Szkodniki roślin. Gdzie zimują szkodniki?

Szkodniki w ogrodzie w ziemi, w szczelinach kory a nawet w trawie

Szkodniki rozwijają się od jaja i przechodząc różne stadia larwalne, stają się w końcu dorosłymi owadami. Wiele z nich spędza zimę w postaci jaj złożonych na gałązkach, w rozwidleniach pędów, szczelinach kory lub przy pąkach. Dorosłe owady mogą chować się w ziemi, w szczelinach kory, a nawet w trawie. Wiele z nich zimuje w postaci poczwarek lub tzw. bobówek ukrytych w wierzchniej warstwie ziemi. Gąsienice często "śpią" w gniazdach utworzonych ze zwiniętych liści albo wewnątrz roślin, w wydrążonych wcześniej pędach. W tym artykule przedstawiam zimujące formy owadów szkodników, które dosyć często występują w naszych ogrodach i są łatwe do rozpoznania. Pomijam natomiast niektóre formy spędzające zimę wewnątrz roślin (np. w pąkach czy na ich powierzchni oraz w innych żywych częściach), ponieważ wymagają one do identyfikacji powiększenia za pomocą mikroskopu. Występowanie stadiów zimowych możemy w swoim ogrodzie ograniczyć, prowadząc w okresie wegetacji odpowiednią ochronę.

Jak zimują choroby?

Na zdjęciu powyżej: Tutkarz gałązkowiec (powiększenie x 9)

Dorosłe owady zimują w ziemi

Jak wyglądają? Najczęściej są to dorosłe w postaci chrząszczy wielkości 10-25 mm. Gdzie zimują? W ziemi, w szparach kory, w kryjówkach, np. w trawie. Które owady tak zimują?

• Chrabąszcz majowy,
• guniak czerwczyk,
• ogrodnica niszczylistka, pchełki,
• poskrzypka liliowa (w ziemi),
• kwieciak jabłkowiec (pod korą, w zaroślach, pod opadłymi liśćmi),
• kwieciak malinowiec (w trawie),
• zmieniki (na roślinach wieloletnich).

Zwalczanie: W okresie wegetacji trzeba opryskiwać porażone rośliny preparatem Decis Ogród 015 EW.

Na zdjęciu powyżej: Ogrodnica niszczylistka (powiększenie × 6)

Jak wilgoć wpływa na rośliny zimą

Na zdjęciu powyżej: Poskrzypka liliowa (powiększenie × 5)

Poczwarka, bobówki

Co to są poczwarki? 

Poczwarka to stadium rozwojowe owadów przechodzących przeobrażenie zupełne, występujące między larwą a dorosłym owadem. W tym czasie organizm owada przechodzi intensywne przekształcenia, formując m.in. skrzydła i inne struktury charakterystyczne dla dorosłej postaci. Poczwarka często jest chroniona kokonem, co zapewnia jej bezpieczeństwo w czasie bezruchu i przemian.

Jak wyglądają?

Bobówki z poczwarkami nasionnicy trześniówki są słomkowożółte. Poczwarki bielinków są białoszare w brązowe kropki. Poczwarka miniarki ukrywa się w brązowej bobówce. Poczwarka piętnówki kapustnicy jest wielkości ok. 20 mm, czerwonobrązowa z małymi kropkami.

Gdzie zimują?

W glebie na głębokości 5-10 cm, na zaschniętych roślinach, w pniach drzew, płotach. Które owady tak zimują?

• Nasionnica trześniówka,
• miniarki,
• śmietka cebulanka (w glebie),
• bielinki,
• piętnówka kapustnica (na zaschniętych roślinach, w pniach drzew, w drewnianych płotach).

Zwalczanie: Po pierwszych mrozach należy przekopać ziemię i wybrać znalezione poczwarki i bobówki. W okresie wegetacji wykonujemy odpowiednie zabiegi.

Na zdjęciu powyżej:

1. Poczwarka bielinka kapustnika (powiększenie × 2)

2. Bobówka nasionnicy trześniówki (powiększenie × 3)

Na zdjęciu powyżej: Bobówka (powiększenie × 4)

Szkodniki roślin: gąsienice, larwy

Jak wyglądają?

Mogą to być gąsienice otoczone kokonami (różowe z brązową głową gąsienice owocówek, bladozielone larwy nimułki różanej i śluzownicy). Inne gąsienice zimują w oprzędach (żółtokremowe z dwoma pasami - namiotnika, szare z rudymi włoskami z dwoma czerwonymi i białymi pasami - kuprówki rudnicy, brązowo-żółte lub czerwone - niestrzępa głogowca). Pod brązowymi tarczkami znajdują się owalne brązowe larwy miseczników, a w pędach - białe lub różowawe gąsienice przezierników.

Gdzie zimują?

Na drzewach i krzewach. W gniazdach ze sprzędzionych liści można znaleźć 200 gąsienic kuprówki rudnicy, w gniazdach z jednego liścia  - pojedyncze gąsienice niestrzępa głogowca, w oprzędach pod korą lub w szparach - owocówki, w pędach - przezierniki, pod tarczkami ? larwy miseczników. W glebie otoczone kokonami zimują nimułka różana, śluzownica, brzęczak porzeczkowy, bruzdownica pędówka, zwiot różany. Które owady tak zimują? Oprócz wyżej wymienionych owocówka jabłkóweczka i śliwkóweczka.

Zwalczanie: Odpowiednie zabiegi w okresie wegetacji.

Na zdjęciu powyżej:

1. Gniazdo gąsienic niestrzępa głogowca

2. Gniazdo gąsienic kuprówki rudnicy

3. Wielkopąkowiec porzeczkowy

Stawonóg w ziemi

Gąsienice larwy

Na zdjęciu powyżej:

1. Tarczniki na róży (powiększenie × 6)

2. Gąsienica przeziernika w pędzie

3. Kokon gąsienicy owocówki (powiększenie × 2)

Jaja owadów - gdzie zimują?

Jak wyglądają? Jaja są składane pojedynczo albo w złożach przykrytych tarczką lub bez niej. Mogą być kuliste, czerwone, błyszczące (przędziorków), owalne, czarne błyszczące lub matowe (mszyc), owalne, żółte (miodówki), szarozielone w złożu pokrytym tarczką (zwójki różóweczki), kuliste, szarobrązowe z czarną plamką w złożach tworzących na pędach obrączki (pierścienicy nadrzewki), owalne, przezroczyste pod tarczką w kształcie przecinka (skorupika jabłoniowego), szarożółte, okrągłe, w złożach pokrytych brązowymi włoskami (brudnicy nieparki), białe, przezroczyste, owalne (kwieciaka gruszowca).

Gdzie zimują?

Wewnątrz pąków, bez tarczki lub pod tarczką na pniach, gałązkach, w kątach pąków na drzewach i krzewach owocowych oraz ozdobnych.

Które owady tak zimują?

• Przędziorki,
• mszyce,
• zwójka różóweczka (także w zwiniętym liściu),
• pierścienica nadrzewka,
• skorupik jabłoniowy,
• miodówki,
• brudnica nieparka (na pniach,
• gałązkach, w kątach pąków na drzewach i krzewach owocowych oraz ozdobnych),
• kwieciak gruszowiec (w pąkach).

Zwalczanie: Zimą (przy temperaturach dodatnich) wykonujemy oprysk środkami olejowymi (np. Promanal 60 EC).

Na zdjęciu powyżej:

1. Jaja przędziorków i miodówek (powiększenie × 5)

2. Jaja skorupika jabłoniowego(powiększenie × 8)

Na zdjęciu powyżej:

1. Złoże jaj zwójki różóweczki(powiększenie × 2)

2. Jaja mszyc na igłach sosny(powiększenie × 5)

3. Złoże jaj pierścienicy nadrzewki

Jak skutecznie szukać szkodników roślin?

Większość stadiów zimujących szkodników jest mała i nie zawsze można je dostrzec. Proponuję zaopatrzyć się w lupę powiększającą 15-20 razy. Do "polowania" na szkodniki dobry jest słoneczny, ciepły dzień. Przeglądamy kąty pąków, rozwidlenia gałązek, szpary w korze i zaschnięte rośliny. Jeśli uda nam się znaleźć poczwarkę czy bobówkę, możemy wyhodować z niej dorosłego owada - motyla. Klatkę do hodowli zróbmy z plastikowej butelki. Odcinamy część górną, a w bokach robimy otworki. Na dno wsypujemy ziemię, sadzimy małą roślinę. Kładziemy poczwarkę. Butelkę od góry przykry- wamy gazą. Pamiętamy o zwilżaniu gleby.