Modrzewiowa, przedwojenna willa pod Warszawą
Wygląda jak nowa, chociaż ma już ponad osiemdziesiąt lat i zbudowano ją z drewna. Jest dowodem na to, że wysoka jakość materiałów, dobre wykonawstwo, a przede wszystkim troskliwe ręce właścicieli mogą powstrzymać skutki upływającego czasu.
ZOBACZ GALERIĘ ZDJĘĆ MODRZEWIOWEJ WILLI >> TUTAJ
Przedwojenna willa z mieszkalnym poddaszem jest w rękach jednej rodziny od momentu powstania budynku, czyli od roku 1932. Państwo Alina i Wiesław są trzecimi opiekunami domu zbudowanego z modrzewiowych bali wykończonych elewacją z desek. Jak przystało na dobrych gospodarzy, ciągle coś ulepszają. Krok po kroku przystosowali stary dom do potrzeb XXI wieku, zachowując przy tym wszystkie charakterystyczne cechy przedwojennej architektury. Zmienili poszycie dachu, kolor elewacji, wyremontowali świetnie zachowaną modrzewiową stolarkę drzwiową i okienną, zaadaptowali strych i niewykorzystane dotąd zakamarki na poddaszu mieszkalnym.
Letni dom, do stałego zamieszkania
Drewniany, częściowo podpiwniczony dom z mieszkalnym poddaszem postawił w latach 1932-35 dziadek pani Aliny, chcąc zapewnić pięcioosobowej rodzinie wygodne miejsce na wakacje. Nie przypuszczał wtedy, że wkrótce dom stanie się jej jedynym schronieniem. Stało się tak po wybuchu II wojny światowej, kiedy zbombardowano mieszkanie przy ulicy Złotej w Warszawie. Wówczas cała rodzina przeniosła się do "letniaka" na stałe, błogosławiąc cieślę, który kiedyś namówił ją do stworzenia na poddaszu trzech maleńkich pokoików (według pierwotnego projektu poddasze miało być nieużytkowe). Właśnie dzięki tej drobnej korekcie okupację udało się spędzić z dala od warszawskiej wojennej zawieruchy.
Przeprowadzka pod miasto nie wybawiła jednak członków rodziny od dramatycznych przejść. Ich dom na pewien czas wybrał na kwaterę Niemiec, oficer Wehrmachtu. Jak opowiada pani Alina, kiedy było to tylko możliwe, dziadek organizował w swoim domu tajne spotkania i ukrywał na poddaszu radiostację (obecni właściciele znaleźli podczas remontu skrytkę w podłodze). Potem, po Powstaniu Warszawskim, oczywiście już pod nieobecność Niemca, willa stała się schronieniem dla uciekinierów z płonącej Warszawy i żołnierzy AK. Z rodzinnych opowiadań wynika, że nieraz nocowało u nich 50-60 osób, a niektóre zostawały na dłużej. Po wojnie willi dziadków nie ominął kwaterunek. Przy rodzinie zamieszkały dwie obce kobiety, z których jedna wyprowadziła się dopiero w latach sześćdziesiątych. Na szczęście domownicy żyli pod wspólnym dachem w zgodzie, choć na pewno nie było to łatwe - wszyscy korzystali z jednej niedużej kuchni i łazienki!
Właściciele wrośli w tutejszą społeczność, a dziadek został nawet sołtysem. W trudnych powojennych latach pomagał wielu potrzebującym. Była wśród nich pisarka Maria Dąbrowska, która z wdzięczności za przydział opału, a także z sympatii dla rodziny, ofiarowała jej egzemplarz "Nocy i dni", do dziś darzony w domu szczególnym sentymentem.
Każdy remont to radość
Pod koniec lat sześćdziesiątych opiekę nad domem przejął ojciec pani Aliny, który swoją pięcioosobową rodzinę urządził na pięterku (na parterze mieszkali aż do śmierci dziadkowie). To on uwolnił domowników od uciążliwości palenia węglem w piecach kaflowych (każdy ogrzewał tylko dwa pomieszczenia). Dzięki zamontowanym w nich grzałkom elektrycznym zrobiło się wygodnie i nowocześnie. A gdy dorobił się własnego samochodu, w ogrodzie-parku założonym przez rodziców wybudował wolno stojący garaż i komórkę na sprzęt ogrodowy.
Kolejne udogodnienia wprowadziła w 1985 roku jego córka, obecna właścicielka budynku. Od dzieciństwa marzyła o zamieszkaniu w domu przodków. Kiedy okazało się to możliwe, sprzedała mieszkanie w Warszawie i wszystkie pieniądze przeznaczyła na remont willi.
Pracę nad domem rozpoczęła od założenia instalacji centralnego ogrzewania. Piwnicę trzeba było przerobić na kotłownię - przebudować ją i pogłębić, bo do zainstalowania kotła była za niska aż o 50 cm! Prace rozpoczęto od podparcia stropu nad piwnicą drewnianymi stemplami. Potem partiami wybierano grunt i w tym miejscu betonowano fragment podłogi na gruncie. Po ukończeniu tej pracy właściciele podzielili przestrzeń piwnicy na dwa pomieszczenia - kotłownię i spiżarnię.
Do kotłowni trzeba było zrobić normalne wejście z zewnątrz budynku. Dotąd wchodziło się do niej po wąskiej drabinie przez klapę w podłodze kuchni. Można sobie wyobrazić, jak kłopotliwe było wówczas wynoszenie tędy wiader węgla!
Pani Alina powiększyła też kuchnię, rezygnując z wydzielonej i przylegającej do niej spiżarni. Na piętrze wygospodarowała miejsce na wymarzoną łazienkę. Radość z pierwszej kąpieli w nowym przybytku domownicy wspominają do dziś!
Zresztą wszelkie zmiany w domu zawsze przyjmowano z entuzjazmem i radością. Tak było też, gdy w piecach kaflowych pojawiły się grzałki, kiedy założono instalację c.o. i gdy podłączono potem dom do miejskiego gazociągu. Za każdym razem domownicy mieli prawdziwe święto.
Ważnym wydarzeniem było także rozebranie ściany działowej i pieca kaflowego między dawnym pokojem rodziców a jadalnią (przy tych pracach można było podziwiać ściany działowe zbudowane z modrzewiowych bali obitych trzciną i otynkowanych gliną). Dzięki temu zabiegowi przestrzeń pomieszczeń reprezentacyjnych powiększyła się optycznie i choć powierzchnia całego parteru wynosi tylko 90 m2, wydaje się, że dom jest naprawdę przestronny.
Miejsce po piecu i bezpośredni dostęp do komina wykorzystano do budowy tradycyjnego kominka, który stał się ozdobą strefy dziennej. Natomiast stare dwuskrzydłowe drzwi przegradzające kiedyś oba pomieszczenia były tak ładne, że właścicielka zamontowała je między sienią a wewnętrznym holem.
W trakcie tamtego remontu odnowiono także wszystkie drewniane podłogi. Dębowe parkiety na parterze i deski podłogowe na piętrze były w tak dobrym stanie, że wystarczyło je tylko wycyklinować i polakierować.
Czego się nie robi domowi
Od lat dziewięćdziesiątych w opiece i zarządzaniu budynkiem uczestniczy mąż pani Aliny Wiesław. Teraz wspólnie co roku planują nowe prace remontowe.
Niedawno, szukając sposobu na powiększenie pokoju córki gimnazjalistki, pomyśleli o adaptacji strychu mieszczącego się w szczycie dachu. Niestety, aby stał się użytkowy, konieczne było podniesienie dachu aż o 50 cm. Poprosili więc architekta o wykonanie wstępnego projektu rozbudowy. Już cieszyli się na myśl o kolejnych zmianach, kiedy okazało się, że źle wyglądają one na papierze - po przeróbkach bryła domu kompletnie straciłaby proporcje! Domownicy zgodnie uznali, że nie mogą zrobić takiej krzywdy ukochanemu domowi i czym prędzej zrezygnowali z pomysłu powiększania strychu. Rozważali jeszcze wariant z zamianą stryszku na antresolę do spania, ale i ten pomysł spalił na panewce. Schody na górę zajęłyby bowiem połowę dziewięciometrowego pokoju córki, który w ten sposób stałby się zupełnie niefunkcjonalny.
Przedwojenna willa z mieszkalnym poddaszem jest w rękach jednej rodziny od momentu powstania budynku, czyli od roku 1932. Państwo Alina i Wiesław są trzecimi opiekunami domu zbudowanego z modrzewiowych bali wykończonych elewacją z desek. Jak przystało na dobrych gospodarzy, ciągle coś ulepszają. Krok po kroku przystosowali stary dom do potrzeb XXI wieku, zachowując przy tym wszystkie charakterystyczne cechy przedwojennej architektury. Zmienili poszycie dachu, kolor elewacji, wyremontowali świetnie zachowaną modrzewiową stolarkę drzwiową i okienną, zaadaptowali strych i niewykorzystane dotąd zakamarki na poddaszu mieszkalnym.
Letni dom, do stałego zamieszkania
Drewniany, częściowo podpiwniczony dom z mieszkalnym poddaszem postawił w latach 1932-35 dziadek pani Aliny, chcąc zapewnić pięcioosobowej rodzinie wygodne miejsce na wakacje. Nie przypuszczał wtedy, że wkrótce dom stanie się jej jedynym schronieniem. Stało się tak po wybuchu II wojny światowej, kiedy zbombardowano mieszkanie przy ulicy Złotej w Warszawie. Wówczas cała rodzina przeniosła się do "letniaka" na stałe, błogosławiąc cieślę, który kiedyś namówił ją do stworzenia na poddaszu trzech maleńkich pokoików (według pierwotnego projektu poddasze miało być nieużytkowe). Właśnie dzięki tej drobnej korekcie okupację udało się spędzić z dala od warszawskiej wojennej zawieruchy.
Przeprowadzka pod miasto nie wybawiła jednak członków rodziny od dramatycznych przejść. Ich dom na pewien czas wybrał na kwaterę Niemiec, oficer Wehrmachtu. Jak opowiada pani Alina, kiedy było to tylko możliwe, dziadek organizował w swoim domu tajne spotkania i ukrywał na poddaszu radiostację (obecni właściciele znaleźli podczas remontu skrytkę w podłodze). Potem, po Powstaniu Warszawskim, oczywiście już pod nieobecność Niemca, willa stała się schronieniem dla uciekinierów z płonącej Warszawy i żołnierzy AK. Z rodzinnych opowiadań wynika, że nieraz nocowało u nich 50-60 osób, a niektóre zostawały na dłużej. Po wojnie willi dziadków nie ominął kwaterunek. Przy rodzinie zamieszkały dwie obce kobiety, z których jedna wyprowadziła się dopiero w latach sześćdziesiątych. Na szczęście domownicy żyli pod wspólnym dachem w zgodzie, choć na pewno nie było to łatwe - wszyscy korzystali z jednej niedużej kuchni i łazienki!
Właściciele wrośli w tutejszą społeczność, a dziadek został nawet sołtysem. W trudnych powojennych latach pomagał wielu potrzebującym. Była wśród nich pisarka Maria Dąbrowska, która z wdzięczności za przydział opału, a także z sympatii dla rodziny, ofiarowała jej egzemplarz "Nocy i dni", do dziś darzony w domu szczególnym sentymentem.
Każdy remont to radość
Pod koniec lat sześćdziesiątych opiekę nad domem przejął ojciec pani Aliny, który swoją pięcioosobową rodzinę urządził na pięterku (na parterze mieszkali aż do śmierci dziadkowie). To on uwolnił domowników od uciążliwości palenia węglem w piecach kaflowych (każdy ogrzewał tylko dwa pomieszczenia). Dzięki zamontowanym w nich grzałkom elektrycznym zrobiło się wygodnie i nowocześnie. A gdy dorobił się własnego samochodu, w ogrodzie-parku założonym przez rodziców wybudował wolno stojący garaż i komórkę na sprzęt ogrodowy.
Kolejne udogodnienia wprowadziła w 1985 roku jego córka, obecna właścicielka budynku. Od dzieciństwa marzyła o zamieszkaniu w domu przodków. Kiedy okazało się to możliwe, sprzedała mieszkanie w Warszawie i wszystkie pieniądze przeznaczyła na remont willi.
Pracę nad domem rozpoczęła od założenia instalacji centralnego ogrzewania. Piwnicę trzeba było przerobić na kotłownię - przebudować ją i pogłębić, bo do zainstalowania kotła była za niska aż o 50 cm! Prace rozpoczęto od podparcia stropu nad piwnicą drewnianymi stemplami. Potem partiami wybierano grunt i w tym miejscu betonowano fragment podłogi na gruncie. Po ukończeniu tej pracy właściciele podzielili przestrzeń piwnicy na dwa pomieszczenia - kotłownię i spiżarnię.
Do kotłowni trzeba było zrobić normalne wejście z zewnątrz budynku. Dotąd wchodziło się do niej po wąskiej drabinie przez klapę w podłodze kuchni. Można sobie wyobrazić, jak kłopotliwe było wówczas wynoszenie tędy wiader węgla!
Pani Alina powiększyła też kuchnię, rezygnując z wydzielonej i przylegającej do niej spiżarni. Na piętrze wygospodarowała miejsce na wymarzoną łazienkę. Radość z pierwszej kąpieli w nowym przybytku domownicy wspominają do dziś!
Zresztą wszelkie zmiany w domu zawsze przyjmowano z entuzjazmem i radością. Tak było też, gdy w piecach kaflowych pojawiły się grzałki, kiedy założono instalację c.o. i gdy podłączono potem dom do miejskiego gazociągu. Za każdym razem domownicy mieli prawdziwe święto.
Ważnym wydarzeniem było także rozebranie ściany działowej i pieca kaflowego między dawnym pokojem rodziców a jadalnią (przy tych pracach można było podziwiać ściany działowe zbudowane z modrzewiowych bali obitych trzciną i otynkowanych gliną). Dzięki temu zabiegowi przestrzeń pomieszczeń reprezentacyjnych powiększyła się optycznie i choć powierzchnia całego parteru wynosi tylko 90 m2, wydaje się, że dom jest naprawdę przestronny.
Miejsce po piecu i bezpośredni dostęp do komina wykorzystano do budowy tradycyjnego kominka, który stał się ozdobą strefy dziennej. Natomiast stare dwuskrzydłowe drzwi przegradzające kiedyś oba pomieszczenia były tak ładne, że właścicielka zamontowała je między sienią a wewnętrznym holem.
W trakcie tamtego remontu odnowiono także wszystkie drewniane podłogi. Dębowe parkiety na parterze i deski podłogowe na piętrze były w tak dobrym stanie, że wystarczyło je tylko wycyklinować i polakierować.
Czego się nie robi domowi
Od lat dziewięćdziesiątych w opiece i zarządzaniu budynkiem uczestniczy mąż pani Aliny Wiesław. Teraz wspólnie co roku planują nowe prace remontowe.
Niedawno, szukając sposobu na powiększenie pokoju córki gimnazjalistki, pomyśleli o adaptacji strychu mieszczącego się w szczycie dachu. Niestety, aby stał się użytkowy, konieczne było podniesienie dachu aż o 50 cm. Poprosili więc architekta o wykonanie wstępnego projektu rozbudowy. Już cieszyli się na myśl o kolejnych zmianach, kiedy okazało się, że źle wyglądają one na papierze - po przeróbkach bryła domu kompletnie straciłaby proporcje! Domownicy zgodnie uznali, że nie mogą zrobić takiej krzywdy ukochanemu domowi i czym prędzej zrezygnowali z pomysłu powiększania strychu. Rozważali jeszcze wariant z zamianą stryszku na antresolę do spania, ale i ten pomysł spalił na panewce. Schody na górę zajęłyby bowiem połowę dziewięciometrowego pokoju córki, który w ten sposób stałby się zupełnie niefunkcjonalny.
Remont stryszku jednak przeprowadzono. Ocieplono go od wewnątrz wełną mineralną, a wełnę osłonięto folią paroprzepuszczalną i ułożono na tym suchy tynk z płyt gipsowo-kartonowych.
Na koniec położono nową drewnianą podłogę i zabudowano ściany regałami. Można tu teraz przechowywać rozmaite niepotrzebne przedmioty, których szkoda się pozbywać. W ten sam sposób gospodarze wyremontowali także przygórki między pomieszczeniami na piętrze. Urządzono w nich garderoby dla każdego z domowników.
Odmładzanie kolorem
Elewacja drewnianego domu w całości zbudowanego z nieodżywiczonych modrzewiowych bali i desek od początku miała kolor jasnego brązu. Dziadek, a potem ojciec właścicielki, malowali ją co 3-4 lata specjalnym impregnatem do drewna.
Pan Wiesław uznał jednak, że elewacje z białych desek będą wyglądały schludniej niż w płowiejącym na słońcu kolorze drewna. Udało mu się do tej radykalnej zmiany namówić pozostałych domowników. Żmudne czyszczenie elewacji ze wszystkich starych powłok stało się okazją do starannego przeglądu drewnianej oblicówki budynku. Ułożona jest na dwa sposoby. Tuż nad podmurówką - pionowo (dzięki czemu łatwiej wymienić pojedyncze uszkodzone elementy, bardziej narażone tu na zawilgocenie i niszczenie), a od wysokości 1/3 parteru i na piętrze - poziomo (dzięki czemu elewacje wydają się szersze). Ku radości domowników okazało się, że drewniane elewacje są w idealnym stanie nawet w pobliżu cokołu i pod parapetami - nigdzie nie znaleziono żadnych oznak zniszczenia drewna.
Od dwóch lat właściciele krok po kroku odnawiają również stolarkę okienną i drzwiową, wykonaną także z modrzewiowego drewna. Mimo upływu lat okna, drzwi i żaluzje są w świetnym stanie, ale dla pewności wszystkie oczyszczono, wyremontowano i pomalowano na nowo. Gospodarze liczą na to, że dzięki tym zabiegom stolarka przetrwa kolejne siedemdziesiąt lat.
W idealnym stanie są również stare wewnętrzne tynki gliniane. To prawie niewiarygodne, że wykonane przedwojenną metodą na trzcinowej macie nie pękają i nie kruszą się, a więc zachowały się w pierwotnym stanie. Są tylko regularnie malowane dobrymi "oddychającymi" farbami. Pan Wiesław - zwolennik bieli - zadecydował, że ściany parteru będą malowane na biało. Na piętrze, zgodnie z obecną modą, pani Alina wprowadziła kolory.
Przez długie lata dach budynku pokrywały szarobure płytki eternitu. Dopiero w 2002 roku właściciele wymienili je na łupek cementowo-
-wapienny w kolorze grafitowym. Aby przekonać się, czy tego rodzaju pokrycie dachu sprawdzi się na stylowej willi, najpierw położono je na dachu garażu (rozbudowanego o stanowisko na drugi samochód). Dopiero kiedy gospodarze przyjrzeli się efektom, zmienili pokrycie na budynku mieszkalnym.
W starym domu zawsze jest coś do zrobienia, więc właściciele wciąż snują nowe plany.
- Po zmianie pokrycia dachu zamarzyła mi się drobna zmiana koloru elewacji - przyznaje pani Alina. - Do ciemnoszarego łupka chciałabym dobrać biel złamaną odcieniem beżu lub jasnej zieleni. Marzy mi się również ogród zimowy z widokiem na wypoczynkową część działki.
Właścicielka wyszukała już nawet katalog angielskich ogrodów zimowych. Wie jednak, że rozbudowa jej domu nie jest prosta. Symetryczna architektura budynku wymaga respektowania pewnych reguł architektonicznych. Rozbudowa jednego skrzydła pociąga za sobą dobudowanie takiego samego po przeciwległej stronie domu - w przeciwnym razie zostaną zakłócone dotychczasowe szlachetne proporcje.
Może jednak nie należy poprawiać tego, co już teraz jest piękne i sprawdzone?
OBEJRZYJ GALERIĘ ZDJĘĆ MODRZEWIOWEJ WILLI
Na koniec położono nową drewnianą podłogę i zabudowano ściany regałami. Można tu teraz przechowywać rozmaite niepotrzebne przedmioty, których szkoda się pozbywać. W ten sam sposób gospodarze wyremontowali także przygórki między pomieszczeniami na piętrze. Urządzono w nich garderoby dla każdego z domowników.
Odmładzanie kolorem
Elewacja drewnianego domu w całości zbudowanego z nieodżywiczonych modrzewiowych bali i desek od początku miała kolor jasnego brązu. Dziadek, a potem ojciec właścicielki, malowali ją co 3-4 lata specjalnym impregnatem do drewna.
Pan Wiesław uznał jednak, że elewacje z białych desek będą wyglądały schludniej niż w płowiejącym na słońcu kolorze drewna. Udało mu się do tej radykalnej zmiany namówić pozostałych domowników. Żmudne czyszczenie elewacji ze wszystkich starych powłok stało się okazją do starannego przeglądu drewnianej oblicówki budynku. Ułożona jest na dwa sposoby. Tuż nad podmurówką - pionowo (dzięki czemu łatwiej wymienić pojedyncze uszkodzone elementy, bardziej narażone tu na zawilgocenie i niszczenie), a od wysokości 1/3 parteru i na piętrze - poziomo (dzięki czemu elewacje wydają się szersze). Ku radości domowników okazało się, że drewniane elewacje są w idealnym stanie nawet w pobliżu cokołu i pod parapetami - nigdzie nie znaleziono żadnych oznak zniszczenia drewna.
Od dwóch lat właściciele krok po kroku odnawiają również stolarkę okienną i drzwiową, wykonaną także z modrzewiowego drewna. Mimo upływu lat okna, drzwi i żaluzje są w świetnym stanie, ale dla pewności wszystkie oczyszczono, wyremontowano i pomalowano na nowo. Gospodarze liczą na to, że dzięki tym zabiegom stolarka przetrwa kolejne siedemdziesiąt lat.
W idealnym stanie są również stare wewnętrzne tynki gliniane. To prawie niewiarygodne, że wykonane przedwojenną metodą na trzcinowej macie nie pękają i nie kruszą się, a więc zachowały się w pierwotnym stanie. Są tylko regularnie malowane dobrymi "oddychającymi" farbami. Pan Wiesław - zwolennik bieli - zadecydował, że ściany parteru będą malowane na biało. Na piętrze, zgodnie z obecną modą, pani Alina wprowadziła kolory.
Przez długie lata dach budynku pokrywały szarobure płytki eternitu. Dopiero w 2002 roku właściciele wymienili je na łupek cementowo-
-wapienny w kolorze grafitowym. Aby przekonać się, czy tego rodzaju pokrycie dachu sprawdzi się na stylowej willi, najpierw położono je na dachu garażu (rozbudowanego o stanowisko na drugi samochód). Dopiero kiedy gospodarze przyjrzeli się efektom, zmienili pokrycie na budynku mieszkalnym.
W starym domu zawsze jest coś do zrobienia, więc właściciele wciąż snują nowe plany.
- Po zmianie pokrycia dachu zamarzyła mi się drobna zmiana koloru elewacji - przyznaje pani Alina. - Do ciemnoszarego łupka chciałabym dobrać biel złamaną odcieniem beżu lub jasnej zieleni. Marzy mi się również ogród zimowy z widokiem na wypoczynkową część działki.
Właścicielka wyszukała już nawet katalog angielskich ogrodów zimowych. Wie jednak, że rozbudowa jej domu nie jest prosta. Symetryczna architektura budynku wymaga respektowania pewnych reguł architektonicznych. Rozbudowa jednego skrzydła pociąga za sobą dobudowanie takiego samego po przeciwległej stronie domu - w przeciwnym razie zostaną zakłócone dotychczasowe szlachetne proporcje.
Może jednak nie należy poprawiać tego, co już teraz jest piękne i sprawdzone?
OBEJRZYJ GALERIĘ ZDJĘĆ MODRZEWIOWEJ WILLI
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: ZOBACZ PRZYKŁAD
- Więcej o:
