Miejsce na samochód
Większość osób nie wyobraża sobie współczesnego domu bez garażu, najlepiej na dwa samochody. Jako gorszy wariant traktowana jest wiata lub podjazd zamykany bramą.
Na zamówienie producenci bram mogą wyposażyć je w elementy doświetlające wnętrze garażu; świetliki montowane w bramach nie są ze szkła, lecz z tworzywa odpornego na uderzenia: akrylu lub poliwęglanu.
ILE TO KOSZTUJE
Brama uchylna: 700-20 000 zł
Brama segmentowa: 1700-10 000 zł
Brama rolowana: ok. 3000 zł
Brama rolowana
Zbudowana jest z wąskich listew (profili, lamelek), połączonych przegubowo na całej długości podobnie jak w roletach zewnętrznych montowanych w oknach. Z powodu tego podobieństwa czasami nazywa się ją roletową lub żaluzjową. Płaszcz (pancerz) bramy rolowanej, poruszający się w prowadnicach bocznych, jest zwijany na specjalny wał umieszczony w kasecie (skrzynce, puszce) zamontowanej wewnątrz lub na zewnątrz garażu.
Bramy rolowane są bardzo ciężkie, więc do ich otwierania i zamykania niezbędny jest napęd elektryczny; ręczne otwieranie (możliwe w razie awarii) trwa kilka minut i wymaga wysiłku.
Brama segmentowa
Nazywana też sekcyjną, składa się z kilku elementów połączonych specjalnymi zawiasami. Zależnie od tego jak chowa się w garażu, brama segmentowa może być:
Bramy segmentowe nie zajmują miejsca przed garażem, dlatego poleca się je zwłaszcza tam, gdzie jest krótki podjazd lub wjazd bezpośrednio z ulicy.
Brama uchylna
Ze względu na swoją konstrukcję często nazywana jest też płytową - wrota garażowe są sztywną płytą. Taka brama osadzona jest w zamocowanej do ścian garażu ościeżnicy z profili stalowych. Profile są jednocześnie prowadnicami (bocznymi), po których przesuwa się mechanizm unoszący bramę. Niektóre bramy uchylne mają dodatkowe prowadnice (górne), mocowane do sufitu garażu. Po tych prowadnicach poruszają się rolki zamocowane w górnych narożnikach bramy.
Brama wjazdowa
Jest elementem ogrodzenia, a jej usytuowanie określone jest w projekcie zagospodarowania terenu. Jest to część projektu budowlanego, zatwierdzanego przez nadzór budowlany, który sprawdza, czy brama wjazdowa nie utrudnia dostępu do innych posesji i czy jej usytuowanie nie koliduje z urządzeniami umieszczonymi na ulicy.
Szerokość bramy wjazdowej w świetle nie powinna być mniejsza niż 2,4 m. Oczywiście im szerszy wjazd, tym lepiej, ale też i odpowiednio drożej.
Zazwyczaj skrzydła bram w całości przygotowywane są przez producentów. Czasami można zamówić tylko konstrukcję (ramę), a wypełnienie zamocować samodzielnie, np. do ramy stalowej przytwierdzić sztachety drewniane, takie same jak w ogrodzeniu.
Wybór rodzaju bramy zależy w dużym stopniu od tego, ile miejsca można na nią przeznaczyć: na podjeździe albo wzdłuż ogrodzenia.
- Szynowa. Brama porusza się na rolkach po szynie zamocowanej na fundamencie wzdłuż bramy. Z takiej szyny trzeba odpowiednio często (zależnie od jej rodzaju) usuwać zanieczyszczenia. W przeciwnym razie gromadzące się w szynie suche liście, piasek, a zimą śnieg mogą zablokować bramę. Aby ograniczyć tę ostatnią niedogodność, niektórzy producenci oferują szyny podgrzewane.
- Samonośna. Jej skrzydło - wydłużone o tzw. przeciwwagę - zawieszone jest wysięgnikowo; porusza się w ten sposób, że nie dotyka nawierzchni wjazdu - od podłoża oddalone jest o 5-8 cm. Dzięki temu brama przesuwna samonośna jest mniej kłopotliwa w eksploatacji niż brama przesuwana po szynie.
Fundamenty garażu
Rodzaj fundamentów, na których stanie garaż, zależy przede wszystkim od typu gruntu. Na nośnym gruncie zwykle wykonuje się ławy (gdy dach opiera się na ścianach) lub stopy fundamentowe (gdy dach opiera się na słupach betonowych lub murowanych); rzadziej garaż posadawia się na żelbetowej płycie fundamentowej (gdy grunty są słabe).
Od rodzaju gruntu zależy też głębokość posadowienia fundamentów:
- jeśli grunt jest piaszczysty, fundamenty wystarczy zagłębić 50 cm poniżej poziomu terenu;
- w gruntach wysadzinowych (gliny, iły) oraz tam, gdzie są duże wahania wód gruntowych, głębokość ta musi być większa: od 80 do 140 cm, zależnie od strefy przemarzania.
Uwaga! Pod ściany domu i przylegającego doń garażu wykonuje się jedną ławę fundamentową, na której stawia się obydwie ściany fundamentowe (domu i garażu) przedzielone dylatacją ze styropianu. Jeżeli garaż dobudowuje się dopiero po kilku latach od wzniesienia domu, garaż trzeba całkowicie oddylatować o głównej bryły budynku. W przeciwnym razie na styku z domem pojawią się rysy i pęknięcia.
Garaż gotowy
To garaż wolno stojący, z wykończeniem i wyposażeniem według zamówienia. Do takiego garażu producent dołącza projekt niezbędny do uzyskania pozwolenia na budowę, a także zapewnia - płatne dodatkowo - transport i montaż.
Garaże gotowe dostępne są w wymiarach standardowych oraz na zamówienie, jako garaże pojedyncze lub podwójne, z dobudówką lub wiatą.
Tak jak w każdym garażu, również w gotowym powinno być miejsce na wygodne wsiadanie i wysiadanie z samochodu, a także na swobodne podnoszenie klapy bagażnika, aby można go było rozładować czy zapakować do niego rzeczy. Rodzaj i wymiary garażu trzeba zatem dobrać do pojazdu, jaki będzie w nim parkować.
ILE TO KOSZTUJE
Wykończony garaż pojedynczy:
- żelbetowy prefabrykat przestrzenny - ok. 12 000 zł
- żelbetowy z płyt prefabrykowanych | - ok. 9000 zł |
Garaż wbudowany
Sytuuje się go albo pod domem - zagłębiając częściowo lub o pełną kondygnację, albo na parterze - wtedy jest wkomponowany w zasadniczą bryłę domu lub do niej "dostawiony". To ostatnie pod warunkiem, że pozwolenie na budowę garażu jest wspólne z pozwoleniem na budowę domu.
Garaż na parterze warto połączyć z częścią mieszkalną - przez drzwi uniemożliwiające przenikanie spalin i wychładzanie się wnętrz podczas korzystania z garażu. Najlepiej, by były to drzwi przeciwpożarowe.
Garaż wolno stojący
Znajduje się w pewnej odległości od domu, musi więc mieć własną konstrukcję (fundamenty, ściany, dach). Wymaga sporo miejsca - głębokiej lub szerokiej działki. Garaż wolno stojący można zbudować w dowolnym miejscu, nawet ustawić tuż przy ulicy, czyli w linii ogrodzenia, jeśli tylko pozwalają na to miejscowe przepisy. Taki garaż przy ulicy izoluje od niej akustycznie i wizualnie, co okazuje się szczególnie atrakcyjne, gdy ulica jest głośna i brzydka; jeśli znajduje się od południa, czyli od strony przeznaczonej na urządzenie pokoju dziennego, umożliwia zacienienie działki.
Słabą stroną garażu wolno stojącego jest kłopotliwe i kosztowne ogrzewanie, a więc najczęściej się z niego rezygnuje.
Niewygody związane z brakiem bezpośredniego połączenia garażu z domem można zniwelować, łącząc oba budynki zadaszeniem.
W garażu wolno stojącym warto zamontować oddzielne drzwi, umożliwiające wygodny dostęp do jego wnętrza, bez potrzeby otwierania bramy garażowej. Drzwi można zamówić u większości producentów bram garażowych - z tym samym wzorem i w tym samym kolorze co brama.
Mycie samochodu
Powoduje wprowadzanie do gleby i wód gruntowych trujących zanieczyszczeń. Dlatego dozwolone jest tylko w specjalnie do tego przeznaczonych miejscach (np. w myjniach czy warsztatach samochodowych). Po umyciu samochodu na własnej posesji, w trosce o środowisko, zużytą wodę należy odprowadzić do kanalizacji bytowo-gospodarczej.
Straż miejska jest zobowiązana do pouczenia bądź ukarania mandatem osoby myjącej samochód w miejscu niedozwolonym.
Napęd to siłownik z wbudowaną centralą sterującą, służący do automatycznego otwierania i zamykania bramy wjazdowej lub garażowej. Często sprzedawany jest w komplecie z niezbędnymi akcesoriami sterującymi (odbiornikiem fal radiowych i pilotem lub pilotami) oraz zabezpieczającymi (fotokomórkami podczerwieni).
Napędy mogą być zasilane napięciem 230 lub 24 V, przy czym te ostatnie (niskonapięciowe) nie grożą porażeniem prądem w razie przecięcia kabla zasilającego.
O klasie napędu decydują m.in. nowoczesne centrale sterujące (czasem z wbudowanym także odbiornikiem fal radiowych), zabezpieczenia przeciwzgnieceniowe oraz układy awaryjnego odblokowania, które pozwalają na korzystanie z bramy także podczas przerw w dostawie prądu.
Rodzaj napędu dobiera się w zależności od ciężaru i wymiarów bramy oraz rodzaju jej pracy.
Wygodnym rozwiązaniem jest napęd umieszczony w słupku bramy wjazdowej. Jest wtedy niewidoczny i dzięki temu lepiej zabezpieczony przed kradzieżą.
Napędy do bram dwuskrzydłowych niekiedy nazywa się skrzydłówkami, a do przesuwnych - przesuwami.
ILE TO KOSZTUJE
Garażówka: ok. 1200 zł
Skrzydłówka: ok. 1800 zł
Przesuw: ok. 2000 zł
Napęd dobrany "na styk" zawsze pracuje z maksymalną mocą, przez co szybciej się zużywa. Po pewnym czasie pracujący w ten sposób napęd może stać się bezużyteczny.
Odwodnienie
Jeśli podjazd jest długi i raczej płaski, odwodnienie najlepiej ułożyć wzdłuż podjazdu, przez środek nawierzchni, a nie przy krawędzi, aby sąsiadujący z nawierzchnią grunt nie zamulał korytek.
Z elementów odprowadzających wodę z garażu można zrezygnować, jeśli przed bramą garażową jest odwodnienie liniowe podjazdu. Wówczas posadzce w garażu wystarczy nadać spadek w kierunku tego odwodnienia.
Wodę zebraną w korytkach można odprowadzać rurą do studzienki chłonnej, drenażu rozsączającego, cieku wodnego, kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej.
Wodę odprowadzaną z podłogi w garażu trzeba oddzielić od systemu odwodnienia i odprowadzać do kanalizacji bytowo-gospodarczej.
Grunty i budynki podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Właściciel nieruchomości ma obowiązek wpłacać ten podatek w wysokości ustalonej uchwałą rady gminy. W tym celu powinien złożyć w urzędzie gminy stosowne dokumenty: wniosek o naliczenie podatku od nieruchomości, dowód własności nieruchomości, potwierdzenie zgłoszenia do użytkowania lub decyzję o pozwoleniu na użytkowanie.
Garaż połączony bezpośrednio z domem stanowi jego integralną część. Od takiego garażu płaci się mniejszy podatek niż od garażu wolno stojącego. Nie dotyczy to garaży dostawionych do budynku i niepołączonych z nim - są one traktowane jako budynki wolno stojące.
Podgrzewanie zjazdu
Służą do tego elektryczne kable lub maty grzejne.
Podjazd
Jego wielkość trzeba dostosować przede wszystkim do planu zagospodarowania terenu, w którym lokalne władze określają w procentach powierzchnię biologicznie czynną działki, której nie można zabudowywać ani utwardzać.
Lekką podbudowę można stosować wyłącznie na gruntach piaszczystych. Podjazdy na gruntach gliniastych lub torfach zawsze wymagają wykonania solidnej podbudowy.
Z kamienia naturalnego:
- kostka granitowa - nawierzchnia z niej jest szorstka, odporna na zaplamienia i bardzo trwała;
- kostka bazaltowa - długo użytkowana staje się śliska, więc dobrze jest ją łączyć z kostką granitową;
- płyty kamienne - najczęściej granitowe, układa się na styk. Tworzą nawierzchnię trwałą i łatwą do utrzymania w czystości;
- kamień łamany - trudniejszy do utrzymania w czystości niż płyty o regularnym kształcie.
Prefabrykaty betonowe:
- kostka brukowa - w różnych kształtach, kolorach i wymiarach;
- płyty chodnikowe - mogą być pełne lub ażurowe - do wypełniania żwirem lub trawą.
Nawierzchnia z kostki (materiał + ułożenie):
- betonowej - od 84 zł/m2
- kamiennej - od 165 zł/m2
Nawierzchnia z płyt (materiał + ułożenie):
- betonowej - od 85 zł/m2
- kamiennej - od 183 zł/m2
Podłoga w garażu
Powinna mieć odpowiednią wytrzymałość na ściskanie i ścieranie, aby codzienne wjeżdżanie i wyjeżdżanie z garażu samochodem nie powodowało jej szybkiego zniszczenia. Najczęściej jest to podłoga na gruncie.
Jeśli w garażu przewiduje się obciążenia większe niż od samochodu osobowego, w podkładzie należy umieścić siatkę zbrojącą z prętów o średnicy 4,5 mm.
- Preparaty do betonu - podkład betonowy można pomalować specjalnym preparatem tworzącym powłokę odporną na ścieranie. Na rynku dostępne są preparaty bezbarwne (impregnaty) lub kolorowe (farby do betonu).
- Okładzina ceramiczna - z terakoty lub gresu przyklejonych zaprawą klejową o konsystencji półpłynnej (rozpływających się pod płytkami). Spoiny w garażu warto wykonać z dwuskładnikowej zaprawy epoksydowej.
- Żywica epoksydowa - tworzy niezwykle trwałą i wytrzymałą powłokę; może mieć dowolny kolor (z palety RAL).
z wylewanego podkładu.
Pozwolenie na budowę
Każda budowa musi być prowadzona zgodnie z obowiązującymi przepisami. Inwestycja nielegalna, czyli bez pozwolenia na budowę, jest traktowana jako samowola i może skończyć się nakazem rozbiórki albo wysoką opłatą legalizacyjną (np. 25 tys. zł za garaż).
Jeśli garaż buduje się razem z domem - niezależnie od tego czy jest on wbudowany czy wolno stojący - pozwolenie jest wspólne. Decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa, jeśli budowa nie rozpocznie się przed upływem dwóch lat (licząc od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna), lub gdy zostanie przerwana na czas dłuższy niż dwa lata. Taką budowę można kontynuować dopiero po wydaniu nowej decyzji.
Garaże nie są w świetle przepisów budynkami gospodarczymi, zawsze więc wymagają uzyskania pozwolenia na budowę.
Projekt garażu
Cztery egzemplarze uzgodnionego i zaopiniowanego projektu budowlanego trzeba dołączyć do wniosku o pozwolenie na budowę składanego w starostwie powiatowym - jeden egzemplarz trafi do archiwum urzędu, drugi do powiatowego inspektoratu nadzoru budowlanego, dwa wrócą do inwestora.
Projekt gotowy stanie się projektem budowlanym dopiero wówczas, gdy zostanie zaadaptowany do warunków konkretnej działki. Adaptację projektu gotowego, podobnie jak projekt budowlany, może wykonać jedynie architekt, który ma uprawnienia zawodowe do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie i jest członkiem izby samorządu zawodowego architektów.
Przechowywanie opon
Aby przedłużyć okres użytkowania opon sezonowych warto zadbać o ich odpowiednie składowanie. Odpowiedni jest do tego garaż - chłodny, suchy, wentylowany i przez większość czasu ciemny; w pomieszczeniu ogrzewanym opony należy trzymać z dala od źródła ciepła.
Najlepiej jeśli wymienia się całe koła - wtedy napompowane opony zostają na obręczach. Takie opony przechowuje się w pozycji poziomej - ułożone jedna na drugiej lub z obręczami zawieszonymi na hakach. Opony zdjęte z obręczy powinno się przechowywać w pozycji pionowej, czyli "na stojąco" - jedna obok drugiej - i co pewien czas (np. co cztery tygodnie) je obracać.
Siłowniki
To urządzenia przeznaczone do automatycznego otwierania i zamykania wszystkich bram. Siłownik ma silnik elektryczny i układ umożliwiający przeniesienie siły z silnika na bramę; z wbudowaną centralą sterującą staje się napędem. Stąd też siłownikami zwykło nazywać się urządzenia montowane na wjazdowych bramach dwuskrzydłowych. Do obsługi takich bram stosuje się następujące siłowniki:
Sterowanie bramą
Do bram otwieranych i zamykanych z użyciem napędu elektrycznego stosuje się najczęściej zdalne sterowanie. Za sposób reagowania bramy na sygnał wysyłany z pilota odpowiada centrala sterująca umożliwiająca wybranie jednego z trzech trybów działania bramy:
Praktycznie każdy napęd zasilany energią elektryczną jest wyposażony w specjalny mechanizm umożliwiający awaryjne odblokowanie na wypadek braku prądu. Służą do tego specjalne kluczyki, które po włożeniu w zamek powodują zwolnienie blokady ruchu bramy. Ponadto często możliwe jest dołączenie akumulatorów awaryjnego zasilania oraz tzw. karty ładowania, które mieszczą się w obudowie napędu i stanowią alternatywne źródło energii.
Ściany garażu
Można je wymurować, ale mogą mieć też konstrukcję szkieletową. Jeśli garaż ma być nieogrzewany, jego ściany nie muszą być tak ciepłe jak ściany zewnętrzne domu; jeżeli ma służyć również jako miejsce do majsterkowania lub napraw samochodu, warto go ocieplić nawet wtedy, gdy nie będzie do niego doprowadzone ogrzewanie. W razie potrzeby łatwo go będzie wówczas ogrzać przenośną dmuchawą.
- beton komórkowy - lekki i łatwy w obróbce. Może mieć różną gęstość objętościową (im większa gęstość, tym wyższa wytrzymałość na ściskanie, ale też mniejsza izolacyjność cieplna materiału);
- ceramika poryzowana - nazywana też "ciepłą ceramiką", bo w porównaniu ze zwykłą ma znacznie lepszą izolacyjność cieplną;
- ceramika zwykła - tania, znana od dawna i uważana za "zdrową", o małej izolacyjności cieplnej (nie nadaje się na ściany jednowarstwowe);
- keramzytobeton - lekki, wytrzymały i odporny na wilgoć. Niektóre wyroby z keramzytobetonu mają wkładki ze styropianu;
- silikaty - dobry i niedrogi materiał, powszechnie uważany za jeden z najzdrowszych. Ze względu na małą izolacyjność termiczną nie używa się ich na ściany jednowarstwowe;
- szkielet drewniany - z wypełnieniem całej grubości ścian ociepleniem i poszyciem z płyt drewnopochodnych.
Wentylacja w garażu
Jest niezbędna nie tylko ze względów bezpieczeństwa (usuwa z wnętrza garażu spaliny i opary benzyny), ale też dlatego, że zapobiega nadmiernemu gromadzeniu się wilgoci.
Wiata
To szczególny rodzaj budynku, przekryty dachem, ale nieobudowany ścianami ze wszystkich stron lub nawet w ogóle bez takiej obudowy.
Choć w naszym klimacie najlepszą ochronę samochodu zimą zapewniają zamknięte budynki, czyli garaże, wiaty całkiem skutecznie zabezpieczają samochód przed śniegiem i oblodzeniem. Mają sporo zwolenników, bo znacząco zmniejszają koszty - garaż w bryle domu oznacza dodatkowe fundamenty, ściany i ich wykończenie (z zewnątrz elewacja, wewnątrz - tynk i malowanie); potrzebny jest też strop i brama garażowa, najlepiej ze zdalnym sterowaniem. Zastąpienie tego wszystkiego wiatą to oszczędność kilkunastu tysięcy złotych.
Wiata jest często elementem projektu budowlanego, a więc planuje się ją i buduje razem z domem.
To ostatnie rozwiązanie wymaga ułożenia podkładu z desek lub płyt OSB.
Planując garaż, warto pomyśleć o budowie wiaty, która nie zajmuje wiele miejsca, a wspaniale sprawdza się do parkowania na chwilę czy podczas wizyty gości.
Wymiary garażu
Te minimalne wymiary podyktowane są parametrami "technicznymi" - na samochód miejsca wystarczy, gorzej z użytkownikami: wjazd i otwarcie drzwi na takiej powierzchni to spora sztuka. W ciasnym garażu łatwo o uszkodzenie wozu. Lepiej też nie marnować w nim miejsca na wewnętrzne przejście do części mieszkalnej.
W garażu o szerokości 3,2 m należy unikać składowania rzeczy pod dłuższymi ścianami; bezpieczniej będzie planować ustawienie regałów w głębi pomieszczenia. Musi ono mieć wówczas co najmniej 6-6,5 m długości.
Zabezpieczenia w bramach
Automatycznie otwierana brama powinna mieć urządzenia zapewniające bezpieczeństwo jej użytkownikom. Chodzi tu przede wszystkim o wyeliminowanie możliwości przycięcia przez poruszającą się bramę tego, co akurat znajduje się w jej zasięgu.
Pierwszym elementem, który zapewnia taką ochronę, są fotokomórki. Fotokomórka to nadajnik i odbiornik promieni podczerwonych (komplet), montowany wzdłuż światła wjazdu dla zabezpieczenia automatycznego ruchu bramy. Nowoczesne centrale sterujące wyposażone są w funkcję testu zabezpieczeń, wykonywanego przed każdym cyklem pracy. Uniemożliwia on uruchomienie siłowników, jeśli fotokomórki są niesprawne, co się czasem zdarza, na przykład jeśli zostaną zalepione przez śnieg. W takiej sytuacji brama nie zacznie cyklu otwierania, dopóki fotokomórki nie zostaną oczyszczone.
Kolejnym elementem decydującym o bezpieczeństwie pracy bramy jest tzw. zabezpieczenie przeciwzgnieceniowe, czyli odpowiedni moduł w centrali sterującej, który kontroluje siłę, z jaką działa siłownik. Jeśli ta siła wzrasta (a tak się dzieje, gdy brama trafia na opór), wtedy siłownik zmienia kierunek ruchu.
Do pełnego zautomatyzowania bramy niezbędne są - oprócz napędu i odbiornika fal radiowych - akcesoria zdalnego sterowania, z których najpopularniejsze są piloty. Mogą one mieć różną liczbę przycisków, które umożliwiają obsługę kilku różnych urządzeń - bramy wjazdowej, bramy garażowej, a także na przykład oświetlenia podjazdu czy włączania i wyłączania domowego alarmu. Zasięg pilotów wynosi od 50 do 200 m. Na rynku dostępne są też piloty (z anteną) o zasięgu wynoszącym nawet 400 m w terenie otwartym.
Producenci automatyki do bram wjazdowych i garażowych mają w swojej ofercie piloty w dwóch wersjach: tańszej - ze stałym, fabrycznie zaprogramowanym kodem oraz droższej - z kodem dynamicznie zmiennym. Ten ostatni sposób przesyłania zakodowanej informacji z nadajnika (jakim jest pilot) do odbiornika jest obecnie najnowocześniejszy i najbezpieczniejszy.
Każdą bramę można otwierać i zamykać pilotem, wystarczy dobrać do niej odpowiedni napęd.
Zjazd do garażu
Prowadzi do garażu częściowo lub całkowicie zagłębionego w gruncie.
- Więcej o:
Odwodnienie w garażu. Praktyczne rady
Bramy garażowe: jak wybrać napęd do bramy?
Jaka wiata samochodowa sprawdzi się przy domu jednorodzinnym?
Zrób to sam - ziemianka ogrodowa zamiast lodówki
Schron przydomowy - jak wygląda budowa i wyposażenie schronu?
Jaka podłoga w garażu sprawdzi się najlepiej?
Bramy garażowe
Garaż podziemny w domu jednorodzinnym Cardok, a SUpark- co warto wiedzieć o tych rozwiązaniach