Mrówki w ogrodzie, czyli jak skutecznie pozbyć się mrówek

Jak żyją mrówki?

Mrówki, mimo że pożyteczne, w ogrodzie mogą niekiedy sprawiać kłopoty. Nie tylko kąsają, ale też przekopują ziemię, tworzą kopce utrudniające koszenie, a nawet niszczą niskie rośliny i siewki.
Mrówki są ciepłolubne, najchętniej więc osiedlają się w słonecznych miejscach. W ich gniazdach (tzw. mrowiskach) mieszkają dziesiątki tysięcy osobników. Ale widoczny dla nas kopiec to tylko część  rozległego "mrówczego miasta" pod ziemią.

Mrówki i mszyce żyją ze sobą w symbiozie/fot. PHOTO FUN shutterstock

Sposób na mrówki w ogrodzie

Jak powstaje mrówcza kolonia?

Królowa matka (skrzydlata samica) po godach traci skrzydła, kopie gniazdo i składa w nim jaja, z których wylęgają się larwy, przeobrażające się z czasem w nieliczne skrzydlate samce i samice oraz bezskrzydłe robotnice, odpowiedzialne za sprzątanie i obronę mrowiska, opiekę nad potomstwem, zbiór pokarmu i żywienie kolonii. Przysmakiem mrówek jest spadź - odchody mszyc. W trosce o jej świeże dostawy robotnice opiekują się tymi szkodnikami, zwiększając ich liczebność. Mają też świetny węch - gdy napotkają ciekawe znalezisko, pozostawiają ślady zapachowe dla swych towarzyszek. W dzień kierują się wzrokiem.

Co na mrówki w ogrodzie

Mrówki pełnią ważną funkcję w ogrodzie. Gdy jednak jest ich zbyt dużo, ograniczenie ich liczby staje się konieczne. W trosce o środowisko lepiej zastosować wtedy naturalne odstraszacze. Chemiczne preparaty, których jest wiele na rynku, traktujmy jako ostateczność.

Mrówcza inwazja

Mrówki w ogrodzie. Argumenty za i przeciw

Zanim wypowiemy mrówkom wojnę, pamiętajmy, że ich występowanie w ogrodzie ma także sporo zalet.

Plusy:
l Mrówki , podobnie jak dżdżownice, spulchniają i napowietrzają glebę. Ziemia obok mrowisk jest żyzna, bogata w azot, fosfor, potas.
l Zjadają żywe owady (często szkodniki) i padlinę (likwidują 90% szczątków zwierzęcych). Nie żywią się roślinami (oskarżenia, że zjadły np. korzenie, to oszczerstwo!).
l  Przyczyniają się do rozsiewania niektórych roślin, np. fiołków.

Minusy:
l Mrówki, budując gniazdo, odkrywają części podziemne roślin, drążą w nich otwory,
przysypują piaskiem niskie rośliny.
l Żyją w symbiozie z mszycami, których odchody (spadź) to mrówczy przysmak. Bronią więc mszyc przed wrogami (np. biedronkami), czasem nawet przechowują je zimą w mrowisku, a wiosną wynoszą na "pastwisko".
l Zdarza się (choć wyjątkowo), że uszkadzają drewniane elementy architektury ogrodowej, zakładając w nich gniazda.

Jak sobie radzić z mrówkami

Mrówki w ogrodzie domowe sposoby

Aby pozbyć się mrówek, twórzmy na ich ulubionych trasach i przy wejściach do mrowisk bariery zapachowe (np. ze skórek cytryn, proszku do pieczenia, pieprzu ziołowego, fusów z kawy czy olejków: miętowego, lawendowego, goździkowego, geraniowego). W kopiec wciśnijmy odwróconą do góry dnem doniczkę z ubitymi trocinami: gdy owady się tam przeprowadzą, wynieśmy ją do lasu. Okolice mrowiska opryskujmy:

• gnojówką z piołunu,
• wrotyczu,
• wyciągiem z majeranku,
• niedopałków papierosów,
• denaturatem, 
• sokiem z cytryny.

I przede wszystkim walczmy z mszycami! Gdy ich nie będzie, mrówki wyprowadzą się same.

Mrówki w ogrodzie ocet

Ocet ma mnóstwo zastosowań w domu i ogrodzie. Pomaga nam się pozbyć różnych szkodników żerujących na naszych roślinach. Nie inaczej jest w przypadku mrówek. Intensywny zapach octu jest bardzo odstraszający dla mrówek.

Sól na mrówki w ogrodzie

Zdesperowani używają do polewania również wrzątku i roztworu soli, ale zwłaszcza tej ostatniej metody lepiej zaniechać - bo razem z mrówkami, solą zniszczymy też ogrodowe rośliny!

Mrówki żyjące w polskich ogrodach

Rude leśne mrówki, mieszkające pod drzewami kartoniarki i wszędobylskie brunatnoczarne hurtnice nie mają żądeł. Bronią się, gryząc i pryskając kwasem mrówkowym nie wywołującym uczuleń. Natomiast boleśnie żądlą mrówki wścieklice, przeważnie w obronie gniazda.

Hurtnica czarna (Lasius niger): robotnice są czarne, o dł. 3-5 mm. Budując podziemne gniazda, wyrzucają na powierzchnię ziarenka piasku. W kolonii żyje jedna królowa i do 20 tys. robotnic.

Wścieklica zwyczajna (Myrmica rubra): czerwona, o dł. 4-6 mm, boleśnie kąsa. Osiedla się w ziemi pod korzeniami, kamieniami itp. W gnieździe mieszka kilka królowych i do 2 tys. robotnic.

Murawka darniowiec (Tetramorium caespitum): podobna do mrówki faraona (nieco większa). Gnieździ się pod elementami nawierzchni. Nie hoduje mszyc. W kolonii do 50 tys. sztuk.

Czego nie lubią mrówki w ogrodzie: Rośliny odstraszające mrówki

Mrówki będą omijać nasz ogród, jeśli przy płocie posadzimy gatunki, których zapachu wprost nie znoszą: piołun,  wrotycz, nagietki, lawendę, miętę, tymianek, majeranek, czosnek, pietruszkę, pomidory. Można je też posadzić na obrzeżach grządek. Na samym mrowisku i na trasach przemarszu mrówek ułóżmy liście wrotyczu, piołunu, pomidorów, natkę pietruszki.

Od lewej: Bez czarny, macierzanka, wrtotycz, piołun/fot. mat. red.

Preparat na mrówki w ogrodzie

Najważniejsze jest zlokalizowanie gniazda. Można je zniszczyć zalewając wrzątkiem lub polewając insektycydem kontaktowym np:

• Mrówkofon,
• Mrówkiller,
• POLCYP 0,4 SL,
• KAPO,
• AgrEvo-Pylisty preparat przeciw mrówkom,
• AgrEvo-Płynny preparat przeciw mrówkom",
• ANT-STOP-przeciw mrówkom.

Mrówki w ogrodzie jak wytępić

Jeśli mamy do czynienia z gmachówki, trzeba pamiętać o zniszczeniu poza gniazdem głównym również gniazd satelickich. Jeśli tego nie zrobimy to cała kolonia zostanie szybko odbudowana. To właśnie w tych gniazdach rodzą się nowe robotnice, które gotowe są do pracy przy budowie mrowiska.

Mrówki w ogrodzie zwalczanie

Może się tak zdarzyć, że widzimy mrówki, ale nie możemy znaleźć mrowiska. Wówczas warto zastosować przynęty z wolno działającym środkiem owadobójczym. Można go wymieszać z miodem lub słodkim syropem i wyłożyć na drodze spaceru mrówek. Zbieraczki na pewno się zainteresują i zaniosą taki pokarm do gniazda na obiad dla robotnic, larw i królowej. Najskuteczniejsze są trutki:

• Faratox,
• Faratox B,
• Lafarex K zawierające metopren - preparat hormonalny, który hamuje rozwój larw i poczwarek.Ponadto samice, które powstaną z larw karmionych trutką, są mniej płodne lub bezpłodne.
• Maxforce Żel
• Combat
• przynęty zatrute boraksem lub kwasem borowym: Antifar, Boratox, Ekosan AK, Forbiotox, Formix I, Formix II, Gokirokku, Higiena 94, Skantox, Mizar, Monotox, Prusatox.

Boraks na mrówki w ogrodzie

Skuteczną trutkę na mrówki można przygotować samodzielnie: wymieszać boraks, wodę i cukier w stosunku wagowym 1:18:7 (proporcja ta jest ważna, ponieważ nadmiar trucizny zniechęca mrówki, a jeśli jest jej zbyt mało, trutka nie jest skuteczna). Mrówki nie uodporniły się na bor, mimo stosowania go w trutkach przez wiele pokoleń ogrodników.

Sposób na mrówki w ogrodzie warzywnym

Jeśli w warzywniaku nie jest ich zbyt dużo to nie warto ich usuwać, gdyż niszczą pasożytnicze owady niszczące nasze plony. W przypadku dużych kolonii należy zlokalizować gniazdo i potraktować go jednym z preparatów (Mrówkiller, AgrEvo, POLCYP 0,4 SL czy ANT-STOP). Mniej radykalnym rozwiązaniem jest posypanie w odległość 10-15 cm od sadzonek proszku do pieczenia lub cynamonu. Mrówki bardzo go nie lubią.

Co odstrasza mrówki w ogrodzie

Wytrwałym ekologom pozostaje jeszcze nadzieja, że w ogrodzie pojawią się tacy łowcy mrówek, jak dzięcioł zielony, kuna albo ropucha i przetrzebią szeregi wroga.