Kiosk - kup onlineKiosk - Ladnydom.pl

Fruczak gołąbek czyli polski koliber

prof. Marek W. Kozłowski, KJ

Fruczak to ani koliber ani gołąbek tylko owad z rodziny zawisakowatych (Sphingidae), który umie machać skrzydłami kilka tysięcy razy na minutę, przez co potrafią zawisać nieruchomo w powietrzu wydają przy tym furkoczący dźwięk - podobnie jak kolibry.

Ćmy. Fruczak gołąbek to najczęściej spotykany polski 'koliber'. Chętnie odwiedza nie tylko osty, ale również floksy i pelargonie
Ćmy. Fruczak gołąbek to najczęściej spotykany polski 'koliber'. Chętnie odwiedza nie tylko osty, ale również floksy i pelargonie
Fot. Shutterstock

Fruczak gołąbek - polski koliber

Kolibry które żywią się nektarem kwiatów zamieszkują strefy tropikalne i podzwrotnikowe obu Ameryk i wręcz nie możliwe jest ich spotkanie w polskich ogrodach. Fruczaki i kolibry jednak mają sporo wspólnego. Kolibry jako jedyne bodaj ptaki latają "po owadziemu" - ich skrzydła działają jak śmigła samolotu - owady w powietrzu zakreślają ósemki z prędkością 80 uderzeń na sekundę dzięki czemu potrafią zawisnąć nad penetrowanym kielichem kwiatów. Skrzydła u kolibrów i fruczaków działają na podobnej zasadzie. Jeśli chodzi o sposób konsumpcji nektaru też jest podobny - kolibry pobierają go dziobem z długim języczkiem, a fruczaki - rozwijaną ssawką, inaczej trąbką, często dłuższą niż reszta ciała. W dodatku zawisaki - podobnie jak kolibry - są ciepłokrwiste. Przed lotem rozgrzewają mięśnie, wprawiając skrzydła w drgania, aż temperatura tułowia osiągnie 38°C. Odwłok, na którym po bokach znajdują się czarne i białe plamki, zakończony jest wachlarzykiem przypominającym sterówki ptasiego ogona. Są to pęczki wydłużonych łusek spełniające funkcje sterów i stabilizatorów. Nie może więc dziwić, że często mylimy nasze rodzime fruczaki z kolibrami.

Fruczak gołąbek - czy jest pod ochroną?

Ten wspaniały owad nie jest objęty ochroną co oznacza, że na całe szczęście nie zagraża mu wyginięcie.

Ćmy. Sekrety nocnych motyli

fruczak gołąbek (Macroglossum stellatarum) - opis

Nasz "koliber" spotykany w całej Polsce fruczak gołąbek (Macroglossum stellatarum), zawisak niezbyt duży, ze skrzydłami o rozpiętości 4-5 cm, szaro i rdzawo ubarwionymi. Tego motyla można spotkać często pałaszującego nektar kwiatów w dzień w słoneczny dzień i podczas deszczu. Jest dość łakomy bo w ciągu 5 minut może opróżnić zawartość nawet 100 kwiatów. Jest przy tym szybki - w locie osiąga nawet prędkość 50 km na godzinę.

Czarne pszczoły czyli zadrzechnie fioletowe znów pojawiły się w Polsce

Fruczak gołąbek - występowanie

Wbrew pozorom można spotkać w Polsce dość często - odwiedza łąki , ogrody a nawet balkony. Trzeba uważnie przyglądać się odwiedzającym nasze kwiaty gościom. Ci południowcy zimę spędzają w ciepłych krajach a nas odwiedzają przelatując Alpy w okolicach kwietnia i maja. Wówczas można ich najczęściej spotkać. Czas wyruszenia w wyprawę licząca kilka tysięcy kilometrów zależny jest od pogody. Najczęściej dolatują na południe Polski, ale były takie lata, że pojawiły się i w Skandynawii. Drugie pokolenie gołąbków latające późnym latem i wczesną jesienią rozwija się już u nas i po okresie żerowania na nektarze odlatuje na południe. Tej jesieni - jeśli nadal będzie tak ciepło może się zdarzyć, że części populacji uda się przezimować.

Fruczak gołąbek - film

Jeśli spotkaliście w swoim ogrodzie dziwnego polskiego "kolibra" i nie macie pewności co to był za owad to poniżej filmik z fruczakiem gołąbkiem w roli głównej. 

 

Jak zwabić fruczaka gołąbka do ogrodu?

Odpowiedź jest prosta - należy posadzić w swoim ogrodzie rośliny o długich i wąskich kielichach kwiatów, z których lubią spijać nektar te wyjątkowe motyle. 

Jak zbudować domek dla owadów?

Rośliny dla fruczaka gołąbka

  • wiciokrzew,
  • werbena,
  • budleja,
  • żmijowiec,
  • lilak,
  • ostrogowiec
  • jaśmin

Fruczaki - rozmnażanie

W kwietniu, maju jak przylatują fruczaki do Polski składają jaja - najchętniej na liściach wiciokrzewu i przytulii. Z jaj wykluwają się przepiękne zielone lub brązowe gąsienice z charakterystycznym niebieskim rogiem. Potem przeobrażają się w dojrzałe owady na przełomie sierpnia i września i pozostają u nas aż do października. Część z nich wraca na południe a część próbuje przezimować w Polsce. Jeśli zimy są ostre to niestety giną.

Larwa fruczaka gołąbka
Larwa fruczaka gołąbka
Fot. Marek Kozłowski

Fruczak gołąbek-  jak długo żyje?

Entomolodzy nie do końca potrafią odpowiedzieć na to pytanie. Wiadomo że furczaki świetnie latają i gdy ww Polsce jest dla nich za zimno to albo odlatują na południe albo umierają. Pewnie jest że pojawiają się w maju, latem składają jaja i być może przeżywa nowe pokolenie w postaci poczwarek zagrzebanych w ściółce lub liściach. 

Furczak gołąbek - hodowla

Furczaka nie można nigdzie kupić można stworzyć w swoim ogrodzie sprzyjające warunki by móc cieszyć się jego towarzystwem. Z roku na rok jest coraz cieplej, więc pojawia się coraz więcej tych ciekawych motyli.

    Więcej o:

Skomentuj:

Fruczak gołąbek czyli polski koliber