Tkanka pod korą - łyko. Co warto o nim wiedzieć?

Tkanka pod korą drzewa

Jest to tkanka przewodząca roślin czyli łyko. Łyko znajduje się tuż pod warstwą tkanki okrywającej, skórki u roślin zielnych lub kory u drzew i krzewów. Tkanka ta jest żywa i przewodzi produkty fotosyntezy z liści w dół. W ten sposób woda wraz z węglowodanami jest rozprowadzana wewnątrz organizmu rośliny. Nie jest to tkanka jednorodna, składa się z kilku rodzajów komórek. U paprotników i roślin nagonasiennych ma budowę prostszą a u okrytonasiennych jest ona bardziej wyspecjalizowana. Jednak jej funkcja pozostaje ta sama: przez wydłużone komórki w kształcie długich rurek przewodzi wodny roztwór głównie cukrów.

Drzewa z ozdobną korą. Nawet zimą ogród może być piękny

Tkanka pod korą drzewa - kto się nią żywi?

W przypadku roślin zielnych i niezdrewniałych części drzew i krzewów pewne szkodniki wykorzystują położenie łyka blisko powierzchni pędów. Są to między innymi mszyce, czerwce i miodówki żywiące się sokami roślinnymi. Na przykład mszyce nakłuwają wierzchnią warstwę pędów i dostają się do łyka. Żerując pozbawiają rośliny części substancji odżywczych co może prowadzić do zaburzenia równowagi metabolicznej oraz otwierają drogę dla różnych infekcji. Mszyce pobierają tak dużo soków z łyka, że nie są w stanie ich spożytkować. Tę część wydalają w postaci spadzi. Dlatego też samochody zaparkowane latem pod lipami będą pokryte lepką warstewką. To wyschnięta spadź nazywana też rosą miodową. Jest ona zlizywana przez pszczoły, które przerabiają ją na miód spadziowy. Część, zostaje na liściach. Przykleja się do niej kurz, utrudniając fotosyntezę i transpirację oraz ułatwia zasiedlanie grzybami (sadzaki), które mają formę czarnych plam. Inne szkodniki żerują pod korą i atakują żywą tkankę łyka. Są wśród nich np. zwójka korkóweczka i przeziernik jabłoniowiec. Gąsienice obu tych motyli żywią się zewnętrzną częścią łyka drzew owocowych. Tym samym zaburzają proces transportu asymilatów. W przypadku silnego porażenia zamierać zaczynają gałęzie i korzenie a następnie całe drzewa. Są to szkodniki trudne do zwalczania. Sadownicy używają pułapek feromonowych do kontroli pojawiania się samców. W czasie najintensywniejszych lotów owadów(czerwiec/lipiec) dokonuje się oprysków. Występowaniu tych szkodników sprzyja wysoka wilgotność w okolicach szyjki korzeniowej. Dlatego też zaleca się usuwanie chwastów oraz unikanie rozkładania nawozów organicznych blisko pnia. Motyle te chętnie składają jaja w miejscach gdzie uszkodzeniu uległa ciągłość kory: w miejscach zranień, ran rakowych, uszkodzeń mrozowych, w miejscu gdzie odmiana zrasta się z podkładką. Dlatego należy regularnie zamalowywać i czyścić uszkodzenia i rany rakowe gdyż żerowanie larw utrudnia ich gojenie się.

Do czego służy kora

Łyko - pokarm dla zwierząt

Niektóre zwierzęta uzupełniają swoją zimową dietę jedząc korę i łyko drzew. Wiedzą o tym ogrodnicy i sadownicy, których tereny przylegają do kompleksów leśnych. Sarny, jelenie, daniele i zające szczególnie chętnie ogryzają młode drzewka owocowe. Nie tylko dieta zwierząt bywa wzbogacana łykiem pewnych gatunków drzew.

Tkanka pod korą młodego drzewka - zastoswanie

W okresach głodu na wiosnę, kiedy łyko jest najsłodsze, pozyskiwano je z brzóz, świerków i sosen. Łyko było jedzone na surowo bądź suszono je i mielono. W takiej formie stanowiło dodatek do mąki, z której następnie wypiekano chleb. Łyko niektórych gatunków liściastych takich jak brzoza, wierzba, lipa czy wiąz jest wyraźnie oddzielone od pozostałych tkanek i ma dość dużą miąższość. W kulturach tradycyjnych stanowiło ono ważny materiał, z którego wyrabiano naczynia i pojemniki oraz szczególny rodzaj obuwia tzw łapcie. Były to swego rodzaju sandały wyplatane z wąskich taśm łyka. Noszono je przez cały rok. Zanim je założono, najpierw stopę owijano paskami materiału. Na stopach trzymały się dzięki sznurkom wysoko wiązanym na nodze a zaczepionym o pętle wyrobione przy górnej krawędzi buta. Czasem podszywano je skórą. Warto także przypomnieć sobie, że nadal korzystamy z tradycyjnych pojemników. Łyko zwane inaczej łubem służy do wyrobu łubianek w których zazwyczaj kupujemy truskawki. Także kiedy przyjdzie pora na te owoce przypomnijmy sobie skąd pochodzi nazwa tych szczególnych koszyków i z jakiego materiału je zrobiono.. 

Nekrozy i zrakowacenia. Choroby drzew ozdobnych i owocowych