Zimowe cięcie drzew i krzewów

Zimowe cięcie drzew

Do momentu przycinania należy obserwować krzewy i drzewa, by ocenić jak przetrwały okres zimy. Należ także ocenić co im dolega, czyli czy mają połamane, chore, uschnięte gałęzie oraz czy widoczne są oprzędy zimujących szkodników lub tzw. mumie na drzewach owocowych. Podstawową zasadą prawidłowego cięcia jest jakość ostrzy, które zawsze powinny być idealnie czyste i ostre. Tępe ostrze rozszarpują tkanki roślin i wówczas zamiast gładkiego cięcia powstaje poszarpana powierzchnia, która ciężko się zabliźnia, a przez powstałą ranę z łatwością wnikają choroby i szkodniki.

Kiedy ciąć pnącza

Zimowe cięcie - po co ciąć

Przycinanie, wykonywane zgodnie ze sztuką, służy roślinie. Celem cięcia zimowego jest głównie usunięcie starych i chorych pędów, usunięcie gałązek krzyżujących się w taki sposób, że ich wzajemne ocieranie się podczas wiatru uszkadza korę, prześwietlenie koron drzew owocowych i pobudzenie do dynamicznego wzrostu nowych i zdrowych pędów. Jednym z błędów jest zaniechanie cięcia, a efekty takiego podejścia są najlepiej widoczne na przykładzie młodych krzewów, w których przycinane gałązki są dobrze rozkrzewione i gęsto pokryte liśćmi w kontrze do „łysych” nieprzycinanych dolnych partii.  

Przycinanie drzew i krzewów przed wiosną

Zimowe cięcie drzew - co i kiedy można przycinać?

Zimowe cięcie można zacząć wykonywać już w drugiej połowie stycznia, jeśli pogoda na to pozwala. W lutym i marcu można formować żywopłoty z tui skracając o połowę ubiegłoroczne pędy oraz buki pospolite. W marcu zazwyczaj przycina się w ten sam sposób bukszpan, cis i ligustr. Zależnie od pogody i wysokości temperatury można także przeprowadzać cięcia formujące i odmładzające iglaków - sosen, świerków i modrzewi. Drzewa liściaste, jak kasztanowce, brzozy, orzechy włoskie, wiązy, klony wymagają uważnej obserwacji i szybkich decyzji, ponieważ ich soki zaczynają krążyć już pod koniec zimy. Zbyt późne przycięcie narazi te drzewa na osłabienie lub chorobę wskutek tzw. płaczu, czyli sączenia się po korze wody z solami mineralnymi, które miały trafić do korony drzewa.

Do kiedy można przycinać drzewa liściaste?

Drzewa liściaste można przycinać w zależności od rodzaju cięcia oraz pory roku:

Zima i wczesna wiosna (grudzień–marzec):

To najlepszy czas na cięcie sanitarne, formujące i prześwietlające, gdy drzewa są w stanie spoczynku i nie mają liści.
Zabieg należy wykonać przed rozpoczęciem wegetacji, czyli zanim pąki zaczną pęcznieć.

Lato (lipiec–sierpień):

Przycinanie letnie wykonuje się, gdy drzewa są w pełnym rozkwicie. Wtedy można usuwać młode pędy lub dokonać drobnych korekt korony.
Dotyczy to głównie gatunków wrażliwych na cięcie zimowe, takich jak klony, brzozy czy orzechy.

Unikaj cięcia jesienią (wrzesień–listopad):

Przycinanie w tym okresie może narazić drzewa na choroby i osłabić je przed zimą, gdy procesy regeneracyjne są spowolnione.
Pamiętaj, że ostateczny termin cięcia zależy także od lokalnych przepisów ochrony przyrody, które mogą ograniczać możliwość przycinania w sezonie lęgowym ptaków (np. od marca do października).

Kalendarz cięcia drzew i krzewów na cały rok

Zimowe cięcie drzew owocowych

Wśród drzew owocowych w tym okresie przycina się gatunki mrozoodporne, jak jabłonie, śliwy i grusze. Warto również pamiętać, że podczas jednego zabiegu prześwietlania drzew można przyciąć nie więcej niż 15% korony. Lepiej jest przycinać rośliny etapami, niż zbyt drastycznie za jednym razem, co naraża rośliny na choroby i może prowadzić do zamierania. W prawidłowej technice cięcia liczy się również wybór odpowiedniego dnia, który powinien być słoneczny, suchy i niezbyt mroźny – temperatura powietrza ok. 0 stopni.

Obcinanie dolnych gałęzi sosny

To proces, który może pomóc w kształtowaniu drzewa, poprawie jego zdrowia oraz estetyki. 

Kiedy przeprowadzać cięcie?

Najlepszy czas na obcinanie dolnych gałęzi sosny to późna zima lub wczesna wiosna, zanim rozpocznie się intensywny wzrost. Można również ciąć wczesnym latem, gdy drzewo aktywnie rośnie.

Dlaczego obcinać dolne gałęzie?

Poprawa przepływu powietrza i światła w dolnej części drzewa.
Usunięcie martwych, uszkodzonych lub chorych gałęzi.
Zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób i szkodników.
Kształtowanie drzewa, szczególnie w ogrodach ozdobnych.

Jak przeprowadzić cięcie?

Użyj ostrych narzędzi (sekator, piła ogrodowa).
Odetnij gałęzie blisko pnia, pozostawiając niewielki kołnierz (nie tnij równo z pniem, aby umożliwić szybsze gojenie).
Unikaj usuwania zbyt wielu gałęzi naraz – maksymalnie 1/3 korony drzewa w jednym sezonie.

Czego unikać?

Nie przycinaj w deszczową lub wilgotną pogodę – ryzyko infekcji grzybowych wzrasta.
Nie usuwaj zbyt młodych i zdrowych gałęzi, jeśli nie jest to konieczne.
Regularne i prawidłowe obcinanie dolnych gałęzi sosny pomoże utrzymać zdrowie drzewa i poprawi jego wygląd.

Czym ciąć zimą drzewa? 

Wędka do przycinania drzew, czyli sekator teleskopowy, to narzędzie idealne do usuwania gałęzi na dużych wysokościach bez potrzeby korzystania z drabiny. Dzięki regulowanemu wysięgnikowi, który może osiągać nawet 6 metrów, pozwala łatwo dotrzeć do trudno dostępnych miejsc. Wyposażona jest w sekator nożycowy lub kowadełkowy, często z dodatkową piłą do cięcia grubszych gałęzi. Lekka konstrukcja z aluminium lub włókna szklanego zapewnia wygodę pracy, a obracana głowica ułatwia cięcie pod różnymi kątami. To praktyczne narzędzie umożliwia bezpieczną i skuteczną pielęgnację drzew w ogrodzie.