Rynny - jak o nie dbać?
Mam kilkuletni dom i zauważyłem z niepokojem, że rynny nie działają zbyt dobrze - często nie są w stanie pomieścić wody, ale nie wiem, czy woda wylewa się górą, czy przecieka nieszczelnościami. Zimą z rynien zwisają sople. Krzysztof R., Malbork
Jak naprawiać rynny?
Przecieki. Miejsce przecieku łatwo ustalić: w tym celu należy zatkać otwór odpływowy i napełnić rynnę wodą.
- W rynnach z blachy ocynkowanej nieszczelne połączenia należy zalutować. Jeśli jednak miejsce połączenia jest zardzewiałe, to lutowanie będzie trudne. W takiej sytuacji lepiej od zewnątrz nalepić samowulkanizującą taśmę dekarską, a od wewnątrz uszczelnić rynnę sylikonem dekarskim. W podobny sposób można naprawiać niewielkie dziury spowodowane korozją.
- W rynnach ze stali powlekanej lub z PVC łączonych na zatrzaski z gumową uszczelką należy sprawdzić, czy zatrzask się nie poluzował lub uszczelka nie jest źle założona albo zużyta (taką należy wymienić na nową).
Czasami, jeśli rynna z tworzyw sztucznych jest źle zamontowana, przyczyną nieszczelności może być wysunięcie się jej z łącznika w wyniku skurczenia się materiału pod wpływem zimna. Źle dobrany fragment należy wymienić na nowy - lepiej dobrany.
- W rurach spustowych przecieki są zwykle wynikiem obluzowania się obejm mocujących rury do ściany i - w konsekwencji - rozsunięcia się pionowych połączeń. Czasami też obejmy są zamontowane w złym miejscu; w takiej sytuacji rury przestaną przeciekać, kiedy poprawi się zamocowanie obejm.
Plamy rdzy. Postępom korozji można zapobiec, zamalowując takie plamy preparatem cynkowym lub farbą antykorozyjną (powierzchnie ocynkowane) albo odpowiednimi emaliami (blachy powlekane poliestrem). Powłoki nanosi się na powierzchnie oczyszczone i odtłuszczone.
Wymiana uszkodzonego fragmentu. Wymieniane elementy trzeba połączyć, jak wszystkie pozostałe elementy w orynnowaniu. Zależnie od materiału łączy się je na zatrzaski, odpowiednim klejem lub lutuje. Po lutowaniu resztki topnika trzeba dokładnie spłukać wodą, bo pozostawiony sprzyjałby korozji.
Naprawić czy wymienić
Jeśli rynny są wykonane ze stali ocynkowanej, zazwyczaj po kilkunastu latach użytkowania ulegają naturalnemu zużyciu i przeciekają. Dzieje się tak w wyniku korozji lub zatkania liśćmi i innymi zanieczyszczeniami, a nie dlatego, że są za małe. Naprawa zniszczonych rynien jest nieopłacalna i lepiej je wymienić.
Jeśli rynny są nowe lub wykonane z innych materiałów niż blacha ocynkowana, warto poszukać przyczyny ich złego działania i zależnie od niej oczyścić, skorygować położenie oraz spadki rynien, usunąć ewentualne miejscowe uszkodzenia lub wymienić uszkodzone elementy.
Sposób na sople
Niektóre kształty dachów i sposób ich nasłonecznienia sprzyjają powstawaniu sopli. Sople te mogą uszkadzać orynnowanie i zagrażają osobom przechodzącym wzdłuż okapu, lepiej więc zapobiegać ich tworzeniu. W tym celu można stosować kable grzejne: albo stałej mocy, albo samoregulujące się (każdy ich centymetr sam dostosowuje moc grzania do temperatury otoczenia). Do wszystkich kabli potrzebny jest odpowiednio dobrany układ sterowania i podłączenie do prądu 230 V.
Kable pobierają 30-50 W na 1 m rynny. Ogrzewanie rynien w jednym sezonie kosztuje około 4 zł/m rynny. W domu średniej wielkości - 200-400 zł.
Jak dbać o rynny
System orynnowania powinno się często kontrolować, to znaczy sprawdzać, czy nie nagromadziły się w nim zanieczyszczenia,
nie rozregulowały spadki i ustawienie rynien, jaki jest stan zamocowań i drożność rur spustowych oraz czy nigdzie nie ma przecieków. Główną przyczyną kłopotów z rynnami są gromadzące się w nich liście, igliwie, pył i piasek. Zanieczyszczenia te powinno się regularnie usuwać, w przeciwnym razie rynny staną się niedrożne, a wtedy woda będzie wylewać się z nich górą lub przeciekać (woda, która nie może odpłynąć z rynien, obciąża je nadmiernie i powoduje ich odkształcanie się, a także rozszczelnianie połączeń). Zatory lodowe w rynnach i rurach spustowych mogą powodować ich rozsadzanie i pękanie.
Czyszczenie. Rynny można czyścić niemal o każdej porze roku, ale najlepiej to robić późną jesienią, aby jeszcze przed zimą usunąć nagromadzone liście i inne zanieczyszczenia. Do czyszczenia nie należy używać żadnych ostrych narzędzi, aby nie uszkodzić ochronnej powłoki cynkowej czy lakieru. Zanieczyszczenia najlepiej wypłukiwać wodą pod ciśnieniem - z węża ogrodniczego lub myjki wysokociśnieniowej, zaczynając od połączeń rynien z rurami spustowymi, a potem czyszcząc dalsze części rynien. Przed płukaniem warto usunąć z rynien duże zanieczyszczenia (na przykład twarde liście dębu, gałązki, duże szyszki), bo spływając rurą spustową, mogłyby w niej utknąć.
Zapobieganie zanieczyszczeniu. Ilość zanieczyszczeń zbierających się w rynnie można ograniczyć. Ułożona na niej specjalna siatka ochronna (oferują ją producenci rynien) lub nawet siatka ogrodowa z tworzywa sztucznego zapobiega wpadaniu liści. Nie zatrzyma jednak igliwia, nasion ani piasku.
Przecieki. Miejsce przecieku łatwo ustalić: w tym celu należy zatkać otwór odpływowy i napełnić rynnę wodą.
- W rynnach z blachy ocynkowanej nieszczelne połączenia należy zalutować. Jeśli jednak miejsce połączenia jest zardzewiałe, to lutowanie będzie trudne. W takiej sytuacji lepiej od zewnątrz nalepić samowulkanizującą taśmę dekarską, a od wewnątrz uszczelnić rynnę sylikonem dekarskim. W podobny sposób można naprawiać niewielkie dziury spowodowane korozją.
- W rynnach ze stali powlekanej lub z PVC łączonych na zatrzaski z gumową uszczelką należy sprawdzić, czy zatrzask się nie poluzował lub uszczelka nie jest źle założona albo zużyta (taką należy wymienić na nową).
Czasami, jeśli rynna z tworzyw sztucznych jest źle zamontowana, przyczyną nieszczelności może być wysunięcie się jej z łącznika w wyniku skurczenia się materiału pod wpływem zimna. Źle dobrany fragment należy wymienić na nowy - lepiej dobrany.
- W rurach spustowych przecieki są zwykle wynikiem obluzowania się obejm mocujących rury do ściany i - w konsekwencji - rozsunięcia się pionowych połączeń. Czasami też obejmy są zamontowane w złym miejscu; w takiej sytuacji rury przestaną przeciekać, kiedy poprawi się zamocowanie obejm.
Plamy rdzy. Postępom korozji można zapobiec, zamalowując takie plamy preparatem cynkowym lub farbą antykorozyjną (powierzchnie ocynkowane) albo odpowiednimi emaliami (blachy powlekane poliestrem). Powłoki nanosi się na powierzchnie oczyszczone i odtłuszczone.
Wymiana uszkodzonego fragmentu. Wymieniane elementy trzeba połączyć, jak wszystkie pozostałe elementy w orynnowaniu. Zależnie od materiału łączy się je na zatrzaski, odpowiednim klejem lub lutuje. Po lutowaniu resztki topnika trzeba dokładnie spłukać wodą, bo pozostawiony sprzyjałby korozji.
Naprawić czy wymienić
Jeśli rynny są wykonane ze stali ocynkowanej, zazwyczaj po kilkunastu latach użytkowania ulegają naturalnemu zużyciu i przeciekają. Dzieje się tak w wyniku korozji lub zatkania liśćmi i innymi zanieczyszczeniami, a nie dlatego, że są za małe. Naprawa zniszczonych rynien jest nieopłacalna i lepiej je wymienić.
Jeśli rynny są nowe lub wykonane z innych materiałów niż blacha ocynkowana, warto poszukać przyczyny ich złego działania i zależnie od niej oczyścić, skorygować położenie oraz spadki rynien, usunąć ewentualne miejscowe uszkodzenia lub wymienić uszkodzone elementy.
Sposób na sople
Niektóre kształty dachów i sposób ich nasłonecznienia sprzyjają powstawaniu sopli. Sople te mogą uszkadzać orynnowanie i zagrażają osobom przechodzącym wzdłuż okapu, lepiej więc zapobiegać ich tworzeniu. W tym celu można stosować kable grzejne: albo stałej mocy, albo samoregulujące się (każdy ich centymetr sam dostosowuje moc grzania do temperatury otoczenia). Do wszystkich kabli potrzebny jest odpowiednio dobrany układ sterowania i podłączenie do prądu 230 V.
Kable pobierają 30-50 W na 1 m rynny. Ogrzewanie rynien w jednym sezonie kosztuje około 4 zł/m rynny. W domu średniej wielkości - 200-400 zł.
Jak dbać o rynny
System orynnowania powinno się często kontrolować, to znaczy sprawdzać, czy nie nagromadziły się w nim zanieczyszczenia,
nie rozregulowały spadki i ustawienie rynien, jaki jest stan zamocowań i drożność rur spustowych oraz czy nigdzie nie ma przecieków. Główną przyczyną kłopotów z rynnami są gromadzące się w nich liście, igliwie, pył i piasek. Zanieczyszczenia te powinno się regularnie usuwać, w przeciwnym razie rynny staną się niedrożne, a wtedy woda będzie wylewać się z nich górą lub przeciekać (woda, która nie może odpłynąć z rynien, obciąża je nadmiernie i powoduje ich odkształcanie się, a także rozszczelnianie połączeń). Zatory lodowe w rynnach i rurach spustowych mogą powodować ich rozsadzanie i pękanie.
Czyszczenie. Rynny można czyścić niemal o każdej porze roku, ale najlepiej to robić późną jesienią, aby jeszcze przed zimą usunąć nagromadzone liście i inne zanieczyszczenia. Do czyszczenia nie należy używać żadnych ostrych narzędzi, aby nie uszkodzić ochronnej powłoki cynkowej czy lakieru. Zanieczyszczenia najlepiej wypłukiwać wodą pod ciśnieniem - z węża ogrodniczego lub myjki wysokociśnieniowej, zaczynając od połączeń rynien z rurami spustowymi, a potem czyszcząc dalsze części rynien. Przed płukaniem warto usunąć z rynien duże zanieczyszczenia (na przykład twarde liście dębu, gałązki, duże szyszki), bo spływając rurą spustową, mogłyby w niej utknąć.
Zapobieganie zanieczyszczeniu. Ilość zanieczyszczeń zbierających się w rynnie można ograniczyć. Ułożona na niej specjalna siatka ochronna (oferują ją producenci rynien) lub nawet siatka ogrodowa z tworzywa sztucznego zapobiega wpadaniu liści. Nie zatrzyma jednak igliwia, nasion ani piasku.
- Więcej o:
