Ściany działowe - z czego je zbudować?
Ścian działowych nie stawia się równocześnie ze ścianami konstrukcyjnymi. Wznosi się je dopiero po wymurowaniu ścian nośnych oraz wykonaniu stropów i dachu oraz - przeważnie - schodów, czyli po zakończeniu stanu surowego.
Ścianki działowe i ich funkcje
Głównymi zadaniami ścian działowych jest odizolowanie - fizyczne i akustyczne - poszczególnych pomieszczeń. O ile jednak to pierwsze łatwo zrealizować, to z drugim bywa różnie.
Jakie powinny być ściany
Ściany działowe nie muszą być ciepłe (tak jak zewnętrzne), więc przy wyborze technologii i materiału, z jakiego zostaną wykonane, nie musimy zwracać uwagi na wartość ich współczynnika przenikania ciepła. Powinny za to być mocne i wytrzymałe oraz stabilne, by poradzić sobie z ciężarem przedmiotów, które na nich zawiesimy, na przykład urządzeń sanitarnych albo szafek kuchennych.
Ściany powinny też zapewniać osobom przebywającym w danym pomieszczeniu ochronę przed dźwiękami dobiegającymi z innych części domu.
Właśnie te dwa parametry - nośność oraz izolacyjność akustyczną - trzeba sprawdzić przed wybudowaniem ścian. Być może okaże sie, że rozwiązanie przyjęte w projekcie warto zmienić na inne.
Gdy chcemy inaczej niż w projekcie
Dokładne informacje o ścianach działowych - ich wymiarach, umiejscowieniu oraz materiale, z którego mają być zbudowane - znajdziemy w projekcie domu. Zwykle na parterze zaplanowane są ściany murowane, a na poddaszu - szkieletowe (aby zminimalizować obciążenie stropu). Jeśli chcielibyśmy zmienić układ ścian lub materiał, z którego mają być wykonane, możemy to zrobić, jednak pod pewnymi warunkami.
Ciężar. Choć ściany działowe nie przenoszą obciążeń konstrukcyjnych, to jednak same obciążają strop. Dlatego nie można samemu, bez konsultacji z konstruktorem, zdecydować się na zamianę lekkich szkieletowych (zaplanowanych na poddaszu) na ciężkie murowane. Do tych drugich potrzebny jest bowiem odpowiednio wzmocniony strop. Stosunkowo bezpieczne są natomiast zmiany dotyczące usytuowania ścian murowanych na parterze - ponieważ tam będą one obciążały podłogę na gruncie (nie ma pod nimi stropu, któremu mogłyby zaszkodzić).
Jeśli chcemy zmienić usytuowanie ścian murowanych zaplanowanych na stropie (nad piwnicą albo nad parterem), możemy mieć kłopot; na stropie można je stawiać tylko w przewidzianym w projekcie miejscu (przesunięcie ich w inne miejsce mogłoby spowodować przeciążenie stropu). Jeśli upieramy się przy tym, najlepiej zdecydujmy się na zamianę murowanych na szkieletowe. Są one na tyle lekkie, że można je ustawić w dowolnym miejscu, na dowolnej kondygnacji, bez konieczności sprawdzania wytrzymałości stropu.
Akustyka. Jeśli chcemy, by ściany murowane były ciche, możemy zamienić materiał z projektu na bardziej masywny; izolacyjność ściany szkieletowej można poprawić, stosując podwójny szkielet wypełniony wełną i dwie płyty g-k z każdej strony.
To, w jakim stopniu ściana działowa może izolować pomieszczenia akustycznie, określa wskaźnik RA1, który powinien wynosić co najmniej:
30 dB dla ścian działowych w standardzie podstawowym,
40 dB dla ścian działowych w standardzie podwyższonym,
35 dB dla ścian działowych oddzielających pomieszczenia sanitarne i techniczne, w standardzie podstawowym,
45 dB dla ścian działowych oddzielających pomieszczenia sanitarne i techniczne, w standardzie podwyższonym.
Najlepiej izolować będą ściany zbudowane z materiałów o dużej gęstości - na przykład z bloczków silikatowych albo z cegły pełnej. Takie ściany, już przy grubości 9-10 cm, zapewnią bardzo dobre wyciszenie. Jeszcze lepsze byłyby ściany 15-centymetrowe, ale ze względu na znaczny ciężar (ponad 250 kg/m2) buduje się je tylko na parterze domów niepodpiwniczonych.
Dobrym izolatorem akustycznym są także materiały o budowie włóknistej, jak wełna mineralna, którą stosuje się jako wypełnienie lekkich ścian szkieletowych. Można ją też stosować przy ścianach murowanych - najlepszy sposób na poprawienie ich izolacyjności akustycznej to obłożenie ich wełną mineralną, osłoniętą płytami gipsowo-kartonowymi na ruszcie.
Z czego zrobić ściany działowe?
Silikaty
Wyroby silikatowe (bloczki i cegły) są bardzo ciężkie i twarde, mają bardzo wysoką wytrzymałość mechaniczną oraz izolacyjność akustyczną. Ściany z nich są masywne i bardzo dobrze tłumią hałas; przy grubości ściany 8 cm, jej izolacyjność akustyczna wynosi 43-47 dB. Zaletą bloczków silikatowych jest duża dokładność wymiarowa i możliwość łączenia na pióro i wpust. Ściany wykonuje się z nich dość szybko. Ściany z silikatów trudno uszkodzić, a w niektórych (ze specjalnie drążonych bloczków) nie ma potrzeby wykonywania bruzd na przewody instalacyjne. Problemu nie sprawia też zawieszenie na nich bardzo ciężkich przedmiotów.
Ceramika
Ściany z cegieł pełnych zwykłych są ciężkie, ale mają dużą wytrzymałość i dobrze tłumią hałas (te o grubości 6,5 cm mają izolacyjność 47 dB). Taka sama ściana z cegły dziurawki jest o około 20% lżejsza, ale słabiej tłumi dźwięki (39 dB). Ściany z ceramiki są odporne na uszkodzenia mechaniczne i bez problemu można na nich wieszać nawet bardzo ciężkie przedmioty. Trudno jednak wymurować z nich ściany niebiegnące po linii prostej.
Beton komórkowy
Ściany działowe z dużych bloczków i płytek z betonu komórkowego buduje się łatwo i dość szybko. Zwykle wybiera się te o większej gęstości, klasy 600 lub wyższej. Mimo to są stosunkowo lekkie. Nowością są duże płytki, przeznaczone specjalnie do ścian działowych, które łączy się na klej w piance. Minus betonu komórkowego to słabsza izolacyjność akustyczna (mur o grubości 11 cm ma 38 dB). Zaletą za to jest łatwość obróbki; beton łatwo daje się ciąć, szlifować i wygładzać. Dlatego sprawdzi się przy ścianach o krzywoliniowym przebiegu.
Keramzytobeton
Pustaki i bloczki z keramzytobetonu mają porowatą strukturę, są więc lekkie. Mimo to mają dobre właściwości akustyczne. Wskaźnik izolacyjności akustycznej ściany o grubości 12 cm wynosi 47 dB.
Pustaki z keramzytobetonu są dość duże, więc ściany muruje się szybko i wygodnie. Dzięki wyprofilowanym na pióro i wpust powierzchniom bocznym zwykle nie trzeba wypełniać spoin pionowych. Ściany te trudno uszkodzić.
Wznoszenia ścian działowych - jak dobrze wymurować ścianę działową?
Połączenie z podłogą. Po wyznaczeniu na podłożu linii, wzdłuż której ma powstać ściana, należy ułożyć na nim pas papy o szerokości nieco większej niż planowana grubość muru. Dzięki niemu ściana nie zostanie trwale połączona z podłożem, ale będzie mogła pracować niezależnie. Również wszystkie kolejne warstwy podłogi należy układać tak, by były oddylatowane od ściany działowej taśmą z pianki poliuretanowej lub paskami styropianu.
Połączenie ze ścianą nośną. W czasie budowy ścian nośnych można zostawić w nich wgłębienia (w co drugim rzędzie), w które później wmuruje się elementy ściany działowej. Ten sposób połączenia ścian - pewny i trwały - nazywa się połączeniem na strzępia. Ściany można też łączyć na kotwy. Układa się je w co drugiej poziomej spoinie ściany działowej i przytwierdza kołkami lub wkrętami do nośnej.
Połączenie z sufitem. Ścian działowych nie powinno się murować na styk z górnym stropem, ponieważ jego ugięcie mogłoby spowodować ich pęknięcie. Dlatego zaleca się pozostawienie przerwy wielkości 2-3 cm i wypełnienie jej przed tynkowaniem pianką poliuretanową.
Kiedy stawia się ściany działowe?
Ściany działowe to ściany, które dzielą przestrzeń wewnątrz budynku na mniejsze pomieszczenia. Stawia się je zwykle wtedy, gdy potrzebujemy podzielić przestrzeń na mniejsze, oddzielone od siebie pomieszczenia, na przykład w celu uzyskania dodatkowych pokojów, pomieszczenia gospodarczego, łazienki czy kuchni.
Ściany działowe stawia się zwykle w fazie wykańczania wnętrz, gdy już wykonano konstrukcję nośną budynku, czyli fundamenty, ściany nośne i strop. W momencie, gdy konstrukcja nośna jest gotowa, można przystąpić do wyznaczenia układu pomieszczeń i stawiania ścian działowych.
Przed stawianiem ścian działowych warto jednak zaplanować instalacje wodno-kanalizacyjne, elektryczne, wentylacyjne i grzewcze, aby później nie mieć problemów z ich prowadzeniem przez ściany. Ponadto, ważne jest, aby przed stawianiem ścian działowych dokładnie przemyśleć, jakie rozwiązania i materiały zostaną wykorzystane, aby uzyskać funkcjonalne i estetyczne wnętrza, zgodne z indywidualnymi potrzebami mieszkańców.
Ściana działowa a nośna
Ściana nośna to ściana, która ma za zadanie przenieść ciężar budynku na fundamenty. W związku z tym, jest to element konstrukcyjny, który nie może być usunięty lub zmieniony bez odpowiedniego zabezpieczenia konstrukcji budynku.
Z kolei ściana działowa to ściana, która służy do podziału przestrzeni wewnątrz budynku na mniejsze pomieszczenia. W odróżnieniu od ścian nośnych, ściany działowe nie są elementem konstrukcyjnym i nie odpowiadają za przenoszenie ciężaru budynku na fundamenty.
Podczas wykonywania prac budowlanych ważne jest, aby nie pomylić ściany nośnej z ścianą działową, ponieważ usunięcie ściany nośnej może prowadzić do poważnych uszkodzeń konstrukcyjnych budynku i stwarzać niebezpieczeństwo dla jego mieszkańców.
Jeśli chcemy usunąć lub przenieść ścianę działową, należy skonsultować się z projektantem lub specjalistą od konstrukcji budynków, aby sprawdzić, czy ściana, którą chcemy usunąć, jest nośna czy nie. Jeśli ściana okazuje się być nośna, należy przeprowadzić odpowiednie prace konstrukcyjne, takie jak wzmocnienie konstrukcji lub zastosowanie odpowiednich elementów zastępczych, aby bezpiecznie usunąć lub przenieść ścianę działową.
- Więcej o:
