W blasku światła - oświetlenie domu i ogrodu

Przy opracowywaniu koncepcji oświetlenia pamiętajmy o tym, że ogród jest zarówno miejscem relaksu, jak i przestrzenią użytkową. Odpowiednie oświetlenie ścieżek, chodników czy dróg dojazdowych jest konieczne, by poruszanie się było bezpieczne o każdej porze roku, niezależnie od ilości naturalnego światła słonecznego. Duże znaczenie ma także oświetlenie budynku, w estetyczny sposób podkreślające detale architektoniczne. Aby zaaranżowana przez nas przestrzeń nie tylko pięknie wyglądała, ale też była w pełni funkcjonalna, planowanie oświetlenia warto rozpocząć już na etapie projektowania ogrodu, a jego dobór rozpocząć od wyznaczenia poszczególnych stref: dojazdu na teren posesji, strefy wejścia, ścieżek oraz strefy wypoczynku. Oprawy powinny bowiem wpisywać się zarówno w koncepcję stylistyczną, jak i potrzeby danej strefy.

Dobry plan…

Planowanie oświetlenia najlepiej przeprowadzić na etapie projektowania ogrodu. To pozwoli uzyskać spójny efekt i uniknąć sytuacji, w której lampa nie spełnia swojej funkcji, ponieważ jest np. zasłonięta przez krzewy czy drzewa. Dzięki temu unikniemy też rozkopywania trawników w celu umieszczenia podziemnych przewodów. Rozwiązanie z podziemną instalacją jest najwygodniejsze podczas użytkowania - po prostu włączamy światło lub włącza się ono automatycznie, np. po zapadnięciu zmroku. Musimy pamiętać, aby wszystkie przewody i lampy były przeznaczone do użytku zewnętrznego. Wtedy mamy pewność, że są odporne na warunki atmosferyczne i zabezpieczone przed działaniem wilgoci. Lampy do użytku zewnętrznego mają oznaczenie stopnia ochrony IP. Pierwsza z dwóch cyfr występujących po symbolu oznacza pyłoszczelność, a druga wodoszczelność. Aby można było stosować lampę na zewnątrz, musi mieć ona symbol IP44 lub wyższy, oznaczający jeszcze lepszą ochronę.

Duży wybór

Do oświetlenia domu i jego otoczenia mogą być wykorzystywane lampy słupkowe stojące, których wysokość waha się od kilkudziesięciu centymetrów do nawet kilku metrów, różnego rodzaju reflektory, kinkiety, lampy wiszące, oprawy wpuszczane w podłoże, najazdowe, opaski LED-owe.

• Lampy słupkowe. Umieszcza się je zwykle przy ścieżkach lub chodnikach, natomiast w dużym ogrodzie lepiej sprawdzają się wyższe, nawet kilkumetrowe latarnie, które nie tylko bardziej dekoracyjnie wyglądają, ale są w stanie oświetlić większe powierzchnie.
• Reflektory. Mogą być montowane do ściany budynku, ustawione na ziemi lub trawniku. Mogą być przenośne, montowane na stałe i mieć ruchomą głowicę, zaś opaski świetlne zwykle układa się wzdłuż chodnika lub podjazdu.
• Oprawy i lampy do zabudowy. Osadza się w ścianach, podbitkach lub podwieszanych sufitach.
• Kinkiety. Mocuje się na ogół na słupkach wjazdowych przy bramie, furtce oraz na elewacji domu lub altany.
• Oprawy najazdowe. Zlicowane z powierzchnią kostki brukowej lub montowane w gruncie idealnie nadają się do podświetlania tarasów lub podjazdów. Powinny być odporne na uderzenia, wodoodporne i wytrzymywać duży nacisk, gdyż będą miały kontakt z kołami samochodów.

Wygoda przemieszczania

W przypadku ciągów komunikacyjnych na terenie ogrodu priorytetami są bezpieczeństwo i dobra widoczność. Lampy należy rozmieścić w odpowiednich odległościach, dzięki czemu będą równomiernie oświetlać chodnik lub ścieżkę na całej długości. Przy dojazdach możemy wykorzystać też praktyczne lampy najazdowe, wytrzymujące obciążenia związane z poruszaniem się po nich samochodów osobowych. Ważne jest, by oświetlenie było efektywne, a zarazem nie powodowało efektu olśnienia – optymalnym rozwiązaniem są lampy stojące. Szczególnie estetyczny efekt daje rozmieszczenie lamp na terenie otwartym, przy ścieżkach biegnących przez tereny zielone. W strefie wejścia do domu oraz przy drzwiach tarasowych dobrze sprawdzają się oprawy montowane do sufitu. Dzięki nim doskonale widać zarówno drzwi, jak i ich otoczenie. Powinniśmy też zadbać o precyzyjne doświetlenie takich elementów jak zamki czy dzwonek do drzwi. Doskonale sprawdzą się tutaj wszelkie lampy ścienne, a w ogrodzie lampy stojące, pozwalające zamontować oświetlenie na odpowiedniej wysokości.

Należy zachować konsekwencję w doborze lamp – jeśli oświetlenie jest nowoczesne, warto utrzymać taką tendencję we wszystkich elementach.

Odpoczynek w przytulnym świetle

Strefa wypoczynku to miejsce sprzyjające odprężeniu – często znajdują się w niej wygodne siedziska, fotele czy rattanowe sofy. Tutaj szczególnie ważna jest przytulna atmosfera, która pozwoli spędzać czas na długich rozmowach o każdej porze. Na obszarach służących rekreacji doskonale sprawdzą się lampy o bardziej dekoracyjnym charakterze. Jednak one również powinny mieć odpowiednie parametry techniczne. Na tarasie doskonale sprawdzą się girlandy, oryginalne lampy w kształcie latarenek, które można zawiesić lub postawić czy bezprzewodowe lampy przenośne (to bardzo wygodne rozwiązanie zwłaszcza do przestrzeni, w których nie ma możliwości podłączenia prądu). Warto też pokusić się o oświetlenie przypominające charakterem lampy wewnętrzne, dzięki czemu taras nabierze elegancji i stanie się przedłużeniem salonu.

Oświetlony dom

Istotnym elementem jest oświetlenie budynku, pozwalające podkreślić urok architektury i zachować spójność z całością koncepcji. Geometryczne kinkiety ścienne pięknie eksponują walory bryły budynku, jednocześnie zapewniając optymalną widoczność. Można także zdecydować się na oświetlenie punktowe. W symetrycznym rozmieszczeniu stylowo prezentują się też nowoczesne, funkcjonalne oprawy podtynkowe. Z kolei słupki z ruchomym źródłem światła zadbają o oświetlenie fragmentów wymagających szczególnej oprawy, jak ozdobnych wnęk z donicami czy elementów małej architektury – oczek wodnych czy rzeźb w ogrodzie.

Obrzeża z taśmą LED

Obrzeża z taśmą LED znakomicie sprawdzają się na ścieżkach wokół domu. W ogrodzie, który zwykle nie jest dobrze oświetlony, pozwalają podkreślić granice alejek za pomocą światła. Dzięki możliwości modyfikacji natężenia światła i zmiany koloru, jakie zapewnia większość taśm LED, można ponadto kreować magiczne efekty oświetleniowe. Taśmy umieszczone pod obrzeżem mogą również zwiększać jasność w momencie wykrycia ruchu dzięki specjalnym czujnikom. Poza ciekawym efektem wizualnym, tego rodzaju rozwiązania zwiększają bezpieczeństwo, gdyż krawędzie nawierzchni są doskonale widoczne. Rozświetlając drogę do garażu, obrzeże ułatwi nam manewrowanie samochodem nocą, a także pozwoli uniknąć przypadkowego wjechaniana trawnik czy rabatę. Może posłużyć także jako podstopnica na schodach, zapewniając stopniom subtelne oświetlenie i tym samym zmniejszając ryzyko potknięcia się. Obrzeże można zastosować praktycznie wszędzie, ponieważ jest ono bardzo uniwersalne pod względem designu.