sypialnia    16,0 m2 
15.    garderoba    2,7 m2
16.    łazienka    2,8 m2
17.    łazienka    3,8 m2
18.    pokój    11,7 m2 
19.    pokój    14,2 m2

wiz. Pracownia Domnaczasie.pl