Dach do naprawy czy wymiany
Kluczową sprawą jest rzetelna ocena istniejącego pokrycia dachowego. Czasem koszty naprawy dachu mogą być wyższe niż jego wymiana na nowy.
Zanim zapadnie ostateczna decyzja o wymianie pokrycia, warto dokładnie ocenić jego stan. Może okazać się, że wymiana nie musi dotyczyć całego dachu. Wystarczy na przykład wymienić pojedyncze dachówki lub ułożyć nowe jedynie na części połaci. Zresztą zły wygląd pokrycia nie zawsze świadczy o takiej potrzebie - niektóre dają się czasem odnowić specjalnymi farbami lub oczyścić odpowiednimi preparatami.
Wstępne krycie dachu
Deskowanie kryte papą. Ten sposób wstępnego krycia dachów jest często spotykany w starszych domach , gdyż przed pojawieniem się na rynku folii dachowych nie było innego sposobu zabezpieczania strychu przed ewentualnym przeciekaniem pokrycia dachowego. Przy wymianie istniejącego pokrycia deskowanie kryte papą można pozostawić tylko wtedy, gdy i papa, i deski są w dobrym stanie. Jeśli zniszczona jest tylko papa, należy ją usunąć, a na jej miejsce ułożyć na dotychczasowym deskowaniu folię wysokoparoprzepuszczalną. Gdy spróchniałe lub zagrzybione jest poszycie z desek, usuwa się je razem z papą, a zamiast nich układa na krokwiach membranę dachową.
Folia dachowa. Gdy wymieniane jest pokrycie na dachu zabezpieczonym wcześniej folią dachową, po zdjęciu starego pokrycia należy sprawdzić nie tylko jej stan (czy nie jest porwana, popękana lub krucha), ale przede wszystkim jej rodzaj (czy jest nisko-, czy wysokoprzepuszczalna). Folię o niskiej paroprzepuszczalności najlepiej wymienić na nową - wysokoparoprzepuszczalną. Gdy natomiast folia jest dobra, ale ma niewielkie rozdarcia, można je naprawić specjalną taśmą klejącą przeznaczoną właśnie do takich napraw. Jeśli ubytki są większe, można w uszkodzone miejsca wkleić wstawki z nowej folii.
Dachówki ceramiczne i cementowe
Dachówki pokryte mchem czy porostami. Dachówki czyści się specjalnymi preparatami i zmywa wodą. Taki zabieg można wykonać bez zdejmowania ich z dachu. Można też je zdjąć, oczyścić i ułożyć ponownie. Po oczyszczeniu warto zabezpieczyć dachówki przed ponownym porastaniem, na przykład na dachówki cementowe niemalowane można nanieść w tym celu bezbarwny impregnat, a malowane odnowić warstwą farby akrylowej. Producenci dachówek ceramicznych przestrzegają jednak przed pochopnym stosowaniem takich preparatów - nieodpowiednie mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Innym sposobem jest montowanie w kalenicy dachu miedzianych taśm (woda deszczowa z jonami miedzi niszczy mech).
Uszkodzone lub zniszczone dachówki. Pojedyncze uszkodzone dachówki wystarczy po prostu wymienić na nowe. Jeśli ma być wymienione całe pokrycie, to po zdjęciu starych dachówek trzeba także usunąć stare łaty. Nawet jeśli są w dobrym stanie - co zdarza się raczej rzadko - jest mało prawdopodobne, by ich rozstaw był odpowiedni pod nowe pokrycie. Przed ułożeniem nowych łat (pod nowe pokrycie z blachy lub dachówek ceramicznych i cementowych) lub wykonaniem sztywnego poszycia (pod pokrycie bitumiczne) powinno się na krokwiach ułożyć membranę dachową. Dzięki temu, że do takiej folii może bezpośrednio przylegać izolacja z wełny mineralnej, łatwiej będzie wykonać ocieplenie dachu. Dopiero wtedy mocuje się ruszt z kontrłat i łat lub wykonuje poszycie z desek, a na nich układa nowe pokrycie.
Pokrycia dachów z blachy
Skorodowana blacha ocynkowana. Choć są na rynku farby do nakładania bezpośrednio na rdzę, to zwykle nie warto odnawiać silnie skorodowanego pokrycia i lepiej je wymienić. Stary podkład z desek, ułożonych zwykle z odstępami od 2 do 5 cm - jeśli jest w dobrym stanie - można pozostawić i wykorzystać pod nowe pokrycie. Jeśli ma to być blacha płaska, na poszyciu najlepiej ułożyć specjalną folię do stosowania pod taką blachę. Folia taka składa się z trzech warstw: górna zapewnia ciągłą wentylację blachy, tłumi odgłosy deszczu oraz drgań arkuszy, a dwie dolne chronią poszycie i ocieplenie przed wodą ze skapujących z pokrycia skroplin. Gdy blachę płaską ma zastąpić inne pokrycie, niewymagające pełnego deskowania, lecz jedynie łat, to na poszyciu z desek układa się wysokoparoprzepuszczalną folię dachową i mocuje ją do deskowania kontrłatami. Na nich układa się łaty i nowe pokrycie, na przykład dachówki ceramiczne. Gdy deskowanie jest w złym stanie (zbutwiałe), należy je rozebrać, a na jego miejsce ułożyć w zależności od rodzaju nowego pokrycia albo pełne poszycie (gont bitumiczny, papę), albo ruszt z kontrłat i łat, zamocowawszy wcześniej do krokwi membranę dachową (dachówki, blachodachówki, blacha).
Uszkodzone blachodachówki. Trzeba je zdemontować, a razem z nimi - także stare łaty. Nawet jeśli są w dobrym stanie (co jest raczej mało prawdopodobne), zwykle ich rozstaw nie będzie odpowiedni pod nowe pokrycie. Przed ułożeniem nowych łat powinno się sprawdzić stan wysokoparoprzepuszczalnej folii dachowej i jeśli jest zły, ułożyć na krokwiach nową. Dopiero wtedy mocuje się nowe kontrłaty i łaty, a na nich nowe pokrycie.
Pokrycia bitumiczne
Pokrycie z papy. Jeśli papa leżąca na poszyciu jest w dobrym stanie, nie warto jej zrywać i wymieniać na nową. Ewentualne zburchlenia i pofałdowania można naciąć, przykleić i zasmarować lepikiem. Jeśli pokrycie dobrze trzyma się podłoża, nie składa się ze zbyt wielu warstw i nie było już wiele razy uszczelniane lepikiem, można na nim ułożyć nowe pokrycie z papy, najlepiej termoutwardzalnej.
Pokrycie z gontów bitumicznych. Jeśli tylko kilka gontów uległo uszkodzeniu (np. odkleiły się i zostały porozrywane przez wiatr), można je wymienić, zwłaszcza jeśli zostawiliśmy sobie ich zapas lub udało nam się kupić podobne. Jeśli jednak całe pokrycie jest już w złym stanie, powinno się je zdjąć, oczyścić dokładnie deskowanie i położyć nowe.
Pokrycie z płyt falistych. Uszkodzoną płytę ostrożnie zdejmuje się z dachu i na jej miejsce montuje nową, zachowując takie same zakłady.
Płyty azbestowo-cementowe
Zabezpieczanie płyt. Płyty z azbestem można odświeżyć specjalnymi preparatami, takimi jak na przykład Alubit lub Repac. Niestety, najczęściej przed ich zastosowaniem powierzchnia płyt wymaga oczyszczenia, a wtedy może dojść do uwolnienia dużej ilości pyłu azbestowego do otoczenia. Malowanie ma sens tylko wtedy, gdy płyty są w naprawdę dobrym stanie, a takich - po tylu latach użytkowania - nie ma zbyt wiele.
Demontaż pokrycia. Zdjęcie płyt z dachu oraz ich utylizację należy zlecić firmie specjalizującej się w tego typu usługach. Przed rozpoczęciem zdejmowania płyt teren prac powinien być ogrodzony i powinny zostać wywieszone tablice ostrzegawcze. Konieczne jest też uszczelnienie wszystkich otworów okiennych i drzwiowych - nie tylko w domu, z którego usuwane jest szkodliwe pokrycie, ale także w budynkach sąsiednich. Aby podczas rozbiórki stężenie włókien azbestu w powietrzu nie było zbyt wysokie, należy powierzchnię płyt zraszać wodą, najlepiej z dodatkiem środka neutralizującego, wiążącego włókna azbestu. Demontaż płyt z azbestem powinien być wykonywany jak najostrożniej; tam, gdzie jest to możliwe - bez ich uszkadzania. Odpady pakuje się w folię z polietylenu lub polipropylenu o grubości co najmniej 0,2 mm, a następnie zamyka w taki sposób (np. przez zgrzewanie), aby nie było możliwe ich przypadkowe otwarcie. Pakunki przed wywiezieniem na specjalne składowisko muszą być też odpowiednio oznakowane. Po zakończeniu prac teren musi być uprzątnięty z resztek azbestu, na przykład oczyszczony na mokro.
Wstępne krycie dachu
Deskowanie kryte papą. Ten sposób wstępnego krycia dachów jest często spotykany w starszych domach , gdyż przed pojawieniem się na rynku folii dachowych nie było innego sposobu zabezpieczania strychu przed ewentualnym przeciekaniem pokrycia dachowego. Przy wymianie istniejącego pokrycia deskowanie kryte papą można pozostawić tylko wtedy, gdy i papa, i deski są w dobrym stanie. Jeśli zniszczona jest tylko papa, należy ją usunąć, a na jej miejsce ułożyć na dotychczasowym deskowaniu folię wysokoparoprzepuszczalną. Gdy spróchniałe lub zagrzybione jest poszycie z desek, usuwa się je razem z papą, a zamiast nich układa na krokwiach membranę dachową.
Folia dachowa. Gdy wymieniane jest pokrycie na dachu zabezpieczonym wcześniej folią dachową, po zdjęciu starego pokrycia należy sprawdzić nie tylko jej stan (czy nie jest porwana, popękana lub krucha), ale przede wszystkim jej rodzaj (czy jest nisko-, czy wysokoprzepuszczalna). Folię o niskiej paroprzepuszczalności najlepiej wymienić na nową - wysokoparoprzepuszczalną. Gdy natomiast folia jest dobra, ale ma niewielkie rozdarcia, można je naprawić specjalną taśmą klejącą przeznaczoną właśnie do takich napraw. Jeśli ubytki są większe, można w uszkodzone miejsca wkleić wstawki z nowej folii.
Dachówki ceramiczne i cementowe
Dachówki pokryte mchem czy porostami. Dachówki czyści się specjalnymi preparatami i zmywa wodą. Taki zabieg można wykonać bez zdejmowania ich z dachu. Można też je zdjąć, oczyścić i ułożyć ponownie. Po oczyszczeniu warto zabezpieczyć dachówki przed ponownym porastaniem, na przykład na dachówki cementowe niemalowane można nanieść w tym celu bezbarwny impregnat, a malowane odnowić warstwą farby akrylowej. Producenci dachówek ceramicznych przestrzegają jednak przed pochopnym stosowaniem takich preparatów - nieodpowiednie mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Innym sposobem jest montowanie w kalenicy dachu miedzianych taśm (woda deszczowa z jonami miedzi niszczy mech).
Uszkodzone lub zniszczone dachówki. Pojedyncze uszkodzone dachówki wystarczy po prostu wymienić na nowe. Jeśli ma być wymienione całe pokrycie, to po zdjęciu starych dachówek trzeba także usunąć stare łaty. Nawet jeśli są w dobrym stanie - co zdarza się raczej rzadko - jest mało prawdopodobne, by ich rozstaw był odpowiedni pod nowe pokrycie. Przed ułożeniem nowych łat (pod nowe pokrycie z blachy lub dachówek ceramicznych i cementowych) lub wykonaniem sztywnego poszycia (pod pokrycie bitumiczne) powinno się na krokwiach ułożyć membranę dachową. Dzięki temu, że do takiej folii może bezpośrednio przylegać izolacja z wełny mineralnej, łatwiej będzie wykonać ocieplenie dachu. Dopiero wtedy mocuje się ruszt z kontrłat i łat lub wykonuje poszycie z desek, a na nich układa nowe pokrycie.
Pokrycia dachów z blachy
Skorodowana blacha ocynkowana. Choć są na rynku farby do nakładania bezpośrednio na rdzę, to zwykle nie warto odnawiać silnie skorodowanego pokrycia i lepiej je wymienić. Stary podkład z desek, ułożonych zwykle z odstępami od 2 do 5 cm - jeśli jest w dobrym stanie - można pozostawić i wykorzystać pod nowe pokrycie. Jeśli ma to być blacha płaska, na poszyciu najlepiej ułożyć specjalną folię do stosowania pod taką blachę. Folia taka składa się z trzech warstw: górna zapewnia ciągłą wentylację blachy, tłumi odgłosy deszczu oraz drgań arkuszy, a dwie dolne chronią poszycie i ocieplenie przed wodą ze skapujących z pokrycia skroplin. Gdy blachę płaską ma zastąpić inne pokrycie, niewymagające pełnego deskowania, lecz jedynie łat, to na poszyciu z desek układa się wysokoparoprzepuszczalną folię dachową i mocuje ją do deskowania kontrłatami. Na nich układa się łaty i nowe pokrycie, na przykład dachówki ceramiczne. Gdy deskowanie jest w złym stanie (zbutwiałe), należy je rozebrać, a na jego miejsce ułożyć w zależności od rodzaju nowego pokrycia albo pełne poszycie (gont bitumiczny, papę), albo ruszt z kontrłat i łat, zamocowawszy wcześniej do krokwi membranę dachową (dachówki, blachodachówki, blacha).
Uszkodzone blachodachówki. Trzeba je zdemontować, a razem z nimi - także stare łaty. Nawet jeśli są w dobrym stanie (co jest raczej mało prawdopodobne), zwykle ich rozstaw nie będzie odpowiedni pod nowe pokrycie. Przed ułożeniem nowych łat powinno się sprawdzić stan wysokoparoprzepuszczalnej folii dachowej i jeśli jest zły, ułożyć na krokwiach nową. Dopiero wtedy mocuje się nowe kontrłaty i łaty, a na nich nowe pokrycie.
Pokrycia bitumiczne
Pokrycie z papy. Jeśli papa leżąca na poszyciu jest w dobrym stanie, nie warto jej zrywać i wymieniać na nową. Ewentualne zburchlenia i pofałdowania można naciąć, przykleić i zasmarować lepikiem. Jeśli pokrycie dobrze trzyma się podłoża, nie składa się ze zbyt wielu warstw i nie było już wiele razy uszczelniane lepikiem, można na nim ułożyć nowe pokrycie z papy, najlepiej termoutwardzalnej.
Pokrycie z gontów bitumicznych. Jeśli tylko kilka gontów uległo uszkodzeniu (np. odkleiły się i zostały porozrywane przez wiatr), można je wymienić, zwłaszcza jeśli zostawiliśmy sobie ich zapas lub udało nam się kupić podobne. Jeśli jednak całe pokrycie jest już w złym stanie, powinno się je zdjąć, oczyścić dokładnie deskowanie i położyć nowe.
Pokrycie z płyt falistych. Uszkodzoną płytę ostrożnie zdejmuje się z dachu i na jej miejsce montuje nową, zachowując takie same zakłady.
Płyty azbestowo-cementowe
Zabezpieczanie płyt. Płyty z azbestem można odświeżyć specjalnymi preparatami, takimi jak na przykład Alubit lub Repac. Niestety, najczęściej przed ich zastosowaniem powierzchnia płyt wymaga oczyszczenia, a wtedy może dojść do uwolnienia dużej ilości pyłu azbestowego do otoczenia. Malowanie ma sens tylko wtedy, gdy płyty są w naprawdę dobrym stanie, a takich - po tylu latach użytkowania - nie ma zbyt wiele.
Demontaż pokrycia. Zdjęcie płyt z dachu oraz ich utylizację należy zlecić firmie specjalizującej się w tego typu usługach. Przed rozpoczęciem zdejmowania płyt teren prac powinien być ogrodzony i powinny zostać wywieszone tablice ostrzegawcze. Konieczne jest też uszczelnienie wszystkich otworów okiennych i drzwiowych - nie tylko w domu, z którego usuwane jest szkodliwe pokrycie, ale także w budynkach sąsiednich. Aby podczas rozbiórki stężenie włókien azbestu w powietrzu nie było zbyt wysokie, należy powierzchnię płyt zraszać wodą, najlepiej z dodatkiem środka neutralizującego, wiążącego włókna azbestu. Demontaż płyt z azbestem powinien być wykonywany jak najostrożniej; tam, gdzie jest to możliwe - bez ich uszkadzania. Odpady pakuje się w folię z polietylenu lub polipropylenu o grubości co najmniej 0,2 mm, a następnie zamyka w taki sposób (np. przez zgrzewanie), aby nie było możliwe ich przypadkowe otwarcie. Pakunki przed wywiezieniem na specjalne składowisko muszą być też odpowiednio oznakowane. Po zakończeniu prac teren musi być uprzątnięty z resztek azbestu, na przykład oczyszczony na mokro.
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład
- Więcej o:
