Gardenia kwiat

Jeśli ktoś zakocha się w gardenii, powinien pamiętać, że zawiąże pąki kwiatowe tylko wtedy, gdy zimę i wiosnę spędziła w chłodzie. Można ją w tym okresie umieścić na werandzie ganku lub na oświetlonej klatce schodowej, a najlepiej na stałe w przydomowej oranżerii. Jeśli gardenię trzymamy przez cały rok w ciepłym pokoju (powyżej 20 st. C), nie zdoła zakwitnąć w swojej porze..

Gardenia – gatunki i odmiany

Spośród około 250 gatunków gardenii występujących w naturze, do uprawy doniczkowej wybrano tylko gardenię jaśminowatą (po łacinie Gardenia augusta lub G. jasminoides). Jej ojczyzną są południowowschodnie Chiny, południowa część Japonii i Tajwan. Tam przyjmuje formę zimozielonych drzew lub krzewów kilkumetrowej wysokości, podczas gdy w uprawie doniczkowej możemy się spodziewać, że osiągnie wysokość ok. 1,5 m i to po kilku latach uprawy.

Gardenia jaśminowa

W sprzedaży jest kilka odmian hodowlanych gardenii jaśminowej. Na etykietach nie znajdujemy zazwyczaj ich nazw, a szkoda, bo różnią się one m.in. wielkością kwiatów i ilością tworzących je płatków. Największe kwiaty, o średnicy ok. 10 cm, mają odmiany ‘Belmont’ i  ‘Fortuniana’, inne najczęściej 5-8 cm

U odmian półpełnych kwiat składa się z 5-8 płatków, a u pełnych jest ich ponad 12. Układają się one w okłókach, jak u róż i kamelii.

Kwiaty gardenii są początkowo czysto białe lecz w miarę rozwoju stają się kremowe, a nawet lekko żółte.

Okres kwitnienia jest dość długi i trwa od lipca do września. Jednak niektóre odmiany, np. ‘Veicthi’ kwitną zimą.

Gardenia doniczkowa

W sprzedaży są najczęściej młode okazy gardenii, wysokości ok. 20 cm. Czasem można też kupić większe, rozkrzewione drzewka, nawet metrowej wysokości. Są one oczywiście droższe, jako że w szklarni produkcyjnej spędziły już kilka lat.

Pędy tej rośliny są gęsto pokryte ciemnozielonymi lśniącymi, owalnymi liśćmi długości 12 cm i szerokości 6 cm. Część z nich, zwłaszcza najstarszych może żółknąć i opadać pod koniec zimy, ale wiosną roślina wypuszcza młode, dobrze ulistnione pędy. Na ich końcach zawiązuje po jednym lub po kilka pąków kwiatowych. W tym czasie nie należy zmieniać położenia gardenii względem światła (przekręcać doniczki), gdyż to często powoduje opadanie pąków.

Roczne przyrosty pędów wynoszą kilka do kilkunastu centymetrów, dlatego gardenia rośnie dość powoli.

Gardenia - uprawa

Stanowisko. Roślinę ustawiamy w domu lub oranżerii w miejscu dobrze oświetlonym. Tylko latem, gdy praży mocne słońce odsuwamy ją od okna na odległość ok. 1,5m, by promienie nie „przypaliły” jej liści. W czerwcu, gdy nie grożą już przymrozki można wynieść gardenię na balkon lub do ogrodu, ale umieścić ją w półcieniu, np. pod osłoną gałęzi krzewu czy drzewa. Powinna tam przebywać do wczesnej jesieni. Do domu zabieramy ja wtedy, gdy nocą zdarzają spadki poniżej 10 st. C.

Temperatura. To czynnik decydujący o wzroście i kwitnieniu gardenii. Roślina najlepiej rośnie w temperaturze 18-20 st.C.

Wczesną wiosną należy ją przenieść do widnego pomieszczenia z temperaturą 15-18 st. C. Właściwie jest to temperatura odpowiadająca gardenii w nocy, bo w ciągu dnia lepiej się ona czuje przy 18-20 st. C. Trudno jednak przenosić roślinę dwa razy dziennie. Pozostawmy ją więc w warunkach optymalnych dla nocy przez kilka miesięcy, dopóki nie pojawią się pąki. .

Pamiętajmy też, że gardenia źle znosi gwałtowne skoki temperatury. Dlatego przed wyniesieniem jej na dwór i przed wniesieniem do domu, lepiej ją stopniowo przyzwyczaić do zmiany warunków, w przeciwnym razie może tracić liście i pąki.

Woda.  W okresie, gdy roślina rośnie i kwitnie, podlewamy ją intensywnie. Nie dopuszczamy, by podłoże nadmiernie wyschło, albo by woda zbyt długo pozostawała na podstawce czy w osłonce. W obu wypadkach gardenia zaczyna kaprysić, co wyraża żółknięciem liści, pąków i kwiatów.

Na dodatek woda do podlewania nie powinna zawierać wapnia, ani chloru. Jeśli więc woda w naszym kranie jest „twarda”, gardenię podlewajmy przegotowaną o temperaturze pokojowej.

Jesienią i zimą ograniczamy podlewanie. Ziemia w doniczce powinna wtedy stale lekko wilgotna.

Wilgotność powietrza. Gardenia wymaga wilgotnego powietrza, powyżej 60% wilgotności względnej. Gdy grzeją kaloryfery, warto koło doniczki ustawić urządzenie wytwarzające mgłę lub regularnie spryskiwać liście przegotowaną wodą. Unikamy przy tym moczenia kwiatów, bo mogą gnić z tego powodu.

Nawożenie. W okresie wzrostu i zawiązywania pąków zasilamy roślinę co 3-4 tygodnie nawozem płynnym, nie zawierającym wapnia (np. odżywką dla azalii). Sporządzamy z niego roztwór wodny o stężeniu dwukrotnie słabszym niż zalecane na opakowaniu, dlatego, że gardenia jest wrażliwa na zasolenie podłoża.

Podłoże. Gardenię kupujemy w doniczce z lekkim, przewiewnym i dobrze przepuszczalnym podłożem o odczynie lekko kwaśnym (pH 5,5-6). Składa się ono z torfu, kompostu, piasku i ziemi darniowej. W domu początkowo przesadzamy ją co roku, a gdy podrośnie, co 2-3 lata, gdy korzenie całkowicie wypełnią doniczkę. Robimy to wczesną wiosną. Używamy substratu torfowego zmieszanego ze zwykłą ziemią do kwiatów.

Przed posadzeniem gardenii dno doniczki wypełniamy keramzytem do wysokości 5 cm.

Gardenia - pielęgnacja

Dbamy o czystość liści, wycierając je co pewien czas z kurzu delikatną wilgotną szmatką lub umieszczając pod prysznicem z letnią wodą (oczywiście nie w czasie kwitnienia, bo wtedy moczą się kwiaty).

Gardenia lubi świeże powietrze, lecz podczas wietrzenia zimą odstawiamy ją z dala od otwartego okna.

Gdy roślina od dołu ogołoci się z liści, przycinamy wierzchołki jej pędów, by wypuściła nowe i się zagęściła. Tan zabieg wykonujemy tuż po zakończeniu kwitnienia.

Roślinę rozmnażamy z sadzonek półzdrewniałych, najlepiej w sierpniu i wrześniu (można wykorzystać fragmenty odcięte przy skracaniu pędów.

Gardenia doniczkowa nie toleruje podłoża i wody zawierającychj wapń. Ciężka do utrzymania przy centralnym ogrzewaniu. Opadające pąki ze zdrowej rośliny oznaczają twardą wodę lub za niską wilgotność powietrza. Jeśli roślina jest zbyt duża, możemy ją przyciąć na wiosnę, usuwając całe długopędy. Cięcie wykonujemy także po kwitnieniu.

Gardenia - szkodniki

Gardenię atakują szkodniki wysysające soki z liści, takie jak mszyce, przędziorki, mączliki oraz tarczniki. Z mojej praktyki ogrodniczej wynika, że skutecznie zwalcza je Sanium AL (preparat w formie aerozolu, gotowy do użycia) lub Mospilan ( z tego sporządzamy roztwór wodny).

Z porad dotyczących uprawy gardenii wynika, że jest ona dosyć wymagającą damą. Tym większa radość, jeśli zechce zakwitać co roku. Ale, gdy pozostają na niej tylko liście, nadal może zdobić i salony, i małe pokoiki. .