Instalacje w domu, czyli jaka kolejność układania instalacji w domu

Jeśli zdecydujemy się na budowę domu zgodnie z typowym projektem, to przykładowe schematy niektórych instalacji (np. elektrycznej, wodno-kanalizacyjnej i grzewczej) znajdziemy w dokumentacji technicznej. Często jednak nie spełniają one naszych oczekiwań. Wówczas pozostaje nam zwrócić się do fachowców i wraz z nimi ustalić rozwiązania dostosowane do naszych potrzeb. Podobnie postępujemy, gdy wybierzemy indywidualny projekt domu. Warto też wziąć pod uwagę funkcjonujące programy dofinansowania np. Moje Ciepło, a także sprawdzić programy lokalne. Te większe środki finansowe mogą nam znacznie ułatwić decyzję o szerszym zakresie planowanych instalacji, co w przyszłości przyniesie nam wymierne korzyści w postaci niższych kosztów eksploatacji domu.

Jakie są instalacje w domu?

1.  Instalacje elektryczne
2.  Instalacje gazowe
3. Instalacje grzewcze
4. Instalacja wodno-kanalizacyjna
5. Instalacje teletechniczne i alarmy

Kolejność instalacji w domu

Instalacje wykonuje się na kilku etapach budowy domu, oto ich kolejność i zakres: 

• fundamentów (instalacja kanalizacji, przyłącze wodociągowe, przyłącze elektryczne, powietrze do kominka)
• stanu surowego (instalacje elektryczne)
• po zakończeniu montażu instalacji elektrycznych można zająć się montażem alarmów i systemów automatyki domowej oraz kanalizacji wewnętrznej oraz poprowadzeniem rury ciepłej i zimnej wody
• odkurzacz centralny
• instalacja grzewcza
• wentylacja mechaniczna z rekuperacją
• klimatyzacja

Kolejność wykonywania instalacji w domu na etapie fundamentów

Już na wczesnym etapie budowy domu, gdy są wykonywane fundamenty i podłoga na gruncie, układa się instalacje nazywane instalacjami stanu zero. Zalicza do nich: kanalizację odprowadzającą ścieki poza budynek oraz wewnętrzną, układaną do zaplanowanych urządzeń sanitarnych na parterze oraz podejść pod piony, rurę przyłącza wodociągowego, kablowe przyłącze elektryczne, kanał nawiewny doprowadzający świeże powietrze do kominka.

Oprócz tego należy uwzględnić szereg instalacji wyprowadzanych na zewnątrz, a zwłaszcza do oświetlenia domu, ogrodu i podjazdu, podlewania oraz do furtki bramy wjazdowej.

Orientacyjny czas wykonania instalacji na etapie fundamentów to nie mniej niż 2-3 dni.

Kanalizacja

Aby w zamieszkałym domu ścieki mogły spływać swobodnie (pod wpływem grawitacji) do sieci kanalizacyjnej w ulicy, szamba lub przydomowej oczyszczalni, układa się poziome przewody odpływowe. Te odcinki rur, o średnicy 110 mm, nazywane potocznie poziomami, w domu bez piwnicy montuje się w zagęszczonej podsypce piaskowej ze spadkiem 2%. Natomiast podejścia do poszczególnych urządzeń na parterze (na przykład wanny, brodzika, miski ustępowej) oraz pionów na piętrze montuje się ze spadkiem co najmniej 2,5%. W domu podpiwniczonym prace te wykonuje się po zakończeniu stanu surowego.

Przyłącze wodociągowe

W domu z podłogą na gruncie przyłącze wodociągowe prowadzi się pod ławą fundamentową, a w podpiwniczonym – przez przepust w ścianie zewnętrznej. Zgodnie z przepisami rurę układa się co najmniej 1,4-1,6 m poniżej poziomu terenu. W budynku rura przyłącza kończy się wodomierzem. Dlatego najlepiej wprowadzić ją w takim miejscu, w którym w projekcie domu jest pomieszczenie techniczne. Umożliwi to wygodny dostęp do wodomierza w trakcie jego montażu (ewentualnie demontażu), a potem podczas odczytu. Przed i za wodomierzem zakłada się zawory odcinające, które umożliwiają odcięcie dopływu wody, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Przyłącze elektryczne

Najczęściej doprowadza się je do domu kablem podziemnym. Na terenie posesji układa się go w ziemi na głębokości około 70 cm, przeprowadza przez fundament w rurze osłonowej z PVC o średnicy 50-100 mm i wyprowadza ponad podłogę parteru. Kolejny krok to przeciągnięcie przez tę rurę patrona (inaczej pilota), czyli elastycznej stalowej linki lub drutu, co ułatwi włożenie przewodu elektrycznego. Oprócz tego zaleca się montaż rury osłonowej o średnicy nie mniejszej niż 50 mm na głębokości 40-50 cm pod poziomem terenu. Wykorzystana ona zostanie do wyprowadzenia szeregu przewodów zasilających m.in. oświetlenie zewnętrzne, bramę wjazdową sterowaną pilotem oraz domofon.

Powietrze do kominka

Jeśli planujemy w domu kominek (pod warunkiem, że jego montażu nie zabraniają przepisy lokalne), należy zapewnić mu m.in. dopływ powietrza do spalania w odpowiedniej ilości. W tym celu trzeba ułożyć kanał nawiewny, którym powietrze będzie przepływać bezpośrednio z zewnątrz do komory paleniska. W domu bez piwnic układa się go w gruncie pod podkładem betonowym podłogi lub na nim.

Aby przepływające kanałem zimne powietrze nie wyziębiało domu, należy go ocieplić. Z kolei w domach podpiwniczonych kanał nawiewny montuje się zwykle pod stropem piwnicy.

Instalacje elektryczne w domu

Na etapie stanu surowego układa się przewody elektryczne, według wcześniej przygotowanego schematu. Prowadzi się je równolegle lub prostopadle do ścian i ościeżnic. Jeśli przewody krzyżują się w trasach, to ścianę trzeba podkuć tak, żeby tylko jedna grubość przewodów była do tynkowania.

Przewody można prowadzić w rurkach i korytkach pod podłogą, a także w ścianach. Jednak znacznie popularniejsza jest instalacja wtynkowa, w której płaskie przewody wielożyłowe układa się bezpośrednio na ścianach i sufitach. Po zakończonym montażu pokrywa się je warstwą tynku.

Obecnie większość fachowców wykonuje instalację elektryczną bezpuszkową. Różni się ona od tradycyjnego systemu tym, że nie ma puszek w ścianach pod sufitem, a połączenia przewodów znajdują się w puszkach pod osprzętem, czyli pod gniazdkami i łącznikami. Dzięki temu bardzo łatwo jest przewidzieć którędy są one poprowadzone w ścianie – będą to linie pionowe nad łącznikami oraz na przykład kinkietami. Nie ma obawy, że wieszając coś na ścianie, uszkodzimy instalację. Poza tym zyskuje na tym aranżacja samego pomieszczania, gdyż w ścianach pod sufitem nie ma puszek łączeniowych, których dekielki nie wyglądają zbyt estetycznie.

Uwaga! Przewody niskoprądowe, czyli zasilające instalację alarmową, telewizyjną (również satelitarną) oraz komputerową, powinny znajdować się w odstępie około 10 cm od kabli elektrycznych.

Alarm i system automatyki domowej

Instalację alarmową, najlepiej układać w budynku tuż po zakończeniu montażu instalacji elektrycznej. Ma to związek z tym, że wszystkie przewody z łatwością uda ukryć się pod tynkiem. Poza tym instalator, może wykorzystać dostępne koryta czy przepusty kablowe oraz rozdzielnice. Umożliwi to również przygotowanie obu instalacji do integracji, gdybyśmy chcieli korzystać z zalet automatyki domowej powiązanej z systemem alarmowym. Równie istotne jest to, że dzięki temu od razu zabezpieczymy zamknięty już budynek, aby ustrzec się przed ewentualną kradzieżą zgromadzonych materiałów czy narzędzi.

Rodzaje instalacji

Do montażu alarmu i automatyki budynkowej możemy zastosować instalację przewodową lub bezprzewodową, ewentualnie system hybrydowy.

• Instalacje przewodowe – wybór tej opcji zazwyczaj od razu wymaga dokładnego określenia, jakie funkcje będą realizowane i przez jakie urządzenia. Należy też wskazać, gdzie będą one pracowały – tak aby przygotować okablowanie, zarówno zasilające, jak i te, które niezbędne jest do sterowania. To zaś, jakie przewody ułożyć, zależy od systemu, który będzie montowany. Przykładowo, urządzenia standardu automatyki budynkowej KNX mogą działać, wykorzystując przeznaczone do tego przewody magistralne. Możliwe jest też jednak, aby polecenia sterujące były przesyłane światłowodem, przewodami teletechnicznymi, takimi jak alarmowe albo po prostu przewodami sieci elektrycznej. Wybór najlepszego rozwiązania zależeć będzie od wielu warunków, dlatego szczegóły warto omówić z instalatorem.
• Instalacje bezprzewodowe – niemal całkowicie eliminują konieczność układania okablowania – chociaż przeważnie do kilku urządzeń trzeba podłączyć zasilanie, dlatego rzadko mówimy o „100% bezprzewodowości”. Montaż instalacji tego typu jest zazwyczaj dużo szybszy i nie musi ciągnąć za sobą konieczności prowadzenia skomplikowanych prac budowlanych. No i najważniejsze – w dowolnym momencie można ją rozbudować. Jest to bardzo przydatne, zwłaszcza w sytuacji, gdy potrzeba „dołożenia” nowych funkcjonalności pojawia się już w trakcie użytkowania wykończonego domu.

Uwaga! Jeśli w budynku istnieje już system przewodowy – a pojawi się konieczność jego rozbudowy – można stworzyć tzw. hybrydę, czyli połączyć instalację przewodową z bezprzewodową. Rozwiązanie to pozwala na jednoczesne korzystanie z zalet obu technologii.

Odpowiednie czujki

Instalator do nowoczesnej centrali alarmowej może podłączyć szeroki wachlarz czujek reagujących na zróżnicowane zdarzenia związane z włamaniem. Urządzenia te mogą wykrywać dźwięk tłuczenia szyb, wstrząsy towarzyszące próbom siłowego sforsowania drzwi lub okien, a także ich otwarcie. Zgłoszą również ruch osób w nadzorowanej strefie. Co ważne, nasz system może „pilnować” nie tylko budynku i jego wnętrz – zajmie się także ochroną ogrodzenia, bram i wejść na posesję oraz terenu zewnętrznego, jak ogrodu czy podjazdu. Z kolei czujki tzw. ochrony dodatkowej wykryją zagrożenia innego typu, takie jak pożar, zalanie czy ulatnianie się gazu ziemnego, propan-butanu lub tlenku węgla. Umiejętnie skonfigurowany system, wyposażony w odpowiednie czujki, szybko wykryje niebezpieczeństwo oraz powiadomi o tym wskazane osoby oraz instytucje (jak agencja ochrony). Dzięki temu konieczna interwencja będzie mogła nastąpić niezwłocznie, co umożliwi zminimalizowanie strat.

Kanalizacja wewnętrzna oraz rury ciepłej i zimnej wody

Te instalacje najczęściej układa się w tym samym czasie co przewody elektryczne i alarm (pod warunkiem, że fachowcy nie przeszkadzają sobie nawzajem) lub bezpośrednio po zamontowaniu instalacji elektrycznej i alarmowej.

Rury umieszcza się zwykle przy ścianach nośnych i działowych w miejscach, w których będą potrzebne. Można je też ukryć w bruzdach wykutych w ścianach, ale nie jest to zalecane w przypadku ścian działowych, gdyż wiąże się to z pogorszeniem komfortu akustycznego w podzielonych nimi pomieszczeniach.

Przewody kanalizacyjne i wodne prowadzące do poszczególnych przyborów sanitarnych prowadzi się po stropie i ukrywa w izolacyjnej warstwie podłogi. Rury kanalizacyjne należy zamontować ze 2-3% spadkiem, aby ścieki mogły spływać swobodnie (pod wpływem grawitacji). Tego wymogu nie musi spełniać instalacja ciepłej i zimnej wody i wykonuje się ją z rur o znacznie mniejszej średnicy. Można też rozważyć ułożenie dodatkowej rury – tzw. cyrkulacyjnej, dzięki czemu będziemy mieli ciepłą wodę zaraz po odkręceniu kranu, nawet w oddalonej łazience.

Uwaga! Piony kanalizacyjne (po zakończeniu prac obudowuje się je płytami gipsowo-kartonowymi) powinny mieć średnicę co najmniej równą największej średnicy podłączonego do niego podejścia. Ważnym elementem systemu są wywiewki wentylacyjne (montowane ponad dachem na wyprowadzonych tam pionach kanalizacyjnych) oraz rewizje (umieszczone w newralgicznych miejscach instalacji, dzięki czemu umożliwiają usuwanie ewentualnych zatorów).

Odkurzacz centralny

Instalacja składa się z: jednostki centralnej nazywanej po prostu odkurzaczem, gniazd ssących oraz łączących je rur ze specjalnej odmiany PVC. Powinna mieć ona prosty przebieg, bez ostrych zakrętów i licznych załamań. Każde załamanie zwiększa opór przepływu powietrza, zmniejszając tym samym wydajność odkurzacza. Rury układa się je w tym samym czasie co instalację wodną i kanalizacyjną. Poziome odcinki rur prowadzi się w podłodze pod wylewką, a pionowe w bruzdach ściennych. Ten pierwszy etap montażu kończy się założeniem zaślepek na płytkach pod gniazda ssące. Zapobiega to zabrudzeniu się rur w czasie prowadzenia dalszych prac budowlanych. Do drugiego etapu przystępuje się po zakończeniu wszystkich prac wykończeniowych. Montuje się wtedy jednostkę centralną oraz gniazda ssawne w ścianach.

Instalacja grzewcza w domu

Jej dwa podstawowe elementy to urządzenie grzewcze (np. kocioł kondensacyjny na gaz, pompa ciepła, kocioł na pelety) oraz odbiorniki ciepła czyli ogrzewanie płaszczyznowe (najpopularniejsze to wodne ogrzewanie podłogowe) lub grzejniki.

Montaż rur instalacji grzewczej

Wybrany system grzewczy montuje się przed wylewaniem posadzek. Bardzo często wykonują go ci sami fachowcy co instalację wodno-kanalizacyjną.

W tradycyjnej, najbardziej popularnej, metodzie mokrej ogrzewania podłogowego rury układa się na podkładzie z twardego styropianu, pokrytego zbrojoną folią aluminiową. Aby ułatwić prace wykonawcom, wielu producentów zaznacza na powierzchni folii aluminiowej krzyżujące się linie w rozstawie do 10 cm. Rury przy twierdza się do tej warstwy izolacji za pomocą specjalnych klipsów.

Droższym, ale bardziej wygodnym w montażu rozwiązaniem jest zastosowanie systemowej warstwy podkładowej zakończonej wytłoczeniami. Pozwalają one instalatorom bardzo szybko osadzić rury bez potrzeby stosowania klipsów. W tym celu wystarczy wcisnąć rurę pomiędzy wytłoczenia. Umożliwia to również w prosty sposób zachować zaplanowaną odległość między rurami.

Uwaga! Po ułożeniu przewodów grzejnych i wykonaniu próby szczelności, najlepiej jak najszybciej przykryć rury wylewką betonową, aby nie zostały uszkodzone podczas innych prac prowadzonych w domu.

Natomiast w metodzie suchej pierwszym elementem systemu są płyty izolacyjne o grubości (14-25 mm), na których układane są wytłaczane profile aluminiowe. Rury mocowane są w wytłoczeniach profilu aluminiowego, dzięki czemu ciepło będzie rozprowadzane na dużej powierzchni. Tak wykonaną instalację przykrywa się folią i płytami suchego jastrychu. Więcej o ogrzewaniu podłogowym znajdziemy na str. 118.

Z kolei w instalacji c.o. z grzejnikami rury najczęściej rozprowadza się w systemie rozdzielaczowym lub trójnikowym. W pierwszym rozwiązaniu stosuje się centralny rozdział wody przez tzw. rozdzielacz. Dzięki temu mamy możliwość odcięcia jednego lub kilku grzejników bez konieczności zatrzymywania pracy całej instalacji. Kolejna zaleta to brak jakichkolwiek połączeń zalanych w posadzce, które mogą spowodować wyciek wody. Układ ten jednak wymaga zastosowania nieco większej liczby rur, co wiąże się z wyższymi nakładami inwestycyjnymi niż w systemie trójnikowym.

W tej drugiej opcji grzejniki zasilane są od pionu instalacyjnego przez sieć rozgałęzionych przewodów prowadzonych w podłodze i w ścianach (w bruzdach). Średnice rur c.o. zmniejszają się stopniowo w kierunku poszczególnych odbiorników. Chociaż liczba rur użytych do podłączeń poszczególnych urządzeń jest tu mniejsza, to mogą mieć one większe średnice. W tym wariancie nie unikniemy też wykonania połączeń (tzw. odgałęzień), które będą zalane w posadzce.

Uwaga! Aby grzejniki mogły zapewnić odpowiednią temperaturę w domu, ich moce i wynikające z tego wymiary oraz ich rodzaj powinien określić projektant instalacji sanitarnych.

Zanim podłączymy urządzenie grzewcze

Każde źródło ciepła ma swoja specyfikę montażu. Biorąc pod uwagę kocioł kondensacyjny, musimy doprowadzić do niego wodę, prąd oraz zapewnić skuteczną wentylację pomieszczania i odpływ kondensatu do kanalizacji. Poza tym należy go podłączyć do wybranego przez nas systemu kominowego.

 Jeśli zdecydujemy się na pompę gruntową, trzeba będzie wykonać instalację dolnego źródła – czyli kolektor poziomy (inaczej płaski) lub pionowy (sondy gruntowe).

Przy montażu pompy powietrznej należy zwrócić uwagę na kilka elementów (właściwe umiejscowienie, wysokość cokołu, odbiór kondensatu), co zapewni później jej właściwe użytkowanie.

Jeśli źródłem ciepła będzie kocioł na pelety, wtedy zgodnie z przepisami należy go umieścić w osobnym pomieszczeniu, w którym zapewniony jest łatwy dostęp do urządzenia w czasie obsługi, konserwacji i napraw.

Sam montaż wybranego urządzenia grzewczego odbywa się po ułożeniu tynków i związaniu wylewek podłogowych, czyli pod koniec prac wykończeniowych. Niekiedy można to zrobić wcześniej – jeśli np. chcemy wykorzystać instalację grzewczą do osuszenia pomieszczeń w domu i zapewnienia w nich takiej temperatury, aby można było prowadzić dalsze prace wykończeniowe. Należy to jednak omówić z projektantem, zwłaszcza gdy źródłem ciepła ma być pompa ciepła (więcej na ten temat na str. 106).

Wentylacja mechaniczna z rekuperacją

Wykonanie centralnego systemu wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej rozpoczyna się od rozprowadzenia kanałów zgodnie z projektem, Zwykle robi się to równolegle z innymi instalacjami.

Sposoby prowadzenia kanałów wentylacyjnych

W obecnie budowanych domach stosuje się najczęściej tzw. rozdzielacze i system kanałów o niewielkich rozmiarach, np. o średnicy 65, 70 czy 75 mm. Dzięki temu łatwiej jest znaleźć odpowiednią przestrzeń do ich montażu.

• W stropie podwieszanym

Kanały mocuje się pod stropem, a w trakcie prac wykończeniowych ukrywa np. za płytami gipsowo-kartonowymi. Decydując się na tę opcję, należy brać pod uwagę to, że pomieszczenie będzie niższe o kilkanaście centymetrów. Ale strop podwieszany można wykorzystywać do aranżacji oświetlenia wnętrza.

• W przestrzeni stropu konstrukcyjnego

Nieduże wymiary kanałów sprawiają, że łatwo je schować w konstrukcji stropu. Wymaga to jednak wykonania projektu wentylacji jeszcze przed przystąpieniem do budowy domu.

• W warstwie izolacji termicznej na stropie

Kanały płaskie o wysokości 50 mm można m.in. ułożyć w warstwie izolacji termicznej na parterze, co umożliwi wentylację tej kondygnacji. Natomiast kanały obsługujące pierwsze piętro instaluje się na stropie poddasza lub w jego przestrzeni.

Montaż centrali wentylacyjnej

W projekcie jest zawsze podane zalecane miejsce umieszczenia centrali wentylacyjnej (inaczej rekuperatora), z uwzględnieniem swobodnego do niej dostępu. Ułatwi to znacznie jej naprawę oraz wygodną i prostą wymianę filtrów. Nie należy też zapominać o podłączeniu urządzenia do instalacji kanalizacyjnej, aby umożliwić odpływ skroplin.

Najlepiej, aby rekuperator znajdował się w pomieszczeniu, w którym panuje temperatura powyżej 0°C. W przeciwnym razie może dojść do zamrożenia skroplin czy spadku temperatury powietrza nawiewanego do wnętrza domu. Czasami jednak producenci wymagają instalacji urządzenia w temperaturze co najmniej 10°C, aby ograniczyć straty ciepła z centrali i uzyskać wysoką efektywność jej pracy.

Montaż centrali oraz anemostatów na końcach przewodów wentylacyjnych wykonuje się dopiero po zakończeniu wszystkich prac wykończeniowych.

Klimatyzacja

W praktyce instalację klimatyzacji, czyli rury chłodnicze, system odprowadzania skroplin, sterowania oraz zasilania można rozprowadzać równocześnie z instalacją elektryczną.

System split lub multisplit

Jeśli planujemy zamontować klimatyzację tylko w niektórych pomieszczeniach w domu – np. w sypialniach lub salonie z dużymi przeszkleniami – najlepiej zastosować klimatyzatory typu split. Składają się one z dwóch części (jednostek) – wewnętrznej i zewnętrznej. Aby zapewnić przepływ czynnika ziębniczego pomiędzy obiema jednostkami klimatyzatora, łączy się je rurami miedzianymi o niewielkiej średnicy np. 10 mm. Zaizolowaną instalację zazwyczaj umieszcza się w bruzdach ściennych.

Inna opcja to system multisplit, w którym kilka jednostek wewnętrznych podłącza się jednej jednostki zewnętrznej. Dzięki czemu obniżamy jednocześnie temperaturę w kilku pomieszczeniach.

Podczas działania klimatyzacji powstają skropliny, które najlepiej odprowadzić grawitacyjne do kanalizacji w kuchni lub łazience bądź na zewnątrz, na przykład na taras.

Montaż jednostek

Zgodnie z zaleceniami producentów miejsce montażu jednostki wewnętrznej ściennej (to najpopularniejszy rodzaj wybierany przez inwestorów) należy zaplanować tak, aby nic nie blokowało je wylotu (np. meble, zasłony). Dlatego najczęściej zawiesza się ją na wysokości 15-20 cm od sufitu.

Co do lokalizacji jednostki zewnętrznej to zwykle bierze się pod uwagę jej umieszczenie na ścianie domu, na balkonie lub tarasie, ale z dala od okien sypialni naszych i sąsiadów.

Co potrafi nowoczesny alarm?

Najnowsze systemy mogą realizować funkcje automatyki domowej tj. brać udział w sterowaniu bramą wjazdową, garażową, ogrzewaniem, klimatyzacją, nawadnianiem ogrodu czy oświetleniem. Część z tych zadań może być wyzwalana automatycznie, np. światła wokół domu mogą włączać się zgodnie z określonym harmonogramem lub gdy zapadnie zmrok. Automatyczne sterowanie może się też przydać w kontekście bezpieczeństwa – przykładowo, gdy wykryte zostanie zalanie, centrala może zamknąć elektrozawór odcinający dopływ wody. Funkcje automatyki mogą być także aktywowane przez nas samych – z manipulatorów, pilotów albo aplikacji mobilnych. Tu warto dodać, że najbardziej zaawansowane centrale alarmowe umożliwiają wyzwalanie całych sekwencji zdarzeń poprzez dotknięcie jednej ikonki na manipulatorze dotykowym czy w aplikacji – nie ma konieczności włączania każdej funkcji z osobna. I tak na przykład wychodząc z domu możemy szybko (bo jednym ruchem) włączyć czuwanie, zamknąć rolety i bramy, wyłączyć zbędne oświetlenie na posesji. Oprócz tego, że część funkcji może być realizowana przez system alarmowy jako taki, to istnieje również możliwość integracji alarmu z innym, także takim mocno rozbudowanym, niezależnym systemem automatyki budynkowej (np. KNX).

Gdzie przewidzieć miejsce na urządzenia do uzdatniania wody?

Budując nowy dom, nie można zakładać, że woda występująca na działce lub pobierana z wodociągu będzie kryształowo przezroczysta, smaczna i pozbawiona zanieczyszczeń, a dzięki temu nie będą potrzebne żadne dodatkowe urządzenia służące do jej uzdatniania. Chociaż woda dostarczana przez firmy wodociągowe zwykle spełnia normy, nie oznacza to jednak, że nie trzeba poprawić jej parametrów, na przykład żeby uzyskać preferowany smak, zapach czy twardość. Poza tym niekiedy zdarza się, że woda podczas przepływu w starej sieci przesyłowej zostaje zanieczyszczona piaskiem i rdzą, co może pogorszyć jej barwę i smak. Planując instalację do uzdatniania wody, należy wyznaczyć miejsce zamontowania odpowiednich filtrów w domowej instalacji wodociągowej tak, aby każdy kran był zasilany wodą uzdatnioną, a także podłączyć urządzenia filtrujące do kanalizacji oraz do prądu, gdyż w większości są one sterowane elektronicznie. Przykładowo zmiękczacz należy zainstalować na wejściu wody do budynku za wodomierzem lub hydroforem Jeśli w zestawie urządzeń ma się znaleźć jeszcze odżelaziacz, to ustawia się go prze zmiękczaczem.

Na co zwrócić uwagę, montując panele fotowoltaiczne?

Jeśli w projekcie budowy domu nie wzięliśmy pod uwagę montażu fotowoltaiki, wówczas trzeba poczekać aż budynek zostanie oddany do użytku. Dzięki temu unikniemy problemów z odbiorem budynku przez powiatowego inspektora nadzoru budowlanego (PINB). Prace związane z wykonaniem instalacji fotowoltaicznej przebiegają w kilku etapach.

Najczęściej panele umieszcza się na dachu skośnym, na południowej połaci dachu. W tym celu należy przygotować odpowiedni system mocowań, który dostosowuje się do wykończenia konstrukcji dachowej. Przykładowo na połaciach dachowych krytych dachówką ceramiczną, stosuje się specjalnie haki mocujące i śruby ze stali kwasoodpornej.

Następnie układa się okablowanie, czyli prowadzi się niezbędne przewody elektryczne, które łączą poszczególne ogniwa ze sobą oraz z falownikiem (inaczej inweterem). Odpowiada on za zamianę prądu stałego wytwarzanego przez panele na prąd zmienny, wykorzystywany z domowej instalacji elektrycznej. Falownik zaleca się umieścić w pomieszczeniu z dobrą wentylację, uwzględniając zachowanie odpowiednich odległości od elementów z nim sąsiadujących.

Co to jest przydział mocy?

Moc przyłączeniowa to największa moc czynna pobierana z sieci. Podana jest ona w projekcie instalacji elektrycznej (w kW). Zazwyczaj w domu jednorodzinnym zapotrzebowanie na moc nie jest większe niż 10-15 kW.

Wartość tę warto zweryfikować, jeśli planujemy mieć urządzenia o stosunkowo dużej mocy, takie jak przepływowy podgrzewacz wody, płyta elektryczna w kuchni, piekarnik. Należy przy tym pamiętać o tym, że domowe urządzenia zwykle nie pobierają prądu równocześnie, więc najczęściej wystarcza moc mniejsza niż wynika to z sumowania mocy poszczególnych sprzętów. Zwróćmy również uwagę na to, że opłaty za przydział mocy zależą od jej wielkości, dlatego nie warto określać jej z dużym zapasem.