Kino domowe
Oglądanie filmów w jakości wcale nie gorszej niż w kinie, rodzinne granie na konsoli, słuchanie muzyki niczym na koncercie - wszystko to można osiągnąć we własnym domu, w salonie lub osobnym pokoju multimedialnym.
Reklamy kina domowego zachwalają gotowe zestawy o mocy 1000 lub 5000 W (ile tylko drukarnia wydrukuje), przeznaczone do samodzielnego montażu. Konieczność poradzenia sobie z rozprowadzeniem w pomieszczeniu prawdziwej plątaniny kabli (do pięciu małych głośników, większego subwoofera oraz telewizora) kończy się zwykle ustawieniem sprzętu w jednym rzędzie pod, nad lub obok odbiornika telewizyjnego. Niewielu osobom chce się kuć ściany, by porozkładać te kable i schować je tak, aby nie przeszkadzały w codziennym życiu. O znajomości zasad akustyki pozwalających sensownie porozstawiać głośniki nie wspominając.
Efekt takich działań będzie więc pozostawiał wiele do życzenia. Jeśli chcemy, by nasze kino domowe dawało rzeczywistą przyjemność oglądania filmów i słuchania muzyki, warto zabrać się do tego inaczej.
Sala kinowa czy pokój multimedialny
W krajach rozwiniętych kino domowe to zwykle osobne pomieszczenie w rezydencji lub dużym domu. Powstaje najczęściej w wyniku długiego i dobrze zaplanowanego procesu. Specjalista od sprzętu i instalacji multimedialnych poznaje wymagania klienta, a następnie wspólnie z architektem, akustykiem i dekoratorem projektują wnętrze. Przygotowują podłoże, ułożenie okablowania, wytłumienie, wykończenie ścian, podłóg i sufitu. Żmudnie konfigurują odpowiednie zestawienie sprzętowe. Najlepsi znani są z tego, że z każdego budżetu potrafią "wycisnąć" maksimum efektu. Tej sztuki nie można nauczyć się w żadnej szkole, wymaga bowiem wielu lat pracy i zdobytych doświadczeń.
Na koniec pozostaje regulacja i kalibracja sprzętu (nigdy automatyczna) oraz integracja sterowania urządzeń audio-video z automatyką domową. Potem już tylko popcorn i można oglądać filmy w prawdziwym kinie domowym.
W Polsce rynek kina domowego z prawdziwego zdarzenia rozwija się pomału, ale najczęściej przybiera formę tzw. elektronicznej sali kinowej. Z racji małej ilości miejsca (powierzchni domów czy mieszkań) jedynym możliwym miejscem do realizacji marzeń o wielkim ekranie w domu bywa salon. Musimy więc połączyć w jednym miejscu wiele funkcji, z których oglądanie filmów wcale nie jest najważniejsze. Gdzieś przecież musimy przyjąć gości, móc poczytać czy po prostu wylegiwać się na kanapie.
Ma to swoje konsekwencje, na przykład w trudnościach z ustawieniem wspomnianej kanapy, by równie dobrze siedziało się na niej przy kawie, jak i podczas oglądania filmu. Problemem może też być optymalne rozmieszczenie głośników, by uzyskać efekt rzeczywiście "przestrzennego" dźwięku. Tym bardziej, że w salonie jest zwykle więcej mebli niż w domowej sali kinowej, a konkurencją dla telewizora bywa kominek.
Etap przygotowań
Niezależnie od tego, czy nasze kino znajdzie się w osobnej salce czy w salonie, istotny jest czas, kiedy zabierzemy się za planowanie systemu. Największą swobodę mamy, gdy koncepcja instalacji powstaje na wczesnym etapie budowy lub remontu. Można wówczas zaplanować wykonanie ścianki kryjącej głośniki, telewizor, czy wnęki na sprzęt audio-video. To także dobry moment, by zdecydować, czy oprócz rozwijanego elektrycznie ekranu chcemy wyposażyć system w windę wysuwającą projektor z podwieszonego sufitu.
Ważny jest też moment rozprowadzania instalacji elektrycznej i niskoprądowej, aby w odpowiednich miejscach rozmieścić gniazda elektryczne i przyłącza A/V. Nie należy jednak przesadzać z ich ilością, gdyż po pierwsze trzeba skorzystać z listwy zabezpieczającej, a po drugie eliminować ilość niepotrzebnych połączeń. Absolutnie obowiązkowe jest doprowadzanie minimum trzech kabli antenowych, a także minimum dwóch kabli internetowych. Każdy telewizor, czy amplituner aktualizuje oprogramowanie poprzez sieć. Ale to nie koniec profesjonalnej instalacji. Moment, kiedy w budynku nie ma jeszcze posadzek i tynków, to najlepszy czas na rozprowadzenie wszystkich przewodów. Najlepiej stosować specjalistyczne okablowanie przystosowane do montażu w zaprawach tynkarskich. Plastikowe rurki (peszle) są dobre, jako rozwiązanie awaryjne, dodatkowe. W praktyce peszle zbyt często są na etapie budowy nieodwracalnie zagniatane przez nieuważnych robotników, aby można było na nie liczyć po zakończeniu prac wykończeniowych.
Uwaga! Podczas rozprowadzania instalacji elektrycznej i okablowania głośnikowego trzeba pamiętać, by nie prowadzić ich w bliskiej odległości i układzie równoległym, gdyż może to być przyczyną zakłóceń.
Projektor i ekran
Optymalny sposób odtwarzania filmów w domowym kinie zapewnia wielki format ekranu (minimum 100 cali). W połączeniu z projektorem zyskujemy nie tylko efekt wizualny, ale podczas seansu unikniemy zmęczenia oczu.
Projektory kina domowego znacznie różnią się od prezentacyjnych. Przede wszystkim nie świecą mocno i jasno. Te najnowocześniejsze oferują rozdzielczość 4k - czterokrotnie większą od standardu Full HD. Modele popularne to teraz Full HD i 3D zapewniające niezwykle wyraźny i dokładny obraz zarówno z płyt Blu-Ray, DVD, jak i podczas transmisji telewizyjnych HD.
Zazwyczaj jedynym ekranem możliwym do montażu w pokoju dziennym jest model zwijany do kasety (elektrycznie lub ręcznie). Najczęściej instaluje się go w suficie podwieszonym lub umieszcza pod stropem w eleganckiej obudowie.
W zależności od wysokości pomieszczenia widzialne pole o formacie 16:9 musi być fabrycznie "wymalowane" na odpowiedniej dla oczu wysokości. Ekrany zazwyczaj są wykonywane na zamówienie i przy dużych rozmiarach warto pokusić się o tzw. napinacze, które zapobiegają falowaniu rozwiniętego płótna, wywołującemu zniekształcenia obrazu.
Nieduży, płaski telewizor służący na co dzień do oglądania na przykład wiadomości może wisieć na tej samej ścianie i korzystać z tych samych głośników, co ekran rozwijany na czas projekcji filmowej.
Zestawy głośnikowe
To właśnie głośniki dostarczają niesamowitych efektów dźwiękowych i przestrzennych. Dobre brzmienie uzyskują wtedy, gdy odtwarzają kierunkowo całe pasmo częstotliwości. Powinny wiec być konstrukcjami trójdrożnymi, czyli składającymi się z głośnika niskotonowego, średniotonowego i wysokotonowego.
Podstawowy zestaw - 5.1 - to głośniki przednie (lewy i prawy), głośnik centralny (dialogowy), głośniki efektowe - tylne (lewy i prawy) oraz głośnik subniskotonowy (subwoofer). Istnieją jeszcze systemy 6.1 i 7.1 z kolejnymi głośnikami centralnymi lub efektowymi oraz systemy z podwójnymi subwooferami. Zazwyczaj są instalowane w obudowach lub specjalnie przygotowanych niszach w ścianach czy zabudowach drewnianych, a ostatecznie sufitach. Są wtedy prawie niewidoczne. Często jednak w salonach przednie głośniki lewy i prawy mają formę stojącej kolumny, zaś głośnik centralny ma kształt poziomej obudowy. Gdy w pomieszczeniu brak miejsca, takie kombinacje można zestawiać z tylnymi głośnikami sufitowymi.
Efekt takich działań będzie więc pozostawiał wiele do życzenia. Jeśli chcemy, by nasze kino domowe dawało rzeczywistą przyjemność oglądania filmów i słuchania muzyki, warto zabrać się do tego inaczej.
Sala kinowa czy pokój multimedialny
W krajach rozwiniętych kino domowe to zwykle osobne pomieszczenie w rezydencji lub dużym domu. Powstaje najczęściej w wyniku długiego i dobrze zaplanowanego procesu. Specjalista od sprzętu i instalacji multimedialnych poznaje wymagania klienta, a następnie wspólnie z architektem, akustykiem i dekoratorem projektują wnętrze. Przygotowują podłoże, ułożenie okablowania, wytłumienie, wykończenie ścian, podłóg i sufitu. Żmudnie konfigurują odpowiednie zestawienie sprzętowe. Najlepsi znani są z tego, że z każdego budżetu potrafią "wycisnąć" maksimum efektu. Tej sztuki nie można nauczyć się w żadnej szkole, wymaga bowiem wielu lat pracy i zdobytych doświadczeń.
Na koniec pozostaje regulacja i kalibracja sprzętu (nigdy automatyczna) oraz integracja sterowania urządzeń audio-video z automatyką domową. Potem już tylko popcorn i można oglądać filmy w prawdziwym kinie domowym.
W Polsce rynek kina domowego z prawdziwego zdarzenia rozwija się pomału, ale najczęściej przybiera formę tzw. elektronicznej sali kinowej. Z racji małej ilości miejsca (powierzchni domów czy mieszkań) jedynym możliwym miejscem do realizacji marzeń o wielkim ekranie w domu bywa salon. Musimy więc połączyć w jednym miejscu wiele funkcji, z których oglądanie filmów wcale nie jest najważniejsze. Gdzieś przecież musimy przyjąć gości, móc poczytać czy po prostu wylegiwać się na kanapie.
Ma to swoje konsekwencje, na przykład w trudnościach z ustawieniem wspomnianej kanapy, by równie dobrze siedziało się na niej przy kawie, jak i podczas oglądania filmu. Problemem może też być optymalne rozmieszczenie głośników, by uzyskać efekt rzeczywiście "przestrzennego" dźwięku. Tym bardziej, że w salonie jest zwykle więcej mebli niż w domowej sali kinowej, a konkurencją dla telewizora bywa kominek.
Etap przygotowań
Niezależnie od tego, czy nasze kino znajdzie się w osobnej salce czy w salonie, istotny jest czas, kiedy zabierzemy się za planowanie systemu. Największą swobodę mamy, gdy koncepcja instalacji powstaje na wczesnym etapie budowy lub remontu. Można wówczas zaplanować wykonanie ścianki kryjącej głośniki, telewizor, czy wnęki na sprzęt audio-video. To także dobry moment, by zdecydować, czy oprócz rozwijanego elektrycznie ekranu chcemy wyposażyć system w windę wysuwającą projektor z podwieszonego sufitu.
Ważny jest też moment rozprowadzania instalacji elektrycznej i niskoprądowej, aby w odpowiednich miejscach rozmieścić gniazda elektryczne i przyłącza A/V. Nie należy jednak przesadzać z ich ilością, gdyż po pierwsze trzeba skorzystać z listwy zabezpieczającej, a po drugie eliminować ilość niepotrzebnych połączeń. Absolutnie obowiązkowe jest doprowadzanie minimum trzech kabli antenowych, a także minimum dwóch kabli internetowych. Każdy telewizor, czy amplituner aktualizuje oprogramowanie poprzez sieć. Ale to nie koniec profesjonalnej instalacji. Moment, kiedy w budynku nie ma jeszcze posadzek i tynków, to najlepszy czas na rozprowadzenie wszystkich przewodów. Najlepiej stosować specjalistyczne okablowanie przystosowane do montażu w zaprawach tynkarskich. Plastikowe rurki (peszle) są dobre, jako rozwiązanie awaryjne, dodatkowe. W praktyce peszle zbyt często są na etapie budowy nieodwracalnie zagniatane przez nieuważnych robotników, aby można było na nie liczyć po zakończeniu prac wykończeniowych.
Uwaga! Podczas rozprowadzania instalacji elektrycznej i okablowania głośnikowego trzeba pamiętać, by nie prowadzić ich w bliskiej odległości i układzie równoległym, gdyż może to być przyczyną zakłóceń.
Projektor i ekran
Optymalny sposób odtwarzania filmów w domowym kinie zapewnia wielki format ekranu (minimum 100 cali). W połączeniu z projektorem zyskujemy nie tylko efekt wizualny, ale podczas seansu unikniemy zmęczenia oczu.
Projektory kina domowego znacznie różnią się od prezentacyjnych. Przede wszystkim nie świecą mocno i jasno. Te najnowocześniejsze oferują rozdzielczość 4k - czterokrotnie większą od standardu Full HD. Modele popularne to teraz Full HD i 3D zapewniające niezwykle wyraźny i dokładny obraz zarówno z płyt Blu-Ray, DVD, jak i podczas transmisji telewizyjnych HD.
Zazwyczaj jedynym ekranem możliwym do montażu w pokoju dziennym jest model zwijany do kasety (elektrycznie lub ręcznie). Najczęściej instaluje się go w suficie podwieszonym lub umieszcza pod stropem w eleganckiej obudowie.
W zależności od wysokości pomieszczenia widzialne pole o formacie 16:9 musi być fabrycznie "wymalowane" na odpowiedniej dla oczu wysokości. Ekrany zazwyczaj są wykonywane na zamówienie i przy dużych rozmiarach warto pokusić się o tzw. napinacze, które zapobiegają falowaniu rozwiniętego płótna, wywołującemu zniekształcenia obrazu.
Nieduży, płaski telewizor służący na co dzień do oglądania na przykład wiadomości może wisieć na tej samej ścianie i korzystać z tych samych głośników, co ekran rozwijany na czas projekcji filmowej.
Zestawy głośnikowe
To właśnie głośniki dostarczają niesamowitych efektów dźwiękowych i przestrzennych. Dobre brzmienie uzyskują wtedy, gdy odtwarzają kierunkowo całe pasmo częstotliwości. Powinny wiec być konstrukcjami trójdrożnymi, czyli składającymi się z głośnika niskotonowego, średniotonowego i wysokotonowego.
Podstawowy zestaw - 5.1 - to głośniki przednie (lewy i prawy), głośnik centralny (dialogowy), głośniki efektowe - tylne (lewy i prawy) oraz głośnik subniskotonowy (subwoofer). Istnieją jeszcze systemy 6.1 i 7.1 z kolejnymi głośnikami centralnymi lub efektowymi oraz systemy z podwójnymi subwooferami. Zazwyczaj są instalowane w obudowach lub specjalnie przygotowanych niszach w ścianach czy zabudowach drewnianych, a ostatecznie sufitach. Są wtedy prawie niewidoczne. Często jednak w salonach przednie głośniki lewy i prawy mają formę stojącej kolumny, zaś głośnik centralny ma kształt poziomej obudowy. Gdy w pomieszczeniu brak miejsca, takie kombinacje można zestawiać z tylnymi głośnikami sufitowymi.
Rozmieszczenie głośników
Dobór typu i mocy głośników kina domowego powinien być dopasowany do wielkości pomieszczenia. A dzięki odpowiedniemu rozmieszczeniu kolumn można osiągnąć efekt dźwięku przestrzennego.
Głośniki i głowa słuchacza powinny tworzyć trójkąt równoboczny lub równoramienny, a odległość głośników od słuchacza powinna być o 10% większa niż odległość między kolumnami. Głośniki wysokotonowe umieszcza się na wysokości uszu słuchacza, dopasowując ją do wymiarów znajdującego się w pokoju kanapy czy fotela.
Amplituner i odtwarzacz blu-ray
Ten pierwszy to nic innego jak wielokanałowy wzmacniacz (osobna końcówka mocy na każdy kanał) oraz procesor dźwięku przestrzennego. Dodatkowo wyposażony jest zazwyczaj w analogowy tuner radiowy oraz radio internetowe. Najnowsze amplitunery mają coraz częściej dodatkowe końcówki mocy, służące do nagłośnienia dodatkowych stref poza salonem, czyli umożliwiają słuchanie muzyki także w kuchni, jadalni lub łazience. Mają wbudowane WiFi lub AirPlay do przesyłania muzyki z komputera lub smartfonu. Odtwarzacze Blu-Ray czytają również płyty DVD, CD, czy MP3. Możemy więc odtwarzać różne formaty nagrań.
Kino domowe z inteligencją
Nowoczesne urządzenia audio-video coraz częściej bez problemu "komunikują" się z centralami domowej automatyki, dzięki czemu sala domowego kina może stać się jeszcze jedną przestrzenią programowalnych zdarzeń. Są też nowoczesne zestawy urządzeń, które za przyciśnięciem jednego guzika inteligentnego pilota lub dotknięciu ikony na ekranie iPada zamieniają nasz pokój dzienny w domową salę kinową. Opadające rolety i kotary zaciemniają i wygłuszają pomieszczenie. Jednocześnie gaśnie dzienne oświetlenie i zapala się oświetlenie kinowe, przypodłogowe. Z sufitu rozwija się elektryczny ekran zasłaniając telewizor, a winda wysuwa i uruchamia projektor. Głośniki ukryte w ścianach i meblach dostarczają dźwięk wysokiej jakości, a Blu-Ray DVD uruchamia seans. I tylko ta kanapa zamiast kinowych foteli
Pozostaje tylko pytanie, czy warto zapłacić specjalistycznej firmie za budowę takiego kina domowego? Cena takiej usługi, co prawda zawsze wyliczana jest indywidualnie, ale koszt wynosi przynajmniej kilkanaście tysięcy złotych.
Dobór typu i mocy głośników kina domowego powinien być dopasowany do wielkości pomieszczenia. A dzięki odpowiedniemu rozmieszczeniu kolumn można osiągnąć efekt dźwięku przestrzennego.
Głośniki i głowa słuchacza powinny tworzyć trójkąt równoboczny lub równoramienny, a odległość głośników od słuchacza powinna być o 10% większa niż odległość między kolumnami. Głośniki wysokotonowe umieszcza się na wysokości uszu słuchacza, dopasowując ją do wymiarów znajdującego się w pokoju kanapy czy fotela.
Amplituner i odtwarzacz blu-ray
Ten pierwszy to nic innego jak wielokanałowy wzmacniacz (osobna końcówka mocy na każdy kanał) oraz procesor dźwięku przestrzennego. Dodatkowo wyposażony jest zazwyczaj w analogowy tuner radiowy oraz radio internetowe. Najnowsze amplitunery mają coraz częściej dodatkowe końcówki mocy, służące do nagłośnienia dodatkowych stref poza salonem, czyli umożliwiają słuchanie muzyki także w kuchni, jadalni lub łazience. Mają wbudowane WiFi lub AirPlay do przesyłania muzyki z komputera lub smartfonu. Odtwarzacze Blu-Ray czytają również płyty DVD, CD, czy MP3. Możemy więc odtwarzać różne formaty nagrań.
Kino domowe z inteligencją
Nowoczesne urządzenia audio-video coraz częściej bez problemu "komunikują" się z centralami domowej automatyki, dzięki czemu sala domowego kina może stać się jeszcze jedną przestrzenią programowalnych zdarzeń. Są też nowoczesne zestawy urządzeń, które za przyciśnięciem jednego guzika inteligentnego pilota lub dotknięciu ikony na ekranie iPada zamieniają nasz pokój dzienny w domową salę kinową. Opadające rolety i kotary zaciemniają i wygłuszają pomieszczenie. Jednocześnie gaśnie dzienne oświetlenie i zapala się oświetlenie kinowe, przypodłogowe. Z sufitu rozwija się elektryczny ekran zasłaniając telewizor, a winda wysuwa i uruchamia projektor. Głośniki ukryte w ścianach i meblach dostarczają dźwięk wysokiej jakości, a Blu-Ray DVD uruchamia seans. I tylko ta kanapa zamiast kinowych foteli
Pozostaje tylko pytanie, czy warto zapłacić specjalistycznej firmie za budowę takiego kina domowego? Cena takiej usługi, co prawda zawsze wyliczana jest indywidualnie, ale koszt wynosi przynajmniej kilkanaście tysięcy złotych.
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład
>- Więcej o:
