Wszystko o blachodachówce

Ekonomiczna blachodachówka

Przez lata Polacy remontujący lub budujący dach sięgali po tradycyjne dachówki cementowe bądź ceramiczne. Od kilku lat coraz większą popularnością cieszą się blachodachówki. Średnio ich roczna sprzedaż wynosi około 30% wszystkich pokryć dachowych.

Powodów takich decyzji zakupowych jest wiele. Jednym z nich jest jakość oferowanych produktów oraz różnorodność wzorów i kolorów. Jednocześnie pokrycia z blachy są około 10 razy lżejsze od pokryć cementowych czy ceramicznych. Z tego względu stanowią najlepszy wybór przy wymianie starego pokrycia - niewielka waga pozwala uniknąć wzmacniania nadwyrężonej upływem czasu więźby dachowej.

Poszczególne modele blach dachówkowych różnią się między sobą trwałością, właściwościami i walorami estetycznymi. Często jednak przy wyborze blachodachówki najważniejsza jest jej cena. Zdarza się, że inwestorzy decydują się na materiał tańszy nawet o 10 zł/m2. Nie porównują jego parametrów, ani nie zastanawiają się, ile odpadów powstanie przy układaniu. Później okazuje się, że koszt wykonania pokrycia był wyższy lub konieczna jest jego szybka naprawa.

Jakość stali do produkcji blachodachówki

Rdzeń ma kluczowe znaczenie dla trwałości blachodachówek. Najczęściej jest on wykonany ze stali. Najlepiej, gdy pochodzi ona z własnych hut producenta blachodachówek. Pozwala to w pełni kontrolować parametry materiału - jego wytrzymałość, sprężystość i trwałość.

Sam stalowy rdzeń - zgodnie z obowiązującymi normami - powinien mieć grubość nie mniejszą niż 0,4 mm. Zwykle ma on 0,5 mm. Dla zabezpieczenia przed korozją pokrywa się go obustronnie warstwą cynku o grubości co najmniej 20 mikronów z każdej strony (co daje masę 275 g/m2). Ta powłoka ulega samogalwanizacji, czyli samoistnie pokrywa drobne zarysowania i ubytki, które mogą powstać podczas montażu i użytkowania dachu. Warto zwracać uwagę na podawaną grubość warstwy cynku, ponieważ zdarza się że jest ona celowo zmniejszona. Przez to jakość i trwałość blachodachówek jest gorsza.

Na rynku pojawiły się też blachodachówki z rdzeniem aluminiowym. Ma on grubość 0,5-1,4 mm i jest pokryty obustronnie warstwą antykorozyjną (pasywacyjną).

Rodzaje powłok blachodachówek

Blacha stalowa ocynkowana nie wyglądałaby efektownie na dachu. Dlatego wykańcza się ją od góry kolorowymi powłokami. Nie tylko nadają one barwę i połysk, ale także zwiększają odporność materiału na korozję, zarysowania i niekorzystne działanie warunków atmosferycznych.

(Na górnym zdjęciu blachodachówka wykończona posypką mineralną. Jest ona cięższa od blachodachówki powlekanej - waży około 7 kg/m2)

Fot. Blachy Pruszyński

Na stalowy rdzeń są nanoszone w większości powłoki organiczne (Poliester, Pural, PVDF, Purex), ale może to być również posypka z kruszywa (skalnego, ceramicznego lub kwarcowego). Każdy producent ma własne rozwiązania, czasem specjalnie stworzone dla konkretnego modelu blachodachówki. Z tego względu podczas wyboru powłoki warto poradzić się sprzedawcy, który pomoże wybrać pokrycie najlepiej dopasowane do naszych potrzeb.

Przetłoczenia blachodawchówek

Blachodachówki różnią się też wysokością przetłoczenia, czyli fal. Wpływa to nie tylko na wygląd pokrycia, ale również na jego sztywność. Wyższy profil sprawia, że arkusze są sztywniejsze. Zazwyczaj takie modele są droższe, ponieważ do ich produkcji zużywa się więcej materiału.

Najpopularniejsze są blachodachówki naśladujące dachówkę esówkę. Charakterystyczna fala na powierzchni dachu może być symetryczna lub niesymetryczna. Zwykle nie zaczyna się równo z dolną krawędzią arkusza, lecz nieco powyżej. Na dachu przy okapie powstaje po ułożeniu charakterystyczny "fartuch" blachy, który pozwala nawet z daleka rozpoznać rodzaj pokrycia.

Tylko niektóre blachodachówki są fabrycznie cięte wzdłuż fali. Pozwalają one uzyskać bardziej estetyczne zakończenie połaci. Falisty kształt krawędzi okapu wygląda naturalniej, a poprzeczne połączenia arkuszy są mniej widoczne.

Fot. Ruukki Polska

Niektóre blachodachówki lepiej niż inne naśladują grubość ceramicznego dachu - blacha ma specjalnie podgiętą przednią krawędź. Po ułożeniu na połaci, na płaszczyźnie wyraźnie widać poziome podziały wyglądające jak rzędy dachówek. Dodatkowo taka wyprofilowana krawędź zapewnia większą szczelność i ogranicza ryzyko skaleczenia, co z pewnością docenią wykonawcy pokrycia. Podczas rozładunku, przenoszenia i układania blachodachówki na połaciach dekarze powinni ją trzymać za zagięty przód i starać się unikać ostrych narożników.

Niektóre blachodachówki mają dodatkowo specjalnie ukształtowane rowki odwodnieniowe wzdłuż grzbietu fali. Gwarantują one lepsze odprowadzenie wody opadowej z gotowego dachu i zabezpieczają przed jej zaciekaniem pod pokrycie w miejscach połączeń arkuszy.

Format blachodachówki dopasowany do kształtu dachu

Wielkość blachodachówki warto dostosować do kształtu dachu. Krycie tych z wieloma załamaniami dużymi arkuszami jest mało efektywne. Aby je dopasować do połaci, konieczne jest ich przycinanie. W efekcie powstaje duża ilość zbędnych odpadów (nawet 25% partii), które podwyższają koszt wykonania pokrycia. Nie zawsze można je wykorzystać w innych miejscach, ponieważ nie wszystkie blachodachówki mają symetryczne przetłoczenia. W takiej sytuacji warto zdecydować się na mniejszy format - moduły lub panele. Pozwolą one ograniczyć straty do 5%, ponieważ odcięte fragmenty mogą być wykorzystane w innej części dachu.

Arkusze. Mają stałą szerokość oraz określoną długość minimalną i maksymalną, którą dopasowuje się do połaci przez przycinanie. Z tego powodu pokrycie trzeba zamawiać z pewnym wyprzedzeniem, aby nie było przestoju na budowie. Dodatkowo blachodachówki w arkuszach o bardzo dużych wymiarach wymagają odpowiedniego transportu i rozładunku, jak również przygotowania miejsca na placu budowy i zachowania szczególnej ostrożności podczas montażu.

Fot.Ruukki Polska

Moduły. Mają niewielkie, stałe wymiary, dzięki którym dach można zaraz po zamówieniu odebrać z magazynu i przetransportować niewielkim autem na budowę. W porównaniu z dużymi arkuszami, mniejsze jest ryzyko uszkodzenia modułu.

Panele. Wyglądem przypominają jeden rząd dachówek. Ich arkusze mają specjalnie wyprofilowane łaty nośne (stąd nazwa blachodachówki samonośne).

Czytaj także: Blachodachówka modułowa

Kolor blachodachówki

Blachodachówki można kupić w kilkunastu podstawowych kolorach, podanych przez producenta. Najpopularniejsze są jednak barwy tradycyjnie kojarzące się z dachem - a więc odcienie rude i brązowe, czerwień, antracyt, szarość, ciemna zieleń, granat i czerń. Inwestorów, który chcą, aby dach ich domu się wyróżniał, mogą wybrać kolory takie jak burgund, oberżyna, niebieski, a nawet... biały.

Do blachodachówek w stonowanych kolorach nietrudno jest dopasować kolor elewacji. Trzeba przy tym pamiętać, że każdy dom stanowi integralną część otaczającego środowiska. Kolor dachu może spowodować, że będzie się wyróżniał na tle innych lub idealnie się do nich dopasuje - wszystko zależy od wybranej barwy i profilu dachowego.

Przed ostateczną decyzją trzeba zastanowić się, czy dopasować stylistykę dachu własnego domu do domów sąsiadów. Może się także okazać, że wybór będzie narzucony przez lokalne przepisy, które nakazują, aby nowe budynki w danej okolicy i ich dachy miały określony kształt i kolor.

Fot. Blachy Pruszyński

Oprócz tego pokrycie z blachodachówki powinno pasować do stylistyki całego domu. Do domów tradycyjnych i tych z dachami o skomplikowanym kształcie najbezpieczniej wybrać blachodachówkę w jednym z popularnych kolorów. Domy nowoczesne, o prostej bryle, można kryć blachodachówką w intensywnych, nietypowych kolorach. Gdy dach ma znaczną powierzchnię i duże okapy, lepiej unikać ciemnych kolorów. Mogą one sprawić, że dach będzie przytłaczał bryłę domu.

Akcesoria do pokryć z blachy

Pokrycie z blachodachówki nie będzie kompletne, jeżeli nie zostanie wykończone odpowiednimi akcesoriami. Najlepiej kupić je u tego samego producenta, co materiał na dach. Wówczas mamy pewność, że zostały wyprodukowane z tego samego materiału, co blachodachówka. Łatwiej też będzie dopasować do pokrycia odpowiedni kolor obróbek blacharskich. W ofercie producentów blachodachówek można znaleźć następujące elementy:

- zapewniające wentylację - wywietrzniki, kominki wentylacyjne, które mają wentylować przestrzeń pomiędzy blachą i folią wstępnego krycia;

- wykończeniowe - gąsiory dachowe, wiatrownice, pasy nadrynnowe i rynny koszowe;

- gwarantujące bezpieczeństwo - drabinki, rozpruwacze i bale przeciwśniegowe (uniemożliwiające gwałtowne zsuwanie się śniegu z dachu) oraz ławy i stopnie kominiarskie (zapewniające wygodne poruszanie się po dachu).

Każdy producent oferuje do pokrycia elementy mocujące, na przykład wkręty samonawiercające (do blachodachówek z powłoką), gwoździe powlekane (do blachodachówek z posypką), a także farby zaprawkowe do pokrywania ewentualnych uszkodzeń powierzchni blachy i system rynnowy.

Czytaj także: Akcesoria dachowe: ochrona przed śniegiem

Montaż blachodachówki

Sposób układania blachodachówki zależy od jej formatu. Większość prac wykonuje się tak samo, ale pewne etapy różnią się między sobą.

Ruszt z łat i kontrłat. Można wykorzystać tańsze, tradycyjne łaty drewniane, zaimpregnowane środkiem chroniącym przed grzybami, lub specjalne łaty stalowe. Zaletą łat stalowych jest to, że nie trzeba ich niczym zabezpieczać (są ocynkowane) i da się je przykręcać od razu do krokwi (zbędne są kontrłaty). Jedynie blachodachówki panelowe mocuje się bezpośrednio do więźby dachowej.

Rozstaw łat jest wymuszony przez profilowanie blachodachówki. Informację o tym podaje zawsze jej producent - w karcie technicznej i instrukcji montażu.

Elementy łączące. Do mocowania arkuszy służą wkręty samonawiercające, ze specjalnymi podkładkami uszczelniającymi z tworzywa EPDM (zwane też farmerskimi).

Arkusze przykręca się do łat długimi wkrętami (35 mm), umieszczonymi w dole fali. Między sobą łączy się je krótszymi wkrętami (20 mm) w górnej części przetłoczenia, a na złączu zakładkowym - od czoła przez przetłoczenie poprzeczne.

Układanie. Najwygodniej zacząć prace od okapu. Ważne jest przy tym, aby równo ułożyć pierwszy rząd blachodachówki. Dekarze ułatwiają sobie pracę, mocując wzdłuż okapu listwę montażową, wymuszającą odpowiednie ustawienie blachy.

W rzędach arkusze montuje się na zakład, przykrywając rowki kapilarne uformowane w ich krawędziach. Na wszystkich skosach blachodachówkę trzeba odpowiednio przyciąć.

Montaż modułów można zacząć od dowolnego miejsca na połaci, na przykład od okien połaciowych. Pozwala to ograniczyć cięcie do minimum przy dopasowywaniu pokrycia do szerokości połaci. Wystarczy je podłożyć jeden pod drugi.

Fot. Ruukki Polska

W trakcie montażu blachodachówki niezwykle ważne jest, by dekarze nie uszkodzili jej powłoki. Ekipa powinna mieć buty na miękkiej podeszwie. Po nowo wykonanym pokryciu nie powinno się chodzić. Jeśli jest to konieczne, należy stąpać w miejscach, w których moduły są już ułożone na łatach.

Koszt pokrycia dachu blachodachówką

Kalkulacji kosztów wykonania dachu krytego blachodachówką można dokonać już na etapie projektu. Można przyjąć, że im dach ma mniej skomplikowany kształt, tym mniej zapłacimy za jego realizację. Wynika to głównie z ilości potrzebnego materiału i robocizny. Każde niestandardowe rozwiązanie pomnaża wydatki. Dach prosty, bez załamań połaci, to gwarancja mniejszych nakładów finansowych.

Podstawowym kryterium cenowym jest grubość i gatunek stali oraz rodzaj zastosowanej powłoki. Należy jednak mieć świadomość, że jeśli metr kwadratowy blachodachówki jest tańszy o kilka złotych od innej, musi to z czegoś wynikać. Z reguły jednak różnice biorą się z zastosowania cieńszych powłok zabezpieczających. Obniżają one cenę, ale również trwałość blachodachówki.

Trzeba również pamiętać, że koszt całego pokrycia to nie tylko cena 1 m2 wybranego modelu blachodachówki. Do tego trzeba doliczyć wszystkie niezbędne akcesoria (między innymi obróbki blacharskie). Mogą one stanowić nawet 20% ceny.

Do ceny materiału wraz z akcesoriami trzeba jeszcze doliczyć koszt robocizny. Zależy on od regionu i wielkości wybranych arkuszy.

Czytaj także: Ile kosztują różne pokrycia dachowe

Serwis

Wykonanie dachu to jeden z ważniejszych etapów budowy domu lub jego remontu. Nie można więc sobie pozwolić na popełnienie błędów. Jeśli to tylko możliwe, warto skorzystać z pomocy ekspertów. To najlepszy sposób na uzyskanie niezbędnych informacji przed kryciem dachu.

Taki fachowiec rozwieje wątpliwości związane z wyborem blachodachówki, jej układaniem lub wymianą. Doradzi, jak dopasować rodzaj, format i kolor blachy do stylu domu, kształtu dachu oraz naszych możliwości finansowych. Wskaże różnice między rodzajami powłok ochronnych, którymi może być wykończona blachodachówka. Specjalista podpowie także, jak sprawnie i w krótkim czasie przeprowadzić prace związane z wymianą starego pokrycia na nowe. W razie potrzeby ekspert wyjaśni zasady udzielania gwarancji.

Niektóre firmy oferują także możliwość zamówienia bezpłatnej wizyty eksperta na budowie. Udzieli on bezpłatnych konsultacji, sporządzi ofertę wymiany całego pokrycia lub jego odnowienia przez malowanie.

Czytaj także: Blachodachówka rdzewieje